الگو سر و شانه چیست ؟

الگوی سر و شانه
تشخیص الگوی نمودار یکی از معروف ترین تکنیک های تجارت در بازار فارکس است. چیدمان های مختلفی در نمودار ها وجود دارد که یک تریدر میتواند آنها را بررسی کرده و در خط مقدم فعالیت های خود به کار ببرد. امروز تصمیم داریم که به بررسی یکی از قابل اطمینان ترین الگوهای نمودار در جهان الگوها بپردازیم. منظورما چیزی نیست به جز الگوی کلاسیک سر و شانه.
- 1. الگوی سر و شانه چیست؟
- 2. روانشناسی الگو سر و شانه چیست ؟ الگوی فنی سر و شانه
- 3. قوانین الگوی سر و شانه
- 3.1. ترسیم
- 3.2. خط گردن
الگوی سر و شانه چیست؟
الگوی سر و شانه به شکلی در نمودار گفته می شود که خطوطی بازگشتی داشته باشد. همانطور که تا به حال تصور کرده اید، نام این حالت از ویژگی های ظاهری الگو گرفته شده است ، یعنی به ظاهر دو شانه و یک سر در میان آنها پدیدار می شود. این الگو با ایجاد یک قله بر روی نمودار آغاز می شود. سپس نوسانات قیمت قله دوم را بر روی نمودار پدید می آورند و قله ی دوم از قله اول بلندتر است. پس از آن قله سوم به وجود می آید اما این قله از مورد دوم پایین تر است و تقریبا با قله اول برابر می باشد.
طرحی از الگوی سر و شانه
تصویر بالا طرحی است از الگوی نموداری سر و شانه. قله ها در نقاط 1، 2 و 3 نشان دهنده سه نقطه نوسان مهم این الگو هستند.
- قله 1 مربوط به شانه اول الگو است.
- قله 2 “سر” الگو محسوب می شود.
- قله 3 نیز مربوط به شانه دوم الگو است.
با توجه به طرح بالا می توانید یک روند “گاوی” اولیه را مشاهده کنید (فلش سبز). سپس شانه سمت چپ ایجاد می شود، پس از آن سر، و در نهایت شانه سمت راست کامل می شود. معمولا بین شانه چپ و سر یک الگوی واگرایی قابل مشاهده است.
روانشناسی الگوی فنی سر و شانه
همانطور که در بالا گفته شد الگوی سر و شانه یک الگوی نموداری بازگشتی است. در این حالت، نحوه شکل گیری الگو بر روی نمودار بیانگر کاهش اعتماد در روند جاری است. شانه ی راست بر روی نمودار که پایینتر از سر قرار دارد نشان دهنده سر نخ های مهمی به تریدرهاست. قله ها یکی پس از دیگری روی نمودار شکل می گیرند تا در نهایت شانه راست (قله سوم) کامل شود. این قله رو به کاهش بر روی نمودار، بیانگر شرایطی است که به احتمال زیاد سبب ایجاد یک روند بازگشتی می شود.
قوانین الگوی سر الگو سر و شانه چیست ؟ و شانه
حال با هم به بعضی از قوانین پیرامون الگوی سر و شانه می پردازیم. پس از نگاهی به این راهکارها شما قادر خواهید بود که بدون هیچ گونه کمکی به بررسی این الگو در نمودارهای قیمتی بپردازید.
ترسیم
اولین نشانه مهم پیدایش یک الگوی بازگشتی سر و شانه هنگام تشکیل یک “دره” پس از تشکیل “سر” نمایان می شود. اگر روند مثبتی بر روی نمودار وجود داشته باشد، این دره سبب کاهش شدت آن می شود. در اکثر موارد این دره می تواند سبب خروج روند از حالت گاوی شود.
ترسیم الگوی سر و شانه
این مورد اولین نشانه پیدایش یک الگوی بازگشتی سر و شانه بر روی نمودار است. ما دو قله داریم که در حال افزایش هستند و با روندی گاوی ارتباط دارند. با این حال دره ای که پس از سر تشکیل می گردد، سبب شکستن خط روند صعودی می شود و در نزدیکی دره پیشین به پایان می رسد. این موضوع نشان می دهد که روند صعودی در حال کند شدن است.
پس از تشکیل سر بر روی نمودار و ایجاد یک دره خارج از خط روند موجود، می توانیم به وجود آمدن قله سومی را پیش بینی کنیم که از سر پایین تر است. گاهی در زمان شکل گیری شانه راست، ممکن است قیمت، خط روند شکسته شده را به عنوان یک مقاومت تست کند.
تست روند شکسته شده
به وجود آمدن قله سوم بر روی نمودار در صورتی که از قله ی دوم پایین تر باشد سبب ایجاد الگوی سر و شانه می شود. اگرچه دیدن قله ی سوم هم به معنای تایید شدن این الگو نیست. در بخش بعد به شما خواهیم گفت که الگوی های شانه و سر معتبر چگونه بر روی نمودار شناسایی می شوند.
خط گردن
خط گردن یکی از مهم ترین اجزای تجارت در الگوی سر و شانه به حساب می آید. دلیل این امر هم این است که خط گردن به عنوان خط شروع مکانیسم تجارت شناخته می شود. خط گردن را باید به صورت دستی بر روی نمودار کشید. برای کشیدن خط گردن، باید موقعیت دو دره را بر روی نمودار مشخص کنید . دو دره ای که در اطراف سر قرار دارند. سپس باید با خطی این دو نوسان را به هم متصل نمود.
خط گردن
طرح بالا به شما نشان می دهد که یک الگوی سر و گردن را چگونه باید ایجاد نمود. باید بدانید که این خط هم می تواند افقی باشد و هم در صورت شیب داشتن الگوی سر شانه می تواند شیب دار و رو به بالا باشد. البته گاهی هم امکان دارد خط گردن دارای شیب رو به پایین باشد که این موضوع زیاد رخ نمی دهد. به هر حال تا زمانی که نوسانات قیمت از الگوی سر و شانه پیروی می کنند فرقی نمی کند که خط گردن به چه صورتی باشد.
شکست الگو
برای اینکه یک ترید کوتاه مدت را آغاز کنیم باید منتظر شکست (breakout) در الگوی سر و گردن باشیم. برای تشخیص یک شکست معتبر در الگوی سر و گردن، باید منتظر عبور نوسانات قیمت از خط گردن باشیم. زمانی که یک حالت شمع مانند در پایین خط گردن تشکیل می شود می توان متوجه نشانه ی فعال شدن وضعیت سر و شانه شد.
حد ضرر در الگو
وضعیت تجاری الگوی سر و شانه باید همراه با تعیین حد ضرر به کار گرفته شود. مشخصا الگوی سر و شانه هم همانند هر الگوی دیگری سبب ایجاد موفقیت 100% برای شما نخواهد شد، پس در صورتی که قیمت های ارز دیجیتال تغییر کردند و شرایط به ضرر ما شد باید از سود خود مراقبت کنید. بهترین محل برای تعیین حد ضرر در بالای شانه دوم روی نمودار قرار دارد. یعنی در محل قله ی سوم. وقتی که شما یک جفت فارکس را پس از مشاهده ی نشانه ی شکست الگوی سر و گردن می فروشید، باید حد ضرر را در بالای قله ی سوم بر روی الگو مشخص کنید.
تا چه مدتی باید در الگوی سر و شانه به تجارت بپردازیم؟
سوال بعدی که باید از خود بپرسیم این است که تا چه مدتی باید در الگوی سر و شانه به تجارت بپردازیم؟ پاسخ این سوال یک فرایند دو مرحله ای دارد:
سایز ساختار سر و شانه رابطه مستقیمی با هدف بلقوه ی تجارت دارد. بنابراین، باید حتما بدانید که چطور سایز یک الگوی سر و شانه را اندازه گیری کنید. برای انجام این کار، باید فاصله ی میان قله ی سر و خط گردن را مشخص کنید. این کار سایز الگوی سر و شانه را مشخص می کند.
حال که سایز الگوی سر و شانه را بر روی نمودار دارید، می توانید آن را از نقطه ی شکست در خط گردن، رو به سمت پایین اعمال کنید. این میزان برابر است با تغییر قیمتی که، در زمان تجارت در الگوی سر و شانه، باید انتظارش را داشته باشید. به بیان دیگر تغییر قیمت مورد انتظار پس از الگوی سر و شانه با سایز الگو برابر است. متخصصان نمودار اغلب به آن حرکت اندازه گیری شده می گویند. نگاهی به نمودار زیر داشته باشید:
تصویری از سایز الگو
توجه داشته باشید که ما در این نمودار هدف الگوی سر و شانه را اعمال کرده ایم. سایز آن باید با فاصله میان سر و گردن الگو سر و شانه چیست ؟ برابر باشد، یعنی به نحوی که در شکل مشخص شده است. پس از اندازه گیری سایز تنها باید معادل آن از نقطه ی شکست به سمت پایین رسم کنید. هنگامی که قیمت به پایین ترین هدف می رسد، باید تمام مقادیر خریداری شده یا حداقل بخش قابل توجهی از آن را به فروش برسانید.
بنابراین شما می توانید بخشی از خرید های خود را حتی در صورت کاهش قیمت بیشتر نگه دارید. چون ممکن است اگر روند قیمت ها بعداً به سود شما شد از این وضعیت استفاده کنید. اگر بخواهید هدف خود را بر روی نمودار گسترش دهید، تنها باید از قوانین نوسانات قیمت یا یک حد ضرر متحرک استفاده کنید. مراقب سطوح حمایتی و مقاومتی مهم، خطوط روند، کانال های قیمتی، الگو های شمع های وارونه و الگوهای نمودار هم باشید. ممکن است هر یک از اینها به شما کمک کند تا نقطه ی خروج خود را بر روی نمودار مشخص کنید.
الگوی سر و گردن وارونه
الگوی سر و گردن حالتی گاوی نیز دارد که به آن سر و شانه ی وارونه می گویند. بر خلاف الگوی سر و شانه، الگوی سر و شانه ی وارونه در زمان روند های خرسی رخ می دهد و به این معناست که گرایش خرسی موجود به احتمال زیاد وارونه می شود.
این الگو همانند الگوی سر و شانه ی استاندارد است اما حالتی وارونه دارد. بنابراین در الگوی سر و شانه وارونه دره ها شکل دهنده ی الگو هستند و نه قله ها. در زیر شکلی از الگوی سر و شانه ی وارونه را مشاهده می کنید:
الگوی سر و شانه وارونه
این طرح نشان دهنده الگوی سر و شانه ی وارونه است که دقیقا حالت برعکس الگوی عادی می باشد. از همین رو پتانسیل رفتار الگو نیز برعکس است. الگوی سر و شانه دارای چشم انداز پتانسیل خرسی است اما الگوی سر و شانه ی وارونه چشم انداز پتانسیل گاوی دارد.
مثال الگوی سر و شانه
حال که در مورد هر دو حالت گاوی و خرسی این الگو صحبت کردیم می خواهیم چند مثال تجاری از الگوی سر و شانه را به عنوان بخشی از رویکرد تحلیل فنی به شما نشان دهیم.
نمودار EUR/USD – مثال اول
شما در حال دیدن نمودار یورو/دلار از تاریخ نوامبر 2012 تا آوریل 2013 هستید. این تصویر نشان دهنده مثالی تجاری از الگوی سر و شانه است.
این نمودار با روندی گاوی شروع می شود که از ماه نوامبر سال 2012 تا ژانویه سال2013 ادامه پیدا کرده است. در این روند می توان دید که نوسانات قیمت یک الگوی سر و شانه را به وجود آورده اند. ما شکل آن را با خطوط مشکی رنگ بر روی نمودار مشخص کرده ایم.
حال که الگو را تشخیص داده ایم باید خط گردن آن را ترسیم کنیم. خط افقی آبی رنگ بر روی نمودار همان خط گردن است. ممکن است یک موقعیت فروش (short position) هنگام بسته شدن شمع در زیر خط گردن به وجود آید. علاوه بر این، تعیین حد ضرر باید در بالای شانه ی دوم مشخص شود، یعنی به شکلی که در تصویر مشخص شده است. هدف کمینه الگو با دو فلش سبز رنگ مشخص شده است. هدف کمینه برابر است با سایز الگو که قبلا آن را توضیح دادیم.
همانطور که می بینید قیمت یورو/دلار پس از شکل گیری الگو وارد یک روند خرسی شده است. چهارده دوره پس از شکست الگوی سر و شانه، نوسانات قیمت کمینه ی بلقوه الگو را تکمیل می کنند.
در این نقطه شما می توانید تمام دارایی خود را بفروشید یا بخشی از آن را نگه دارید تا بعدا سود بیشتری از آن کسب کنید. اگر تصمیم گرفتید تا بخشی کمی را به فروش نرسانید، باید به نوسانات قیمت توجه داشته باشید تا در وقت مناسب آن را بفروشید.
خط زرد رنگ که بر روی نمودار می بینید همان خط روند فعلی است که نشان دهنده ی نوسانات خرسی قیمت می باشد. تجارت در زمان الگوی سر و شانه را تا زمانی می توان متوقف کرد که قیمت در زیر خط زرد رنگ روند فعلی قرار داشته باشد. هنگامی که قیمت سبب بسته شدن یک شمع در بالای خط زرد رنگ شود باید با این فرضیه که روند خرسی مختل شده به تجارت ادامه داد. حال با هم به یک مثال تجاری دیگر از الگوی سر و شانه نگاهی داشته باشیم:
نمودار AUD/USD- مثال دوم
این نمودار AUD/USD از تاریخ 3 الی 10 فوریه 2016 است. این تصویر نشان دهنده ی یک فرصت تجاری دیگر بر روی یک الگوی سر و شانه در نمودار است.
شکل الگوی سر و شانه با خطوط مشکی بر روی تصویر مشخص شده است. خط آبی نشان دهنده ی خط گردن است که از دو دره در اطراف سر عبور می کند. یک موقعیت شورت (Short trade) را باید هنگام عبور قیمت از خط گردن آبی رنگ بر روی الگو آغاز نمود. حد ضرر باید در بالای شانه ی دوم بر روی تصویر مشخص شود. سپس سایز الگو را باید اندازه گیری کرد تا کمینه ی حرکت بلقوه ی قیمت را به دست آورد. این میزان با فلش های سبز رنگ بر روی نمودار مشخص شده اند.
نوسانات قیمت پس از نشانه ی الگوی سر و شانه بر روی نمودار وارد یک روند قدرتمند خرسی می شوند. حرکت قیمت خرسی با خط روند زرد رنگی بر روی نمودار مشخص شده است.
اگرچه نوسانات قیمت تکمیل کننده ی هدف کمینه الگو در تنها سه دوره هستند اما از آنجا که شیب حرکت AUD/USD به سرعت به سمت پایین پیش می رود همچنان می توان تجارت را متوقف نمود. تا زمانی که نوسانات قیمت از خط زرد رنگ روند خرسی عبور نکرده اند و به حالت گاوی نرسیده اند می توان از انجام معاملات دست کشید.
مثال الگوی سر و شانه وارونه
حال با هم به یک مثال تجاری در وضعیت الگوی سر و شانه ی وارونه می پردازیم. ما از همان قوانین حالت استاندارد الگو استفاده می کنیم و تنها به دلیل وارونه بودن الگو آنها را بر عکس کرده ایم.
نمودار USD/CAD – مثال الگوی وارونه
در اینجا نمودار USD/CAD را از تاریخ ماه فوریه 2011 تا ماه ژانویه2011 مشاهده می کنید. خطوط مشکی رنگ بر روی نمودار نشان دهنده ی الگوی سر و شانه ی وارونه هستند.
توجه داشته باشید که این الگو پس از یک روند خرسی پدیدار شده و نوسانات قیمت را برعکس خواهد کرد. خط آبی رنگ روی تصویر همان خط گردن است. در اینجا خط گردن قله ها را به هم متصل می کند و نه دره ها، چرا که الگو وارونه شده است. جفت USD/CAD را زمانی می توان خرید که نوسانات قیمت سبب ایجاد شمعی در بالای خط گردن شوند. حد ضرر را باید در زیر شانه ی دوم مشخص نمود یعنی جایی که الگو تکمیل می شود.
سپس باید سایز الگو سر و شانه چیست ؟ الگوی سر و شانه بر عکس را مشخص کنید و آن را رو به بالا از نقطه شکست در خط گردن مشخص کنید. این مورد با فلش های سبز رنگ در نمودار نشان داده شده است.
قیمت ها پس از نشانه ی لانگ بر روی نمودار شروع به افزایش می کنند. با این وجود افزایش قیمت آنچان هم زیاد نیست و این مورد نشان دهنده عدم اطمینان در میان تریدرهاست. خطوط صورتی روی تصویر نشان می دهند که افزایش قیمت شبیه به یک consolidation با الگو سر و شانه چیست ؟ شکل یک مثلث انبساطی است. این نوع مثلث ها پتانسیل بازگشتی بالایی دارند. بنابراین بهترین گزینه در چنین زمانی بستن سریع معامله به محض رسیدن به هدف کمینه الگوی سر و شانه وارونه است.
نتیجه گیری
الگویی که در این مقاله به معرفی آن پرداختیم، یکی از قابل اطمینان ترین الگوهای نمودار در فارکس هستند. این الگو ها در زمان یک روند گاوی شکل می گیرند و پتانسیل وارونه کردن روند صعودی را دارند. نام الگوی سر و شانه از ظاهر ساختار آن بر روی نمودار الگو سر و شانه چیست ؟ گرفته شده است – سه قله که قله ی میانی بلند تر است.
الگوی سر و شانه شامل سه قله می شود: قله اول را باید در یک وضعیت روند گاوی پیدا کرد. قله دوم باید از قله اول بلند تر باشد. قله سوم باید از قله دوم پایین تر و تقریبا برابر با قله اول باشد.
برای ترید کردن در زمان پیدایش یک الگوی سر و شانه در نمودار باید این قوانین را به کار ببرید:
ابتدا تشخیص یک الگوی معتبر سر و شانه و مشخص کردن هر یک از سه دره ای که تشکیل دهنده ی این الگو می باشند. دوم، ترسیم خط گردنی که از دره ها عبور کند. سوم، مشخص کردن شکست در الگوی سر و شانه. فروش دارایی ها در زمانی که نوسانات قیمت از خط گردن به سمت پایین حرکت می کنند. چهارم، مشخص کردن حد ضرر در بالای شانه دوم. پنجم، برای کمینه تحرکات قیمتی که با اندازه ی الگو برابر هستند ترید کنید – یعنی فاصله ی میان قله ی سر و خط گردن. ششم، اگر فکر می کنید که می توانید سود بیشتری از الگوی سر و شانه به دست آورید، می توانید مدت بیشتری هم به ترید ادامه دهید و منتظر پیدا کردن سر نخ هایی برای خروج باشید.
الگوی نموداری سر و شانه حالتی بر عکس هم دارد که به آن الگوی سر و شانه ی وارونه می گویند. برای تایید الگوی وارونه، باید به بررسی دره ها بپردازید (بر خلاف حالت عادی که به بررسی قله ها می پردازید). در حالت وارونه خط گردن را باید از میان دو قله ای که در اطراف سر قرار دارند ترسیم نمود. حد ضرر را باید در زیر دره ای مشخص کرد که مربوط به شانه ی دوم الگو است. هدف قیمت خود را با استفاده از قانون حرکت اندازه گیری شده تعیین کنید.
الگوی سر و شانه چیست ؟ الگوی سر و شانه در روند نزولی
الگوی سر و شانه چیست ؟ الگوی سر و شانه در روند نزولی : الگوی Head and Shoulders از یک قله (شانه سمت چپ) و سپس یک قله بالاتر (سر) و سپس یک قله پایین دیگر (شانه راست) تشکیل شده است.
یک قسمت حیاتی از الگو “خط گردن” است که با اتصال پایین ترین نقاط در پایین ترسیم می شود.
شیب این خط می تواند بالا یا پایین باشد و خط مستقیم بودن آن لازم نیست. معمولاً ، وقتی قیمت ها در حال کاهش هستند، سیگنال قابل اطمینان تری برای برگشت روند صعودی به روند نزولی ایجاد می کند.
الگوی سر و شانه چیست ؟
الگوی واقعی سر و شانه ها خیلی الگو سر و شانه چیست ؟ اوقات اتفاق نمی افتد ، اما وقتی این اتفاق می افتد ، بسیاری از معامله گران فنی فکر می کنند که این نشانه ای از تغییر روند عمده روند اصلی است. الگوی استاندارد سر و شانه ها یک تنظیم نزولی و الگوی سر و شانه “معکوس” یک الگوی صعودی است.
الگوی نمودار سر و شانه که اغلب به عنوان قابل اطمینان ترین الگوی اصلی معکوس در نظر گرفته می شود ، توسط معامله گران مبتدی و باتجربه در حدس و گمان در بازارهای بورس و ارز استفاده می شود. مزیت این نمودار این است که مناطقی از سطح خطر و اهداف سود را نیز نشان می دهد.
اجزای الگو سر و شانه
آشنایی با الگوی Head and Shoulders در نمودارهای سهام و نمودارهای سهام دقیقاً همان اقدامات را به همراه دارد. این امر آن را به ابزاری همه کاره برای قرار دادن در هر استراتژی تجاری تبدیل می کند .
نمودار EURUSD روزانه . دامنه داده ها: از 27 نوامبر 2018 تا 2 آوریل 2020.
شانه چپ : گاوها قیمت ها را افزایش می دهند و به رکوردهای جدید می رسند. اما این اوج های جدید کوتاه مدت هستند و پس از آن قیمت ها کاهش می یابد.
سر : قیمت ها مدت طولانی عقب نشینی نمی کنند زیرا گاوها دوباره قیمت ها را عقب می کشند و این بار موفق می شوند و از اوج قبلی فراتر می روند. یک علامت رو به بالا قیمت ها دوباره کاهش یافت ، تا دوباره حمایت شود.
شانه راست : گاوها دوباره قیمت ها را افزایش می دهند ، اما این بار نتوانند به بالاترین سطح برسند. این یک نشانه بسیار نزولی است ، زیرا خرس ها به گاوها اجازه نمی دهند تا به یک قد جدید یا حتی یک برابر برسند. خرس ها قیمت ها را به سمت حمایت سوق می دهند (خط تأیید). این یک لحظه محوری است – آیا گاوها فشار دیگری را بالاتر می برند یا خرس ها موفق می شوند که حرکت را بالاتر ببرند.
گردن : با اتصال قیمت های پایین ثبت شده بین شانه چپ و سر – و سر و شانه راست ایجاد می شود. معمولاً این خط دقیقاً افقی نیست.
لیست زیر جزئیات ساده ای از نکات اصلی را هنگام تعیین الگوی سر و شانه نشان می دهد:
- جهت کلی بازار را با استفاده از عملکرد قیمت و شاخص های فنی تعیین کنید.
- رئوس سر و شانه ها را جدا کنید
- فاصله “سر” و “شانه ها” باید تا حد ممکن به فاصله مساوی نزدیک باشد
- خط گردن را در نقطه پایین بین “شانه ها” تعریف کنید – افقی ترجیح داده می شود اما اجباری نیست
اهمیت خط گردن در مدل سر و شانه
خط گردن کشیده شده برای الگو نشان دهنده سطح پشتیبانی است. نمی توان تصور کرد که شکل الگوی سر و شانه به پایان رسیده باشد مگر اینکه شکسته شده باشد و چنین شکستگی در حجم بیشتری رخ داده باشد یا نداشته باشد. نباید با بی دقتی متوجه شکستگی شد. اگر چنین وقفه ای بیش از سه تا چهار درصد باشد ، وضعیت خطرناکی ممکن است رخ دهد.
هنگامی که سهام با حجم کمی از خط گردن حرکت می کند ، ممکن است موجی به سمت بالا وجود داشته باشد ، اگرچه قطعی نیست ، اما مشاهده شده است که صعود معمولاً از سطح عمومی گردن بیشتر نمی شود و قبل از افزایش فشار فروش ، کاهش شدید رخ می دهد و قیمت ها با حجم بیشتری کاهش می یابند.
انواع الگوی سر و شانه
الگوی سر و شانه وارونه چیست؟
سر و شانه معکوس شبیه همان ساختار الگوی استاندارد هستند ، اما این نشان دهنده ضعف یک روند صعودی است. سر و شانه معکوس را می توان در یک روند نزولی مشاهده کرد و نشان دهنده وارونه شدن است.
بیایید دو نمونه از الگوی سر و شانه، فراز و نشیب ها و نحوه تأیید تداوم را بگیریم.
الگوی سر و شانه برای یک وارونه نزولی
1- الگویی معکوس است که پس از روند صعودی برای تبدیل آن به روند نزولی به وجود می آید.
2- بازار در آغاز صعودی است.
3- الگو از سه قله تشکیل شده است ، تاج بالایی میانی (سر) بالاترین ، بالا (شانه سمت چپ) و سوم (شانه راست) تقریبا در سطح برابر است ، جایی که آنها پایین تر از تاج بالایی هستند ( سر).
4- هنگامی که خط گردن شکسته می شود و دره های بین سه قله را می کشد ، روند از وارونه به نزولی تبدیل می شود.
5- می توانید بعد از شکستن خط گردن و قرار گرفتن در موقعیت های کوتاه سود ببرید.
6- هدف این است که فاصله راس دوم (سر) و خط گردن را اندازه گیری کرده و از نقطه شکستن آن را فرافکنی کنید.
الگوی سر و شانه معکوس
الگوی سر و شانه چه زمانی شکست می خورد؟
معمولاً خراب می شود در صورتی که شانه دوم به خط گردن دست نمی زند ، بلکه جهت قیمت به سمت شانه دوم برعکس می شود.
نحوه تجارت الگوی سر و شانه
شما به احتمال زیاد با این الگو روبرو شده اید زیرا بسیار رایج است و به راحتی قابل تشخیص است. علاوه بر این ، این الگو در تمام بازه های زمانی نمایش داده می شود و می توان متناسب با آن اعمال کرد. علاوه بر این ، سطح ورود ، سطح توقف و اهداف سوددهی اجرای مدل را آسان می کند ، زیرا الگوی نمودار فارکس سطوح مهمی را فراهم می کند و به راحتی قابل مشاهده است.
با سر و شانه های معکوس ، شکل گیری الگوی فارکس همان است که در بالا ذکر شد ، اما در جهت مخالف است. برای معامله گران مهم است که پس از تعیین خط گردن منتظر تکمیل الگو باشند. همه الگوهای تکمیل شده باید کنترل شوند. با این حال ، تا زمانی که الگوی خط گردن را نشکند ، معامله گران نباید در نظر داشته باشند که معاملات را انجام دهند.
متداول ترین نقطه ورود ، شکسته شدن گردن است ، با یک توقف در بالا یا پایین شانه راست. در مورد هدف سود ، همان فاصله بین سر و خط گردن است. گرچه این سیستم کامل نیست ، اما رویکردی را برای معامله بازارها بر اساس حرکت منطقی قیمت فراهم می کند.
الگوی سر و شانه ادامه دهنده
نحوه محاسبه هدف شما:
هدف این الگو با اندازه گیری فاصله از سر تا خط گردن و سپس انداختن همان فاصله از گردن به سمت پایین برای موقعیت های کوتاه یا بالاتر برای موقعیت های طولانی محاسبه می شود.
اگر یک سفارش سود را در نظر می گیرید ، می توانید آن را در 100٪ مقدار pip از هدر به خط گردن یا 80٪ از آن تنظیم کنید ، اگر بازار قبل از سطح سود بچرخد.
نحوه تنظیم سطح توقف ضرر:
باید بدانیم که اگرچه الگوی رایج است ، اما شکستن الگو حتی در سرعت کم نیز امکان پذیر است ، بنابراین ضروری است که در هر جایی که قرار دادن یک نقطه توقف ضرر باشد ، یک نقطه توقف ضرر قرار دهیم.
اگر موقعیت های طولانی را باز کرده اید: در نواحی اولیه قبل از تکمیل الگو ، نقطه توقف ضرر زیر سطح سر است ، اما اگر منتظر باشید تا شکاف موقعیت های کوتاه باز شود ، نقطه توقف ضرر در زیر سطح شانه سمت راست قرار دارد الگو. شما همیشه می توانید میزان توقف ضرر خود را تا سطح سر یا 3-5 پیپ بالاتر از آن افزایش دهید.
اگر می توانید ریسک بیشتری کنید ، گاهی اوقات قیمت به ضرر متوقف می شود و سپس معکوس می شود تا کامل شود. اگر خودتان تاجر هستید ، می توانید به این سناریو پیوند دهید.
الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال چیست؟ + روش معادله
الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال چیست؟ + روش معادله
در بازار بورس و اوراق بهادار کالاها، محصولات و همچنین اوراق بهادار، ارزها و فلزات گرانبها همچون طلا، نقره و…به فروش میرسد. برای آن که بتوانید در این بازار موفق عمل کنید نیاز به داشتن مهارت و دانش بسیار بالایی دارید. تحلیل تکنیکال قیمتها یکی از مهمترین موضوعات و مسائلی است که در بازار بورس باید بلد بود.
الگوهای متعددی برای تحلیل قیمتها در بورس وجود دارد و الگو سر و شانه یکی از بهترین آنها است. در این مقاله قصد داریم شما را با این الگو کاربردی آشنا کنیم تا بتوانید در بازار بورس به یک فرد حرفهای تبدیل شوید.
تحلیل تکنیکال چیست؟
در بازار بورس هر کالایی قیمت مشخصی دارد. زمانی که فرد وارد بورس میشود و سهامی را خریداری میکند مسلما در صدد افزایش ارزش سهاماش و کسب سود بیشتر است؛ اما به چه روشی میتوان متوجه شد که کدام سهم از بین میلیونها سهام موجود در بورس این میزان سود را به ما خواهد داد؟
چگونه میتوانیم بفهمیم که چه مدت زمانی لازم است تا به سود مورد نظرمان برسیم؟ پاسخ تمام این سوالات در یک عبارت کلیدی خلاصه شده است: تحلیل تکنیکال. با تحلیل تکنیکال در واقع میتوانیم آینده بازار بورس و هر کدام از سهام موجود در آن را تحلیل و بررسی کنیم. البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که اقتصاددانان حدود سیصد سال است که از تحلیلهای تکنیکال استفاده میکنند؛ زیرا این نوع از تحلیلها فقط مختص بازار بورس نیستند و در تمام موارد اقتصادی کاربرد دارند.
نخستین بار نام تحلیل تکنیکال توسط فردی به نام «چارلز داو» مطرح شد که موسس وال استریت ژورنال نیز بود. تحلیلهای تکنیکال الگوهای مختلفی دارند و همانطور که گفتیم الگوی سر و شانه یکی از مهمترین آنها است؛ در بخش بعدی درباره آن توضیح خواهیم داد.
الگوی سر و شانه
در تحلیل تکنیکال الگوهای بیشماری وجود دارند که هر کدام از آنها به منظور هدف خاصی خلق و ابداع شدهاند؛ یکی از این الگوها، الگوی سر و شانه است. برای توضیح الگوی سر و شانه بایستی به نمودارهای هر سهم دقت کنید.
اگر در بورس فعال باشید نموداری را میبینید که مدام بالا و پایین شده است و میتوان قلهها و درههای بسیاری را در آن دید. اگر نمودار افت و خیز سهم براساس الگوی سر و شانه نوسان کرده باشد بایستی سه قله در خودش داشته باشد. قله اول و سوم کوتاهتر و قله دوم که قله وسطی هم به حساب میآید بلندتر از دو قله دیگر است؛
به طوری که گویا قله وسط حکم سر و دو قله اطراف حکم شانهها را دارند. در قسمت شانهها اگر خطچینی را دقیقا از محلی که قله شروع به صعود کرده است بکشید متوجه میشوید که دو الگو سر و شانه چیست ؟ قله همتراز هستند، البته گاهی اوقات پیش میآید که کمی فاصله و اختلاف ارتفاع بین دو قله وجود دارد که در صورت جزئی بودن آن مشکلی نخواهد بود.
اما اگر این اختلاف زیاد باشد دیگر الگوی سر و شانه به حساب نمیآید. به این خط صافی که به صورت فرضی میکشیم خط گردن گفته میشود.
زمان زیان دهی الگو چه موقعی است؟
هدف از شناخت الگوهای مختلف این است که از زمان سوددهی یا زیاندهی سهامهای بورس مطلع شویم. مهمترین زمانی که الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال میتواند ضررده باشد در قسمت بالایی شانه راست است.
اگر الگوی سر و شانه به این قسمت یعنی سومین قله خود رسید و هنوز سهمتان را نگه داشته اید اما دیگر تمایلی به نگهداری بیشترش ندارید بهتر است قبل از آن که روند قله به سمت پایین حرکت کند سهم خود را بفروشید. در صورتی که روند نزولی قیمت شروع شد دست نگه دارید زیرا این زمان به زیاندهترین زمان ممکن مشهور است.
زمان سود دهی الگو چه موقعی است؟
در مورد زمان سود دهی الگو نیز میتوانید اگر سهمی داریم با بالاترین مقدار ممکن به فروش برسانید. اما چطور میتوانیم زمان سود دهی را پیدا کنیم؟ زمان سود دهی الگو سر و شانه را میتوان با اندازه گیری فاصله بین خط گردن و سر (نوک قله وسطی یا دوم) به دست آورد.
الگوی سر و شانه کف (معکوس)
تمام توضیحاتی که ارائه شد در خصوص الگوی سر و شانه سقف بود، اما الگوی سر و شانه دیگری نیز وجود دارد که حالتی دقیقا مشابه الگوی قبلی اما وارونه شده را دارد.
شکلگیری این الگو به جای آن که در پس یک حرکت صعودی باشد در پس یک حرکت نزولی است. در الگوی سر و شانه معکوس به جای 3 قله دارای 3 دره هستیم که دقیقا دره وسطی عمق بیشتری را نسبت به دو دره کناری دارد. برای تشخیص حد سود و یا حد زیان الگوها اگر بتوانید الگوها را در ذهن خودتان مجسم کنید میتوانید به نتایج خوبی برسید.
پایینترین قسمت الگو کجا است؟ مسلما پایینترین قسمت در درهها است. زیاندهترین قسمت الگوی سر و شانه معکوس نیز در دره سمت راست است. برای تعیین میزان سوددهی الگو نیز بایستی فاصله دره وسطی تا خط گردن را اندازه بگیرید.
این فاصله هر قدر که باشد بایستی منتظر بمانید تا زمانی که خط گردن به سمت بالا شکسته شد به همان مقدار بالا برود و زمانی که به نقطه مورد نظر رسید، شما به بالاترین حد سوددهی سهم خود دست پیدا کردهاید.
سخن پایانی
در مورد یکی از الگوهای بسیار مهم تحلیل تکنیکال ر بازار بورس که الگوی سر و شانه نام دارد در دو حالت معمولی و معکوس صحبت کردیم. این الگو یکی از هزاران الگوی موجود در بازارهای اقتصادی است و اگر میخواهید که در این زمینهها به موفقیت دست پیدا کنید کافی است تا آهستهآهسته شروع به یادگیری مبحث تحلیل تکنیکال کنید.
یکی از مزایای دانستن این تحلیلها و الگوها جلوگیری از ضررکردن سرمایه گذاران است اما مهمتر از آن رسیدن سود بیشتر و افزایش سرمایه است. این مقاله به شما خواهد آموخت که چگونه رمان سوددهی و یا زیاندهی سهامتان را پیشبینی کنید و با خریدوفروش بهموقع سهامتان به یک فرد حرفهای و ثروتمند تبدیل شوید.
الگوی سر و شانه سقف و کف چیست؟
الگوهای زیادی در تحلیل تکنیکال وجود دارند که شناخت آنها میتواند کمک زیادی در جهت انجام تحلیل و معاملههای بهتر باشد. الگوهای نموداری در بازارهای مالی به 2 نوع الگوهای بازگشتی و الگوهای ادامه دهنده تقسیم میشوند. در الگوهای بازگشتی همانطور که از اسمش پیداست روند قیمت بعد از پدیدار شدن این الگوها تغییر میکند و خلاف روند قبلی حرکت میکند. الگوی سر و شانه سقف و کف، الگوی سقف و کف دوقلو نمونههایی از این الگوهای بازگشتی هستند. در الگوهای ادامه دهنده همانطور که از اسمش پیداست روند قبلی قیمت پس از پدیدار شدن این الگوها ادامه مییابد و در واقع قیمت پس از روند گرفتن با نمایان شدن این الگوها فاز استراحتی به خود گرفته و پس از آن در جهت روند قبلی خود حرکت میکند. در این مقاله قصد داریم به توضیح الگوی سر و شانه (سقف و کف) بپردازیم. با آکادمی بورسی پشوتن همراه باشید.
معرفی الگوی سر و شانه:
تقریباً میتوان گفت محبوبترین و معتبرترین الگوی نموداری بازگشتی در تحلیل تکنیکال الگوی سر و شانه است، که کارایی آن بهمرور زمان و در شرایط مختلفی اثبات شده است. تشکیل این الگو میتواند موجب وقوع یک نقطه عطف خیلی مهم یا یک اصلاح قیمت کوتاه مدت و معمولی باشد.
براساس نمودار، الگوی سروشانه کلاسیک (سقف) یک سیگنال نزولی و سروشانه معکوس (کف) نشانهای از احتمال وقوع روند صعودی است.
الگوی سر و شانه سقف
به لحاظ هندسی، الگوی سر و شانه سقف یا کلاسیک از شکلگیری سه قله بصورت متوالی تشکیل میشود. دومین قله (سر) نسبت به سایرین (شانهها) بلندتر بوده و درنهایت طرحی شبیه به سر و شانههای انسان در نمودار به وجود میآید. درصورتیکه چنین آرایشی بهوسیله درهها شکل بگیرد، الگوی سر و شانه کف یا معکوس خواهیم داشت.
این الگو معمولاً پس از یک روند قوی رخ میدهد و برحسب شرایط بازار، میتواند نشانهای از تغییر تمایلات جمعی و پتانسیل یک بازگشت قیمتی قریبالوقوع باشد.
این الگو درپایان یک حرکت صعودی رخ میدهد و باعث تغییر جهت بازار و حرکت به سمت نزول قیمت میشود.
این الگو از یک سر و دو شانه تشکیل میشود که ارتفاع شانهها تقریباً با هم برابر است. البته گاهی اوقات ممکن است کمی ارتفاع شانهها همتراز نباشد که در صورت عادی بودن این حالت میتوان الگوی سر و شانه را قبول کرد. اما توجه داشته باشید که اگر ارتفاع شانه با هم تفاوت غیرعادی داشته باشد، دیگر نمیتوان نام سر و شانه را بر آن الگو گذاشت.
چگونه بوسیله این الگو معامله کنیم؟
زمانی که حالت کلی الگو را در چارت پیدا کردید، باید منتظر شکسته شدن خط گردن بمانید. بهتر است شکست خط گردن پرقدرت انجام شود و سایر شرایط یک شکست مناسب را داشته باشد. درصورتیکه قیمت با حرکت بسیار قوی خط گردن را شکست میتوانید معامله فروش داشته باشید.
اهداف قیمتی الگوی سر و شانه سقف:
برای مشخص کردن هدف قیمتی این الگو باید فاصله خط گردن تا قله (قسمت سر الگو) اندازه بگیرید و آنرا از ناحیه شکست خط گردن کم کنید تا هدف الگو بدست آید.
مثالی از الگوی سر و شانه سقف در بورس:
با توجه به الگوی سرشانه فوق وقتی قیمت این الگو را تکمیل میکند بعد از شکست خط گردن قیمت به اندازه هدف احتمالی ریزش میکند.
اما خط قرمز رنگ نشانه چیست؟ این خط در واقع خط گردن یا Neck Line میباشد و تریگر اصلی ورود به معامله در این الگو، توسط این خط صادر میشود.
جریان عرضه و تقاضا در سر و شانه سقف:
تحلیل دقیق جریان عرضه و تقاضای حاکم بر روند شکلگیری الگوی سر و شانه در حالت کلاسیک نشاندهنده این است که در ابتدا خریداران بر بازار تسلط داشته و قیمت را تا سطح مشخصی افزایش دادهاند، سپس تعدادی از فروشندگان با عرضه سهام خود موجب کاهش قیمتها شده و اولین قله در نمودار تشکیل میشود. در ادامه با توجه به اینکه هنوز خریداران امید به صعود قیمت دارند، با افزایش حجم سفارشات خرید و عقبنشینی فروشندگان، بازار دوباره شروع به رشد خواهد نمود. این بار به دلیل تقویت انتظارات مثبت در میان معامله گران و با استناد به اتمام اصلاح قیمتی و آغاز موج جدید صعودی، جریان ورودی پول تقویتشده و سطح مقاومتی پیش رو (قله قبلی) نیز درهمشکسته و قیمت نقطه بالای جدیدی در نمودار ثبت میکند.
سپس با توجه به صعود قیمتها، برخی خریداران قبلی به منظور محافظت از سود، اقدام به فروش نموده و در همین حین با اضافه شدن سایر فروشندگان، قیمت کاهشیافته و به سطح حمایتی (قله یا مقاومت قبلی که بر اساس قانون تبدیل سطوح تبدیل به حمایت شده) پیش روی خود میرسد که با افزایش فشار فروش این سطح نیز شکسته شده و درنهایت با شکلگیری یک موج سنگین نزولی قیمت تا حوالی دره اول سقوط میکند.
در این مرحله دوباره تعدادی از خریداران با سفارشات خرید خود موجب صعود قیمتها میشوند، با این تفاوت که این روند صعودی دوامی نداشته و پس از صعود تا حدود قله اول، فروشندگان برای سومین بار بر بازار مسلط شده و با فروشهای خود موجب شکلگیری یک روند نزولی قوی میشوند. کاهش قیمت حتی الگو سر و شانه چیست ؟ با رسیدن به خط روند حمایتی ناشی از اتصال دو دره قبلی که خط گردن نامیده میشود نیز متوقف نشده و پس از شکست این سطح با حجم معاملات سنگین، روند نزولی قوی آغاز میشود.
الگوی سر و شانه کف
این الگو با نام سر و شانه معکوس نیز شناخته میشود و دقیقا تمام موارد این الگو معکوس حالت سر و شانه سقف میباشند. اما برای درک بهتر شما دوستان، مجدداً به بررسی این الگو با تصاویر و مثال میپردازیم.
این الگو بعد از یک حرکت نزولی شکل میگیرد و باعث تغییر جهت حرکت بازار به سمت بالا میشود. ساختار این الگو نیز از سه کف تشکیل شده است. کف میانی، عمق بیشتری نسبت به دو کف مجاور خود را دارد و تشکیل دهنده بخش “سر” الگو میباشد.
چگونه بوسیله این الگو معامله کنیم؟
پس از تشخیص حالت کلی الگو، باید منتظر شکست خط گردن باشیم. هر چقدر که شکست قویتر انجام شود بهتر است. پس از شکست خط گردن الگو وارد معامله شوید.
اهداف قیمتی الگوی سر و شانه کف یا معکوس:
هدف قیمتی این الگو دقیقا شبیه سر و شانه سقف میباشد. یعنی فاصله کف دره (سر الگو) تا خط گردن را با خط عمودی مشخص کنید. و آن را به قیمت محل شکست خط گردن اضافه کنید.
مثالی از الگوی سر و شانه کف یا معکوس در بورس:
با توجه به الگوی سر و شانه فوق وقتی قیمت این الگو را تکمیل میکند بعد از شکست خط گردن قیمت به اندازه هدف احتمالی صعود میکند.
نکات عمومی مربوط به الگوهای قیمتی
- حین تشکیل یک الگوی نموداری، تغییر حجم معاملات یک ابزار کمکی برای تائید صحت و قدرت الگو است.
- هر کدام از الگوهای قیمتی بر اساس ماهیتشان، یک هدف نموداری از پیش تعیین شده دارند. میزان تحقق این انتظارات، کاملاً به روند بازار بستگی دارد.
- هر چه شکلگیری یک الگو مدت زمان بیشتری طول بکشد، انتظار میرود که حرکات قیمتی بزرگتری در پیش باشد.
- یکی از بهترین روشهای تشخیص شکست، افزایش حجم معاملات حین خروج قیمت از نواحی حمایت یا مقاومت است. هنگام استفاده از الگوهای قیمتی، همواره این نکته را در نظر داشته باشید.
آکادمی بورسی پشوتن برای افرادی که قصد ورود به بازار بورس را دارند و یا کسانی که میخواهند بهصورت حرفهای و اصولی از آموزشهای بورس برخوردار شوند برنامههای آموزشی پله به پلهای را در نظر گرفته که با آن میتوانید بدون هیچگونه ابهام و سردرگمی در این مسیر به هدفتان برسید.
کلاسهای آموزشی آکادمی پشوتن به شرح ذیل میباشد:
- مبانی ورود به بورس در بدو شروع کار
- دورههای پایه بعد از گذراندن کلاس مبانیهای ورود به بورس
- کلاسهای پیشرفته
- کارگاههای تخصصی
این برنامهها ازابتدا شمارا برای ورود به این بازار و درک مبانی آن تا اطلاعات پیشرفته و تخصصی یاری میکنند.
الگوهای سر و شانه در تحلیل تکنیکال
برای فهم الگوهای سر و شانه در تحلیل تکنیکال در ابتدا لازم است بدانیم الگو چیست؟ الگوها (patterns) شکلهای متمایزِ ایجادشده توسط توالی دادهها روی یک نمودار هستند. در تحلیل تکنیکال یک الگو حاوی خطوطی است که در طی فراز و فرودهای قیمت، از اتصال نقاط تکرارشوندهی قیمت همچون قیمتهای بستهشدن یا سقف و کفها در یک دوره زمانی خاص شکل میگیرد.
الگوهای قیمت (price pattern) یا الگوهای نمودار (chart patterns)، حاصل مطالعهی توالی چندین نمودار صعودی و نزولی قیمت در یک دورهی زمانی بلندمدتتر هستند که رفتاری تکرارشونده را نشان میدهند. در معاملات بازارهای سهام و کالا، مطالعات انواع الگوی نمودار نقش زیادی در تحلیل تکنیکال و پیشبینی روند قیمتها ایفا میکند. وقتی دادههای قیمت بهصورت گرافیکی روی نمودار قیمت – زمان پیادهسازی میشوند، معمولاً الگویی از حرکات آن مشاهده میشود که بهطور طبیعی رخ داده و در طول یک دوره تکرار شده است که بر اساس آن رفتار تکراری، میتوان روند حرکت بعدی قیمتها را پیشبینی نمود. الگوهای نمودار حاوی سیگنالهای معکوس (برگشتی) یا ادامهدهنده هستند. در ادامه با یکی از انواع الگوهای برگشتی (معکوس) که معروفترین و پرکاربردترین آنها هم هست آشنا میشویم.الگوی سر و شانهای چیست؟
شاید شناختهشدهترین الگوی برگشتی، الگوی سر و شانه (head and shoulders pattern) باشد. از آنجا که الگوی سر و شانه بازگشت از یک روند را نشان میدهد، پس قبل از شکلگیری الگو، لازم است یک روند واضح وجود داشته باشد تا الگو بتواند برای پیشبینی برعکس شدن آن روند، اعتبار کافی حاصل کند. برای تشخیص الگوی سر و شانه، لازم است روند اولیه، یک روند صعودی باشد که پس از مدتی نوسان و توقف، به روند نزولی تبدیل شده باشد. در مقالهای دیگر، دربارهی الگوی سر و شانهای برعکس (inverse head and shoulders pattern) نیز که در آن، پیش از شکلگیری الگو، روند نزولی بوده و سپس صعودی شده است، صحبت خواهیم نمود.
الگوی سر و شانهای از سه بخش تشکیل شده است: شانهی چپ، سر و شانهی راست؛ حجم نیز یک ویژگی مهم در تفسیر این الگو محسوب میشود. نمونهی استاندارد این الگو را در شکل 1 مشاهده مینمایید.
شکل 1- نمونهای از الگوی سر و شانه از انواع الگوهای برگشتی
شانهی چپ در الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
این قسمت از الگو یک رالی (rally) قوی را نشان میدهد که ابتدا شیب آن نسبت به روند صعودی پیش از شروع الگو، تندتر و حجم معاملات سنگینتر است و سپس به همان سطح قیمتی که از آنجا شروع شده بود، بازمیگردد، در نتیجه یک V برعکس (شبیه عدد 8) تشکیل میشود، اما در این قسمت حجم معاملات سبکتر است.
سر در الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
سقف روند صعودی قیمتها در قسمت سر الگو، یک پله بالاتر از سقف شانهی چپ است. در ادامهی فراز و فرود شانهی اول، رالی قیمتها سهم را با تفاوت قابلتوجهی، به سطحی بالاتر از شانهی چپ میرساند تا بهوضوح سقفهای بالاتری (higher high) نسبت به سقفهای قبلی، در نمودار قیمت ظاهر شود. بااینحال، حجم معاملات معمولاً در این رالی کمتر از آن است که در نیمهی اول (روند صعودی) شانهی چپ تجربه شده بود.
وقتی رالی دوم نیز با افول مواجه شود، با کاهش قیمتها در همان نقطهی شروع شانهی چپ، پایان مییابد؛ به این سطح قیمت، گردن (neckline) میگویند. در این نقطه، کف قیمت گاه حتی پایینتر از خط کفهای روند صعودی سر و شانه خواهد بود – خطی که از اتصال کفهای قبلی روند صعودی ایجاد شده است. تشکیل قسمت سر الگو، اولین سیگنالی است که نشان میدهد احتمالاً رالی رو به پایان است و ممکن است روند بازگشتی آغاز شده باشد.
شانهی راست در الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
شانهی راست تصویر آینهای (یا نزدیک به تصویر آینهای) از شانهی چپ است، اما با حجم معاملات کمتر که نشاندهندهی تمایل کمتر سرمایهگذاران برای خرید و آگاهی آنان از رو به اتمام بودن روند صعودی است. در این نقطه قیمت تقریباً تا همان سطوح سقف تجربهشده در شانهی اول افزایش مییابد، اما این رالیِ آخر، قیمتهای پایینتری (lower highs and lower lows) نسبت به رالی قبلی که قسمت سر الگو را تشکیل داده بود، تجربه خواهد نمود، در نتیجه خط حمایت شکسته شده، نهایتاً قیمت به زیر خط گردن نزول خواهد کرد؛ به این نقطه، نقطهی شکست (breakout) میگویند.
نکات تشخیص الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
یک تحلیلگر بهندرت میتواند یک الگوی سر و شانهی کاملاً شکلیافته را مشاهده نماید. حالات ناقصتر این الگو ممکن است بهجای یک سر و دو شانه در دو طرف، شامل دو قله روی شانه یا روی سر باشند؛ اما درهرحال، قسمت سر باید به سطح قیمت بالاتری نسبت به هر دو شانه برسد، درحالیکه شانهها باید تقریباً متقارن باشند تا این الگو تشخیص داده شود.
از نظر سطح قیمت خط گردن نیز، اولین رالی باید از این سطح آغاز شود و شانهی چپ (left shoulder) و سر (head) نیز باید در سیر نزولیشان، تقریباً به همین سطح بازگردند؛ اما خطوط گردن ممکن است همیشه هم خطوط کاملاً افقی را تشکیل ندهند بلکه خط گردن اندکی شیبدار باشد، یعنی کفهای تجربهشده دقیقاً مشابه هم نباشند؛ در شکل زیر نمونهای از این حالت را مشاهده مینمایید. شاید این اَشکال ناقص، کار تطبیق آن را با الگوی سر و شانه (و یا سایر الگوهای تکنیکال) برای تحلیلگران کمّی یا ابزارهای تحلیلگر دشوار سازد، اما مغز انسان میتواند این الگو را – حتی اگر ناقص شکل گرفته باشد – تشخیص دهد.
نحوهی کار با الگوی سر و شانهای در تحلیل تکنیکال
همان گونه که اشاره کردیم، حجم معاملات در تجزیهوتحلیل الگوهای سر و شانه عنصر مهمی است. تجربهی یک سقف جدید قیمت در قسمت بالای سر بدون افزایش در حجم معاملات، نشاندهندهی کاهش تعداد مشارکتکنندگان در بازار صعودی است و این یعنی بهزودی بر اساس کاهش تقاضا، قیمتها نزولی خواهد شد. هنگامی که یک شاخص (مثلاً قیمت) در حال افزایش (یا کاهش) است، اما شاخص دیگر (مثلاً حجم) آنگونه نیست، به این وضعیت واگرایی (divergence) میگویند. در وضعیت واگرایی، شانهی سمت راست (جایی که تقریباً یکسوم پایانی الگو است)، حجم معاملات کمتری خواهد داشت که نشان میدهد علاقه یا تقاضا کاهشیافته، بهزودی با افزایش عرضه، بازار شاهد کاهش قیمت و آغاز روند نزولی خواهد بود.
هنگامی که الگوی سر و شانه شکل گرفت و کامل شد، انتظار میرود که قیمت سهم از سطح خط گردن پایینتر آید. در اینجا تحلیلگران تکنیکال تمایل دارند از قواعد فیلترینگ استفاده کنند تا مطمئن شوند آیا شکست واضحی در خط گردن رخ داده است یا خیر.این فیلترینگ ممکن است به شکل توقف معامله تا زمانی باشد که قیمت به سطح معنیداری به زیر خط گردن سقوط کند (معمولاً بین 3 تا 5 درصد) یا به شکل درنظرگرفتن یک محدودهی زمانی برای باقیماندن قیمت زیر خط گردن پیش از اقدام به معاملهی مجدد؛ وقتی از نمودار قیمت روزانه استفاده میشود، این قاعده ممکن است شامل چند روز تا یک هفته باشد. قیمتها اغلب طی جهشی به سطح خط گردن بازمیگردند، حتی اگر از سطوح فیلتر (3 تا 5 درصد پایینتر) هم بیشتر کاهش یافته باشند؛ بااینحال، قیمتها معمولاً روی خط گردن یا اطراف آن متوقف میشوند. خط گردن یک سطح حمایتی (الگو سر و شانه چیست ؟ support level) است که تحتتأثیر اصل قطبیت (polarity principle) اگر یک سطح حمایت شکسته شد (breakout)، همان سطح قیمت، از آن پس به یک سطح مقاومت (resistance level) تبدیل میشود.
تعیین قیمت هدف (Price target) با الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
مانند همه الگوهای تکنیکال، الگوی سر و شانه باید از منظر روند بلندمدت قیمت اوراق بهادار تحلیل شود. رالیای که قبل از شکلگیری الگو اتفاق افتاده، باید آنقدر بزرگ باشد که چیزی برای معکوس شدن و تشکیل یک قله وجود داشته باشد. هرچه این رالی قویتر و قلهی شکلگرفته بارزتر باشد، احتمال بازگشت شدیدتر و چشمگیرتر نیز وجود خواهد داشت. هنگامی که خط گردن شکسته شد (یعنی پس از نزول قیمت در پایان شانه ی راست)، این احتمال وجود دارد در این فراز و فرود رالیوار، قیمت سهم به همان میزان که از خط گردن (neckline) تا بالای سر (top of the head) افزایش داشته است (مثلاً از 350 تومان تا 650 تومان)، به همان میزان هم افت داشته باشد (یعنی از 350 تومان 50 تومان).
با این حال، اگر رالی ابتدایی (پیش از شروع الگو) با قیمتی بالاتر از خط گردن شروع شده باشد، بعید است که اصلاح، قیمت را از همان سطح قیمتِ آغازین پایینتر بیاورد. از آنجایی که شکلگیری الگوی سر و شانه یک الگوی نزولی (bearish indicator) است (یعنی طی این الگو تحلیلگر انتظار دارد روند صعودیِ ایجاد شدهی قبلی پایان یابد و یک روند نزولی آغاز شود)، تحلیلگر تکنیکال به دنبال کسب سود کوتاهمدت از سهم مورد تحلیل است.
کسب سود از الگوی سر و شانه
هنگام تلاش برای کسب سود از الگوی سر و شانه، تحلیلگر تکنیکال برای تعیین قیمت هدف اغلب از تفاوت بالاترین قیمت تجربه شده در سر و پایینترین قیمت تجربه شده در خط گردن استفاده میکند؛ بدین ترتیب این حدفاصل، میزانی است که تحلیلگر تکنیکال پیشبینی میکند قیمت به میزان مشابه کاهش یابد، پس عدد بهدستآمده بهعنوان قیمت هدف، موقعیتی است که سرمایهگذاری باید در آن بسته شود. قیمت هدف در الگوی سر و شانه بهصورت زیر محاسبه میشود:
قیمت هدف = قیمت روی خط گردن – (بالاترین قیمت در قسمت سر – پایینترین قیمت در خط گردن)شکل 3- محاسبهی قیمت هدف در الگوی سر و شانه
در شکل 3 میبینیم بالاترین قیمت در قسمت سر 37 دلار و پایینترین قیمت روی خط گردن 27 دلار است و اختلاف این دو 10 دلار.
بنابراین تحلیلگر تکنیکال انتظار دارد پس از پایان الگو، قیمت به میزان 10 دلار زیر خط گردن یعنی به 17 دلار کاهش یابد، پس قیمت هدف برای بستن معامله عبارت است از: 27 دلار – (37 – 27 دلار) = 17 دلاریک تمرین برای تعیین قیمت هدف با الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
فرض کنید یک تحلیلگر تکنیکال قصد دارد به وسیلهی تفسیر الگوی سر و شانه پایینترین قیمت سهام شرکتی را تخمین بزند تا آن را مبنای خرید آن سهم در کف قیمت قرار دهد. وی معتقد است که نمودار قیمت سهام این شرکت در شش ماه گذشته الگوی کلاسیک سر و شانه را نشان میدهد. در این الگو قیمت سهم در قسمت سر به اوج خود یعنی 108 دلار رسید؛ وی با توجه به نوسانات قیمت و نقطهی آغاز روند صعودی اولیه، خط گردن را روی 79 دلار تشخیص میدهد. امروز، سهام به قیمت 78 دلار بسته شده است. به نظر شما بر اساس الگوی سر و شانه، این تحلیلگر چه قیمتی را بهعنوان قیمت هدف برای خرید مجدد در کف قیمت برآورد میکند؟
پاسخ: این تحلیلگر قیمت خط گردن را 79 دلار آمریکا تخمین زده است، پس 108 دلار (higher high) منهای 79 دلار (lower low) برابر است با 29 دلار؛ بنابراین قیمت هدف او 79 دلار منهای 29 دلار یعنی روی 50 دلار برآورد میشود. این تحلیلگر تلاش میکند سهم را به قیمت امروز 78 دلار بفروشد و پیشبینی میکند که اگر در محدودهی 50 دلار (قیمت هدف) در موقعیت خرید (closing the position) باشد، بهازای هر سهم (بدون احتساب هزینههای معامله) سود 28 دلاری به دست خواهد آورد.همچنین اگر مایل هستید تا این مفهوم را به زبان مرجع مطالعه کنید، میتوانید از سایت investopedia دیدن کنید.
جمعبندی آکادمی دانایان از الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال
در تشخیص الگوها به دنبال مشاهدهی شکلی ایدهآل از الگوی مد نظر خود نباشید. الگوها صرفاً جهت تخمین رفتار بازار هستند و تنها ابزاری برای حدس زدن؛ نتایج حاصل از تفسیر الگوها را نمیتوان قطعی و تضمین شده فرض کرد حتی گاه ممکن است از دادههای بعدی متوجه شوید الگو را به اشتباه تشخیص دادهاید. هنگام تفسیر الگوها نیمنگاهی نیز به تجربیات قبلی خود و اطلاعات بنیادی داشته باشید و تنها معیار تصمیمگیری خود را مبتنی بر تفسیر الگوها قرار ندهید.
در تفسیر الگوها برای تعیین قیمت هدف خرید یا فروش، باید این نکته را مد نظر قرار داد که افراد زیادی چون شما در حال تشخیص و تفسیر الگو هستند و همین رفتار دستهجمعی یکسان و همزمان میتواند بر عرضه و تقاضا و رفتار قیمت تأثیرات پیشبینی نشدهای داشته باشد که روند کلاسیک الگو را تغییر دهد؛ بنابراین بهتر است فارغ از ترس و طمع، اندکی پیش از رسیدن بازار به قیمت هدف واکنش نشان داده، معاملات خود را ببندید تا دچار نوسانات هیجانی بازار نگردید.