فارکس یا بورس سهام

بورس یا فارکس؟
بازار فارکس ( foreign exchange market ) بزرگترین بازار مالی دنیاست ،که در زمان نوشتن این مقاله حجم معاملات روزانه آن بیش از ۴.۵ تریلیون دلار است. بسیاری از معاملهگران به دلیل این حجم بالای پول در گردش و قدرت نقدشوندگی بسیار بالای فارکس، ساعات معاملاتی طولانی و امکان استفاده از اهرم معاملاتی بالا جذب آن میشوند.
در سمت دیگر، در بازار سهام شرکتهایی با پایداری بالا وجود دارند که میتوانند در شرایطی که اقتصاد چالشبرانگیز میشود به فعالیت خود ادامه دهند و بسیاری از آنها به سهامدارانشان سود نقدی پرداخت کردهاند..
بورس در مقایسه با فارکس و حتی بازار آتی، معمولا نوسانات کمتری دارد و اغلب از آن به عنوان یک سرمایهگذاری باپتانسیل رشد مداوم، جهت افزایش ارزش پرتفوی سرمایهگذاران استفاده میشود.
در این مقاله سعی میکنیم این دو بازار بزرگ را از جهات مختلف با هم مقایسه کنیم. تا شما ، متناسب با روحیه ، علاقه و مهارتتون یکی از این بازار ها رو انتخاب کنید.
نوسانات (Volatility)
منظور از نوسانات قیمتی، بالا و پایین شدن قیمتها در کوتاه مدت است. در حالیکه برخی معاملهگران مخصوصا نوسانگیران از بالا و پایین شدن قیمتها در زمانهای کوتاه برای کسب سود استفاده میکنند، سرمایهگذاران با موقعیت هایی که نوسانات و ریسک کمتری داشته باشد راحتتر هستند.
به همین دلیل نوسانگیران و افرادی که به بازارهای با سرعت و ریسک بالا علاقه مند هستند بیشتر به سمت فارکس جذب میشوند، اما سرمایهگذارانی که به استراتژی “خرید و نگهداری” اعتقاد دارند، پایداری بیشتر و بورس را انتخاب میکنند.
اهرم (leverage)
اهرم یکی دیگر از ملاحظات است. در بورس تهران هیچ اهرمی برای معاملات سهام در نظر گرفته نمیشود و شما به همان میزانی که سرمایه دارید ، میتوانید سهام بخرید اما در بازار فارکس شما میتوانید اهرم قابل ملاحظه ای تا 1به 500 استفاده کنید.
مثلا فرض کنید سرمایه اولیه شما ۱۰۰۰$ باشد
کارگزاران فارکس معمولا ضرایب اهرمی ۱:۱۰۰ یا 1:200 ارائه میکنند . پس با فرض اینکه بروکر ضریب 1 به 100 به حساب شما اختصاص داده شما قادر خواهید بود تا سقف ۱۰۰,۰۰۰$ (سرمایه اولیه × ضریب اهرمی) به خرید و فروش جفت ارز ها و معامله بپردازید. البته شما مجبور نیستید از کل این سرمایه اعتباری استفاده کنید و هر مقداری که علاقمند باشید در معاملات خود بکار میگیرید. (چون سرمایه واقعی شما ۱۰۰۰$ است).
اما این اهرم الزاما هم چیز خوبی نیست. با وجود اینکه میتوان با استفاده از اهرم، با مقدار کمی سرمایه، معاملات بزرگتری انجام داد (حسابهای معاملاتی فارکس حتی با مقادیری مانند ۱۰۰ دلار و پایینتر هم قابل بازگشایی است) اما این اهرم میتواند به راحتی کلیه موجودی حساب شما در معرض ریسک قرار دهد.
ساعات معاملات
تفاوت عمده دیگر بورس با فارکس در ساعات معاملاتی آن است. ساعات باز بودن بورس سهام محدود است (در بورس تهران از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ روزهای شنبه تا چهارشنبه است اما بازار فارکس بصورت 24 ساعته و شبانه روزی در 5 روز هفته در هر لحظه از زمان و از هرجای دنیا میتوان در آن به معامله پرداخت. فارکس شب و روز ندارد..
ساختار غیرمتمرکز بازار فارکس پویایی خاصی به این بازار داده و باعث شده است که از روز دوشنبه تا جمعه ۲۴ ساعت شبانه روز امکان تبادلات ارز و کالا وجود داشته باشد. حجم تبادلات در زمانهای مختلف بستگی به ساعت کاری کشورهای مشارکتکننده در فارکس دارد. پس از اینکه استراتژی مورد نظر و مطابق با اخلاقیات خود را یافتید میبایست ساعات کاری مناسب برای خود را پیدا کنید.
اولین نکته اینکه باید بدانیم قرار نیست شما از نوسان قیمتها در تمام بازارها استفاده کنید. در هر بازار شاید قیمتها صدها پیپ بالا و پایین بروند و هیچ وقت نمیتوان از تمام این نوسانات استفاده کرد.
بازار دوجهته
فارکس برخلاف بورس تهران یک بازار دو جهته است. یعنی هر جفت ارز یا هر ابزار مالی دیگر قابل معامله را نیز دارد ؛ مانند طلا یا نقره.
قابلیت خرید و قابلیت فروش
شما میتوانید از رشد یا کاهش قیمت ها کسب سود کنید .
میتوانید از ریزش یا نزول قیمت ها طبق قاعده سفته بازی کسب سود کنید . در حالت کلی شما در فارکس میتوانید فروشنده یک دارایی باشید که از قبل آن دارایی را نداشتید ؛اما در برابر معامله فروش خود با مارجین خود متعهد هستید.
تحلیل ساختاری سفته بازی را میتوانید در آموزش های مقدماتی ایران تکنیکال دنبال کنید و
بورس تهران که یک بازار یکجهته است فقط میتوانید سهام را بخرید و سپس آنرا بفروشید، امکان فروش سهم قبل از اینکه آنرا داشته باشید میسر نیست.
مالکیت
در فارکس خرید یا فروش هر جفت ارز به معنی تصاحب مجازی آن در زمان مورد نظر میباشد و جنس واقعی جابجا نمیشود. یعنی موقع خرید یا فروش هر ابزار مالی (برخلاف بورس که تصاحب سهام خریداری شده واقعی است) شما فقط با قرارداد بستن معامله (پزیشن) صاحب قراردادی آن ابزار مالی هستید.
در بورس شما با خرید سهام یک شرکت، بخشی از مالکیت و سودآوری آن شرکت را بصورتی قانونی از آن خود میکنید و حتی اگر میزان سهام به حدی باشد که جز سهامداران عمده شرکت باشید میتوانید در تصمیمگیریهای اساسی شرکت کنید.
امکان تعیین حد سود و ضرر و درخواست های معاملاتی
در بازار فارکس ،بدلیل نقدینگی و نقد شوندگی بالا ،کارگزار این امکان را به شما میدهد که برای معاملات خود حد ضرر و حد سود تعریف کنید تا در درصورت رسیدن قیمت به حد ها معامله اتوماتیک توسط کارگزار با سود یا زیان مشخص بسته شود . در بازار بورس متاسفانه این قابلیت وجود ندارد و شما برای بستن معاملات با سود یا ضرر باید بصورت دستی اقدام کنید و در فروش قرار بگیرید.
قرار دادن اردر ها و درخواست های خرید و فروش در فارکس ویژگی دیگریست که در بورس تهران وجود ندارد .به این معنی که شما در ناحیه مشخص درخواست خرید یا فروش تعریف میکنید ،در صورت رسیدن قیمت با ناحیه مشخص شده کارگزار اتوماتیک برای شما میخرد یا میفروشد.
ریسکهای فارکس
برخی از ریسکهای موجود برای معامله گران دز بازار فارکس را در زیر برای شما شرح میدهیم.
به طور کلی در هر نوعی از تجارت میزان مشخصی از ریسکهای منتظره و غیر منتظره وجود دارد، اما بهتر است بدانیم که ریسک معاملات ارز در بازار فارکس بسیار بالا میباشد، بنابراین لازم است تا قبل از هر سرمایهگذاری ابتدا از خطرات و نوع آنها مطلع گردید.
1-جهت نوسانات بازار میتواند دقیقا بر خلاف آنچه شما پیشبینی نموده اید پیش رود، علاوه بر اینکه بازار فارکس یک بازار با نوسانات شدید و سریع میباشد..
2-چنانچه سرمایه اولیه شما در این بازار پایین باشد و از ریسک بالائی در معاملات خود استفاده کنید، امکان دارد ظرف چند روز سرمایه خود را از دست بدهید و یا بعد چند روز به سرمایه هنگفتی برسید.
3-این احتمال نیز وجود دارد که کارگزار فارکس طرف قرارداد شما دچار مشکل شده و یا ورشکست شود، بنابراین بایستی در انتخاب کارگزار دقت فراوانی را بخرج دهید. برای حصول به این اطمینان میتوان از اشخاص مطلع و فعال در این بخش تحقیق نموده و یا اینکه حداقل از وجود بیمه اصل سرمایه خود توسط کارگزار فارکس اطلاع حاصل کنید. جهت کسب اطلاعات کلی در رابطه با کارگزار های حاضر به همکاری با ایرانیان در وبسایت ایران تکنیکال میتوانید کسب اطلاعات کنید.
4-سیستمهای سخت افزاری معاملات شما یا همان رایانه شخصی ممکن است مختل گردد، بنابراین در چنین شرایطی میوانید دچار ضرر شوید، البته در صورتیکه از حد ضرر استفاده نکرده باشید.
5-یک مثل قدیمی انگلیسی میگوید ( هیچگاه بر روی مزرعه خود شرط نبندید ). این بدین معناست که شما فقط جایز هستید از سود ناشی از فعالیتهای اقتصادی دیگر خود یا نهایتا از پولی که به صورت غیرفعال رها شده، برای معاملات در بازار فارکس یا بورس استفاده کنید که در صورت از بین رفتن آن سرمایه، زندگی عادی شما دچار مشکل نشود.
نتیجهگیری
فعالیت در بازار فارکس نیاز به مهارت و اطلاعات بسیار بالایی دارد و با توجه به ریسک و نوسانات بالا، فقط مناسب افرادی است که آموزشهای حرفهای را دیده باشند و به منابع خوبی دسترسی داشته باشند.
فعالیت در بازار جهانی فارکس به خودی خود بد نیست، بلکه نحوه رفتار و عمل بسیاری از معاملهگران ایرانی باعث شده تا افراد زیادی در این بازار زیانهای هنگفت کنند. به همین خاطر برای فعالیت در فارکس مجازات در نظر گرفته شده و غیرقانونی اعلام شده است. امیدوارم با بررسی و تحقیق، روش درست را انتخاب کنید و همیشه در نظر داشته باشید که نگهداری اصل سرمایه، از همه چیز مهمتر است و نباید صرفا به دلیل اینکه خودتان را شخصی ریسکپذیر میبینید، با انجام رفتار غیرعقلانی در بازارهای مالی سرمایهتان را به خطر بیندازید.
ایران تکنیکال ؛مرجع و منبع محبوب معامله گری ،در کنار شما در تمام بازار ها خواهد بود …
رنج زدن در بورس یا بازار فارکس یعنی چه؟اگر به مسائل موجود در بازار و سهام داری واقف باشید احتمالا بار ها عبارت رنج زدن را شنیده اید، اما اگر برای اولین بار است که این عبارت را می شنوید و قصد ورود به بازار سرمایه را دارید.اما چه زمانی سهام دار فرایند رنج زدن فارکس یا بورس سهام را به درستی انجام داده، اگر بعد از اینکه یک صف سبک، سنگین شود این زمانی است که رنج زدن انجام شده است که خریداران سهم مورد نظر را خریداری می کنند.گاهی اوقات ممکن صف سنگین به یک باره ایجاد نشود و بعد از چندین بار پس از این که یک صف سبک به ایجاد یک صف سنگین نزدیک می شود، بعد از این تلاش ها در نهایت صف سنگین شکل بگیرد.
این فرایند چندین بار تکرار می شود تا به هدف خود که خروج نوسان گیران از سهم خود است برسد. اکثر صف های سنگینی که در بازار ها ایجاد می شوند از جمله اهدافی که پشت این شکل گیری صف هاست همین رنج زدن است که سهام دار را از سهم مورد نظر خارج کند و پس از نوسان گیری قیمت سهام و تثبیت آن حالا نوبت به ثبث سفارش می رسد.
اگر در بازار بورس فعالیت میکنید و یا قصد دارید به این بازار ورود پیدا کنید، بهتر است شناخت بیشتری از مفاهیم و اصطلاحات پر کاربرد آن داشته باشید. یکی از مفاهیمی که ممکن است چندین بار در فضای معاملاتی بازار بورس، بشنوید، مفهوم رِنج کشیدن سهم میباشد. منبع
بسیاری از سهام داران با تدبیردرستی که در استفاده از این فرایند سود بسیاری را از معاملات خود می برند. به طور کلی در بازار، فرایند رنج زدن بورس در سهاداران حقیقی که سهم کمتری دارند و هم چنین فارکس یا بورس سهام سهامداران حقوقی که سهام با حجم های بزرگتری دارند انجام می شود که اگر این فرایند به درستی و در زمان مناسب انجام شود مزایای خوبی برای سهام دار خواهد داشت.
مفاهیم رنج زدن چیست ؟
بعنوان یک تعریف ساده و کلی می توان گفت که رنج زدن به مجموعه اقداماتی گفته می شود که باعث حرکت و یا تغییر قیمت یک سهم از قیمت موجود در تابلو می شود.در واقع رنج زدن بخصوص در بازار سهام و بورس به این صورت است که سهام دار قصد خرید یک سهم را دارد و هر زمان که مناسب خرید شد اقدام به خرید سهم مورد نظر خود می کند.
- رنج زدن مثبت
- رنج زدن منفی
- اهداف رنج زدن
نکته مهم آموزشی هنگام خروج از رنج زدن :
وقتی قیمت در مدت زمان زیادی رنج و در یک منطقه فشرده شود، معمولا بعد از شکست ناحیه رنج حرکات بسیار شدید شارپی و قوی خواهد زد . چون بازار حرکتش را مشخص کرده و معامله گران در مسیر حرکت قیمت پوزیشن میگیرند و به دلیل حجم عظیم پوزیشن ها در جهت حرکت قیمت نوسانات بسیار قوی خواهیم داشت
رنج کشیدن در سهم یعنی چه و نحوه تشخیص آن چگونه است ؟
مفهوم رنج کشیدن در بورس به این معنی است که بازیگر در هر موقعیت مناسبی اقدام به خرید سهم میکند و بعد از اینکه مقدار سهام مورد نیاز خود را جمع آوری کرد شروع به رنجکشی و افزایش قیمت میکند تا سهام بیشتری خریداری کند و سپس سهم را به سمت صف کشانده و یا نهایتا در قیمت بالاتری نسبت به قیمت بازگشایی کار را پایان میدهد.
روز بعد امکان دارد بازیگر در ابتدا سهم را با صف خرید بازگشایی کرده و سهامداران هم زمانی که صف خرید را مشاهده کنند فعلا دست نگه دارند. اما چیزی که واضح است، این صف پر حجم و سنگین نیست و با اندکی عرضه میریزد. منبع
سپس بعد از خریداری و جمع سهم مورد نظر، قیمت سهم رو به رشد و افزایش قیمت می رود تا سهم بیشتری خریداری کرده و سهم را سمت ایجاد صفرسنگین برده تا با قیمت بیشتری نسبت به سایر سهامداران و هم چنین قیمت شروع خرید به کار خود خاتمه دهد.البته مفهوم رنج زدن که یکی از مفاهیم موجود در مبحث تابلو خوانی می باشد همیشه سیر صعودی و افزایش قیمت ندارد و به دو صورت رنج مثبت و رنج منفی نیز انجام می شود.
در ادامه به بررسی انواع رنج مثبت و رنج منفی همراه با مثال خواهیم پرداخت.
رنج زدن مثبت چیست ؟
همانطور که از اسم این نوع رنج زدن سهم مشخص است در این فرایند سیر مثبت و افزایشی را در قیمت سهم خریداری شده داریم. سهام دار با خرید سهم خود معاملات مورد نظر را با صف خرید ایجاد می کند. نکته ای که در این نوع رنج زدن قابل توجه است این است که اگر چه قیمت رو به افزایش است و صف خرید ایجاد می شود اما این صف سنگین نخواهد بود چرا که سایر سهامداران با دیدن صف خرید این نوع از سهم ها دیگر به خرید و یا معامله اقدام نخواهند کرد.
در واقع اگر در این زمان عرضه دیگری از سهام ها صورت بگیرد صف خرید سهم با فیلتر رنج مثبت جمع خواهد شد.
رنج زدن منفی چیست ؟
در این نوع که برعکس رنج مثبت است فارکس یا بورس سهام و معمولا هدف از رنج زدن منفی توسط سهام دار کنترل قیمت سهم های مورد نظر است . سهام دار قصد دارد که سهم مورد نظر خود را در قیمت های پایین و نزولی تر جمع آوری و خریداری کند که علاوه بر کنترل قیمت، باعث کاهش قیمت آن سهم نیز خواهد شد.حالا که قیمت سهام روند و سیر منفی و نزولی را دارد به این فرایند رنج منفی گفته می شود.
اهداف رنج زدن کدام است ؟
در واقع اهداف و هم چنین مفهوم رنج زدن در بورس نیز همانند انواع آن شامل دو نوع هدف با مفهوم های مرتبطی می شود. ابتدا به هدف مورد نظر در فرایند رنج مثبت اشاره خواهیم کرد. یکی از اهداف رنج زدن افزایش قیمت سهم و سود کردن از خرید و فروش و انجام معاملاتی بخصوص در فرایند رنج زدن مثبت است.
بعد از خریداری تعداد زیادی سهام توسط سهام دار و حالا برای فروش آن با قیمت بالاتر، فارکس یا بورس سهام سهام دار با استفاده از فرایند رنج زدن مثبت قیمت سهام خود را بالا برده و حالا بعد از روند افزایشی قیمت سهام و هم چنین تثبیت شدن آن، صف هایی برای خرید سهام ایجاد می شود.
حالا سهام دار باید در عوض گزینه خرید سهام، گزینه فروش سهام را فعال نموده و با رنج زدن شاخص سهام مورد نظر با قیمت بالایی که خود او باعث افزایش آن شده، این سهم را به فروش برساند و به مقدار نسبتا بالایی سود خواهد کرد.هدف دیگر، در صورتی موثر واقع می شود که سهام دار در موقعیتی قرار دارد که مقدار نقدینگی زیادی وجود دارد و هم چنین قصد خرید یک سهام از شرکت مورد نظر را دارد حالا سهام دار می بایست که از فرایند رنج منفی استفاده کند.
پس از رنج زدن منفی حالا قیمت سهامی که مورد نظر سهام دار است سیر نزولی خواهد داشت و قیمت آن کاهش یافته و ثابت فارکس یا بورس سهام خواهد شد. در این مرحله خریدار باید بجای گزینه فروش گزینه خرید خود را فعال نماید.
قوانین مربوط به تخلف رنج چگونه است ؟
در واقع مجموعه قوانینی که برای بازار هایی همچون بازار بورس به نسبت ترفند های بازیگران سهام طراحی شده است این گونه بیان می کند که اگر سهام دار سفارشات خود را به قصد قیمت سازی ثبت و ذخیره نماید در این صورت است که تخلف صورت گرفته می شود. از جمله مجازات برای سوء استفاده از این فرایند می توان به مسدود کردن حساب کاربری سهام دار و سایر تذکرات کتبی دیگر اشاره کرد.
جمع بندی نهایی
سوالی که ممکن است برای خوانندگان این مقاله بوجود آید این است که آیا این روند رنج زدن بخصوص در بازار بورس فعالیت قانونی است یا خیر؟
اما چه زمانی سهام دار فرایند رنج زدن را به درستی انجام داده، اگر بعد از اینکه یک صف سبک، سنگین شود این زمانی است که رنج زدن انجام شده است که خریداران سهم مورد نظر را خریداری می کنند.گاهی اوقات ممکن صف سنگین به یک باره ایجاد نشود و بعد از چندین بار پس از این که یک صف سبک به ایجاد یک صف سنگین نزدیک می شود، بعد از این تلاش ها در نهایت صف سنگین شکل بگیرد.
این فرایند رنج زدن چندین بار تکرار می شود تا به هدف خود که خروج نوسان گیران از سهم خود است برسد. اکثر صف های سنگینی که در بازار ها ایجاد می شوند از جمله اهدافی که پشت این شکل گیری صف هاست همین رنج زدن است که سهام دار را از سهم مورد نظر خارج کند و پس از نوسان گیری قیمت سهام و تثبیت آن حالا نوبت به ثبث سفارش می رسد.گاهی اوقات نیز اگر در زمان مناسبی رنج زدن صورت نگیرد ممکن است که سهام دار با مشکلاتی از جمله قیمت بالای سهام روبرو شود که پیش از آن باید مطمئن شود که درصد نوسان گیری به نقطه ثابت و مناسبی رسیده باشد.
منبع انگلیسی جهت اطلاعات بیشتر : investopedia
سوالات متداول
مفهوم رنج زدن چیست ؟
بعنوان یک تعریف ساده و کلی می توان گفت که رنج زدن به مجموعه اقداماتی گفته می شود که باعث حرکت و یا تغییر قیمت یک سهم از قیمت موجود در تابلو می شود.در واقع رنج زدن بخصوص در بازار سهام و بورس به این صورت است که سهام دار قصد خرید یک سهم را دارد و هر زمان که مناسب خرید شد اقدام به خرید سهم مورد نظر خود می کند.
رنج زدن مثبت یعنی چه ؟
همانظور که از اسم این نوع رنج زدن سهم مشخص است در این فرایند سیر مثبت و افزایشی را در قیمت سهم خریداری شده داریم. سهام دار با خرید سهم خود معاملات مورد نظر را با صف خرید ایجاد می کند. نکته ای که در این نوع رنج زدن قابل توجه است این است که اگر چه قیمت رو به افزایش است و صف خرید ایجاد می شود اما این صف سنگین نخواهد بود چرا که سایر سهامداران با دیدن صف خرید این نوع از سهم ها دیگر به خرید و یا معامله اقدام نخواهند کرد.
رنج زدن منفی یعنی چه ؟
در این نوع که برعکس رنج مثبت است و معمولا هدف از رنج زدن منفی توسط سهام دار کنترل قیمت سهم های مورد نظر است. سهام دار قصد دارد که سهم مورد نظر خود را در قیمت های پایین و نزولی تر جمع آوری و خریداری کند که علاوه بر کنترل قیمت، باعث کاهش قیمت آن سهم نیز خواهد شد.حالا که قیمت سهام روند و سیر منفی و نزولی را دارد به این فرایند رنج منفی گفته می شود.
قوانین مربوط به تخلف رنج چگونه است ؟
در واقع مجموعه قوانینی که برای بازار هایی همچون بازار بورس به نسبت ترفند های بازیگران سهام طراحی شده است این گونه بیان می کند که اگر سهام دار سفارشات خود را به قصد قیمت سازی ثبت و ذخیره نماید در این صورت است که تخلف صورت گرفته می شود. از جمله مجازات برای سوء استفاده از این فرایند می توان به مسدود کردن حساب کاربری سهام دار و سایر تذکرات کتبی دیگر اشاره کرد.
آشنایی با مفاهیم پرکاربرد و ضروری معاملات اسپات و کامودیتی
مفاهیم بسیاری در بازارهای مالی وجود دارد که آگاهی فارکس یا بورس سهام از آنها برای تریدرها ضروری است. اگر شما به معاملات بورس، فارکس، طلا، ارز دیجیتال یا . علاقه داشته باشید، باید با این مفاهیم آشنا شوید. دو مورد از مفاهیم قابل توجه در معاملات مالی، مفهوم معاملات اسپات و کامودیتی است. احتمالاً شما نیز کنجکاو هستید تا بدانید که معامله اسپات چیست و کامودیتی به چه معنا است. به همین خاطر در ادامه قصد داریم تا شما را به مفهوم معاملات اسپات آشنا کرده و همچنین ببینیم که کامودینی فارکس یا بورس سهام چیست و چه انواعی دارد. یادگیری سایر مباحث مرتبط با این مفاهیم در انواع پیکج بورس آموزش داده میشود که درخصوص آن نیز، آگاهی لازم را به شما منتقل خواهیم کرد.
معامله اسپات چیست؟
به گزارش «کالاخبر» به نقل از ایران آنلاین، اگر سابقه فعالیت در بازار بورس، فارکس یا یکی دیگر از بازارهای مالی آنلاین را داشته باشید، میتوانید درک کنید که معامله اسپات چیست و چگونه انجام میشود. این نوع معاملات در برابر معاملات آتی قرار میگیرند. به همین خاطر ابتدا با معاملات آتی آشنا شده و سپس معاملات اسپات را در برابر آن بررسی میکنیم:
معاملات آتی «Futures Trading»
معاملاتی آتی یا فیوچرز، همانطور که از نام آن هم پپداست، به معاملاتی گفته میشود که در آینده انجام میشوند. وقتی شما اقدام به معامله آتی میکنید، در حال حاضر فقط یک قرارداد بین شما و طرف مقابل منعقد میگردد. زمان تحویل دارایی و زمان پرداخت و وجه در این قرارداد قید شده است. معاملات فارکس یا بورس سهام آتی در بازارهای مختلف بهصورت آنلاین انجام میشوند.
معاملات اسپات «Spot Trading»
معاملات اسپات در برابر معاملات آتی قرار گرفته و سابقه طولانیتری به نسبت آن دارند. در معاملات اسپات، در لحظه انجام معامله، دارایی مورد معامله به طرف مقابل منتقل شده و وجه آن پرداخت میشود. برای مثال، وقتی شما سهام بورس را خریداری میکنید، همان لحظه وجه از حساب کارگزاری شما برداشت شده و تعداد سهام به پرتفوی شما افزوده میشود.
سفارشات در معاملات اسپات
وقتی میپرسیم معامله اسپات چیست، گاهی این معامله را معامله فیزیکی «Physical Markets» یا معامله نقدی «Cash Markets» هم مینامند. چراکه این معاملات کاملاً نقدی انجام میشوند و شیوه اولیه و فیزیکی معامله از دیرباز تا به امروز بودهاند. در گذشته، معاملهگران برای معامله با هم روبهرو میشدند. اما در معاملات انلاین امکان روبهرو شدن خریدار و فروشنده وجود ندارد. به همین خاطر از دفتر سفارشات «Order Book» در معاملات آنلاین اسپات استفاده میشود. در هر صرافی، کارگزاری یا سایت معاملاتی، لیستی از خریداران و فروشندگان تشکیل میشود. مثلاً در بازار کریپتو، اگر شما قصد خرید بیتکوین را داشته باشید، مقدار سفارش خود را ثبت میکنید. دیگر خریداران را همین شکل. از طرفی، افراد فروشندهای که قصد فروش بیتکوین خود را دارند نیز سفارشات فروش خود را ثبت میکنند. آنگاه صرافی، سفارشات را به هم پیوند زده و معاملات را پایان میدهد.
کامودیتی چیست؟
پس از این که فهمیدیم معامله اسپات چیست، حالا به بررسی مفهوم کامودیتی میپردازیم تا ببینیم کامودیتی چیست. کامودیتی «Commodity» در اصطلاح به بازاری گفته میشود که در آن، کالایی با کالای مشابه خود معامله میشود. معمولاً کالاهای کامودیتی به مواد اولیه صنایع همچون نفت، گاز، بنزین، فلزات، سیمان، کود، روغن و . اشاره دارد. همچنین عبارت «Commodity Market» به معنی «بازار کالا» است که به بورس کالا هم اطلاق میشود. در پاسخ به این سوال که کامودیتی چیست، آنچه که بیش از هر چیز اهمیت دارد، قیمت کامودیتیها است. چراکه قیمت کالاهای اساسی منسوب به کامودیتی بر قیمت کالای ثانویه که از کالاهای اولیه ایجاد میشوند، تأثیر میگذارد. این مفهوم به دلیل این که میتواند بر قیمت کل بازار تأثیر بگذارد، از نظر اقتصادی بسیار مهم است.
انواع کامودیتی کدامند؟
تا به اینجا متوجه شدیم که کامودیتی چیست و به چه نوع کالاهایی اطلاق میشود. کامودیتی مفهومی است که در بسیاری از بازارهای مالی مورد توجه قرار میگیرد. بهرحال کامودیتی خود دارای دو نوع عمدهی زیر است:
کامودیتی سخت:
به کلیه مواد اولیهای که بهصورت طبیعی در جهان وجود دارند، کامودیتی سخت گفته میشود. از جمله این کامودیتیها میتوان نفت، گاز، طلا و دیگر کالاهای از این دست را نام برد.
کامودیتی نرم:
به مواد و کالاهایی که از طبیعت پیدا شده اما توسط انسان مدیریت و تولید میشوند، کامودیتی نرم گفته میشود. اکثریت محصولات کشاورزی همچون گندم، ذرت، سویا و . در رده کامودیتی نرم قرار میگیرند.
معمولاً نوسان قیمت در کامودیتیهای نرم به نسبت کامودیتیهای سخت، بیشتر است، چراکه این مواد و کالاها در اثر تغییرات اقلیمی دچار خرابی میشوند. اما کامودیتیهای سخت، چنین ریسکی ندارند.
تفاوت ارز دیجیتال، فارکس و بورس چیست؟
این روزها با وجود تورم، مشکلات اقتصادی، پول نقد میتواند عامل شکست یک فرد باشد. از این رو افراد به سوی سرمایه گذاری در بازارهای مالی مانند بورس، ارز دیجیتال و فارکس آوردهاند اما سوال اینجاست تفاوت ارز دیجیتال، فارکس و بورس در چیست؟ و کدام بازار میتواند برای ما مناسب باشد.
بورس چیست؟
قبل از وارد شدن به بحث اصلی اگر بخواهیم بطور کاملا ساده بگویم بازار بورس مکانی برای خرید و فروش است. حالا این بازار می تواند بصورت فیزیکی یا بر روی بستری مانند اینترنت باشد. آنچه که معامله گران با آن در بازار معامله می کنند دارایشان است که می تواند بصورت واقعی یا مالی باشد. داراییهای واقعی همان داراییهای فیزیکی مانند خانه، زمین، خودرو و… هستند. در طرف مقابل، داراییهای مالی اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت را در بر میگیرند.
بورس
فارکس چیست؟ Forex
بازار تبادل ارزهای خارجی که به اختصار Forex یا FX نامیده میشود، برگرفته از عبارت Foreign Exchange Market است. فارکس بر خلاف بورس هیچ بازار فیزیکی متمرکزی ندارد، اما مراکز عمده معاملات ارزی در جهان انگلستان، آمریکا و ژاپن میباشند
بازار جهانی ارز از سال ۱۹۷۱ به صورت منسجم یافته شکل گرفت و از سال ۱۹۹۸ با توجه به پیشرفت تکنولوژی، روند رشد و توسعه آن آغاز شد.
دو رویداد بزرگ تاریخی نقش مهمی در ایجاد و گسترش بازار فارکس داشتند؛ استاندارد طلا و سیستم برتون وودز. داد و ستد در این بازار، به معنی تبدیل یک ارز به ارزی دیگر با نرخی مشخص است.
ضریب تبادل، در یک سیستم آزاد و بر اساس میزان عرضه و تقاضا میان معامله گران در سرتاسر دنیا تعیین میشود. نرخ مبادلات ارزی در بازار فارکس به عنوان مرجعی برای انجام معاملات بین المللی در تمام زمینههای اقتصادی مربوطه است.
فعالان اصلی بازار ارز عبارتند از:
بانکهای مرکزی، موسسات مالی بزرگ، بانکهای تجاری، شرکتهای سرمایه گذاری، صرافیها و سفته بازان حقیقی.
فارکس
ارز دیجیتال چیست؟
ارزهای رمزنگاریشده، ارزهایی هستند که از رمزنگاری (Cryptography) برای امنیت، صحت پرداختها و عملکرد خود استفاده میکنند.
سایتهای فارسیزبان برای اشاره به ارزهای رمزنگاریشده (Cryptocurrency) از نامهای زیر نیز استفاده میکنند:
- رمزارز
- ارز رمزی
- ارز رمزپایه
- کریپتوکارنسی
- ارز دیجیتال
- ارز مجازی
در واقع ارزهای دیجیتال دسته گستردهای ارزها هستند و ارزهای رمزنگاری شده (یا اصطلاحا کریپتوکارنسیها) به عنوان زیردسته این ارزها محسوب میشوند.
ارزهای دیجیتال ارزهایی هستند که فقط بصورت دیجیتال وجود دارند، به صورت دیجیتال نگهداری و منتقل میشود. این ارزها شکل فیزیکی ندارند، گرچه میتوان کلید خصوصی آنها را بطور مثال روی یک کاغذ چاپ کرد. (کلید خصوصی، مانند یک رمز است)
نقل و انتقال ارزهای دیجیتال از طریق کیف پول های نرمافزاری که روی موبایل و کامپیوتر نصب میشوند انجام میشود. البته کیف پولهای سختافزاری که برخی از آنها شکلی مشابه فلش مموری دارند نیز برای این ارزها ساخته شده است.
معروفترین ارز دیجیتال، بیتکوین است که احتمالا نام آن را شنیدهاید.
بیتکوین مانند تمام ارزهای دیگر دنیا دارای ارزش است. برخی کشورها بیتکوین را به عنوان کالا دستهبندی کردهاند و برخی دیگر به عنوان ارز دیجیتال، قوانینی برای آن وضع کردهاند.
اما چه بیتکوین را به عنوان یک کالا یا دارایی دیجیتال در نظر بگیریم و چه به عنوان یک ارز، بیتکوین ارزش بالایی پیدا کرده و حجم معاملات روزانه آن به میلیاردها دلار میرسد.
ارز دیجیتال
تفاوت ارز دیجیتال، فارکس و بورس
بگذارید قبل از تفاوت ارز دیجیتال، فارکس و بورس، تفاوت ارز دیجیتال و فارکس را بگوییم. با تکامل دنیای مالی اطراف ما، راههای جدید مدیریت، معامله و سرمایهگذاری پول ما همچنان ظاهر میشود. یکی از تغییرات عمدهای که در دهه گذشته مشاهده شد، از ظهور ارزهای دیجیتال (یا «کریپتو»، اگر مختصر را ترجیح میدهید) به وجود آمد – ارزهای دیجیتالی که فاقد کنترل متمرکز هستند، اما تراکنشهای بدون اصطکاک را ممکن میکنند و به عنوان یک واحد حساب در یک سیستم مالی دموکراتیک عمل میکنند.
این در مقایسه با سیستم مالی سنتی فیات است که به بانکهای مرکزی و دولتها برای صدور و تنظیم عرضه پول متکی است و در عین حال معاملات را از طریق یک سیستم پرداخت منظم، در میان مسئولیتهای دیگر، تسهیل میکند. اکثر کشورها ارز فیات مخصوص به خود دارند یا ارزهای ذخیره بین المللی مانند دلار آمریکا یا یورو دارند. هنگامی که شما ارز فیات یک کشور را با ارز کشور دیگر در بازارهای غیرمتمرکز و خارج از بورس مبادله می کنید، آن را ارز خارجی (یا ‘فارکس’) می نامید.
هر دو برای تعیین قیمت خود به قوانین عرضه و تقاضا متکی هستند. اما هر دو به دلیل نحوه استخراج ارزش، پروفایل های ریسک متفاوتی دارند.
جاستین گروسبارد، بنیانگذار CompareForexBrokers.com می گوید: «ارزهای فیات ارزش قابل اندازه گیری دارند، [در حالی که] ارزهای دیجیتال صرفاً حدس و گمان هستند. یک ارز دارای پذیرش گسترده به عنوان پول قانونی و استفاده به عنوان یک رسانه رایج است. علاوه بر این، با حمایت دولتی می آید که بتواند عرضه خود را کنترل کند.
یک ارز دیجیتال این کارکردهای مشابه را ارائه نمیکند، زیرا، به استثنای چند استثنای باارزش، نمیتواند به عنوان ارز قانونی واجد شرایط باشد، با حمایت دولت یا کنترل عرضه توسط بانک مرکزی همراه نیست. ارزهای رمزپایه صرفاً بر باور مشترک در ارزش خود بین دو طرف متکی هستند.
معاملهگران در بازار
اما ماهیت این دارایی ها تنها تفاوت بین ارز دیجیتال و فارکس نیست. افرادی که در این بازارها شرکت می کنند نیز متفاوت است.
نه تنها سرمایه گذاران فردی در فعالیت های معاملاتی در بازارهای فارکس شرکت می کنند، بلکه شرکت کنندگان عمده دولتی و نهادی نیز این کار را انجام می دهند:
دولت ها نقش ایفا می کنند، زیرا باید اطمینان حاصل کنند که بازارها نقدینگی مناسبی برای دستیابی به اهداف اقتصادی خود دارند. برعکس، در حال حاضر، دولتها نماینده بازیگران کوچک در بازار کریپتو هستند، اگرچه علاقه به ارزهای دیجیتال تحت کنترل دولت افزایش یافته است.
بانک ها و تامین کنندگان اعتبار بخش عمده ای از نقدینگی را در اختیار بازار قرار می دهند. گروسبارد میگوید این شرکتکنندگان اغلب نقش ارائهدهندگان نقدینگی را در بازارهای فارکس بازی میکنند، زیرا به دلیل نیاز به مبادله پول از طرف مشتریانی که در خارج از کشور سفر میکنند یا تجارت میکنند یا افرادی که در بازارهای اوراق بهادار خارجی سرمایهگذاری میکنند، هستند.
صندوق های سرمایه گذاری می توانند از وجوه اضافی یا اهرم خود برای سفته بازی یا سرمایه گذاری در فارکس استفاده کنند.
شرکت هایی که در چندین بازار جغرافیایی فعالیت می کنند می توانند از فارکس برای محافظت در برابر نوسانات ارز استفاده کنند تا از سود در برابر تغییرات مورد انتظار در ارزش گذاری فارکس محافظت کنند.
فارکس و ارز دیجیتال
تفاوت بورس با ارز دیجیتال و فارکس
برای شروع این نکته را مد نظر قرار دهید که با وجود آنکه ارزش (Value) در هر دو بازار مبتنی بر ایده است، اما حقیقت آن است که در بازار سهام شما بر روی یک کمپانی و در بازار ارزهای دیجیتال بر روی یک فناوری و یا یک ارز سرمایهگذاری میکنید. برخلاف انتظار شما و حتی اگر کسبوکار یک کمپانی بر روی ارزش آن نیز تاثیر بگذارد، هرگز مالک بخشی از این شرکت نخواهید بود.
تفاوت بورس و ارز دیجیتال – سازوکار سیستم
تفاوت بورس و ارز دیجیتال از سیستم کاری آنها آغاز میشود. به هر حال از یک سو سیستم بورس ما تفاوت زیادی با بازار جهانی دارد و از سوی دیگر، سیستم ارز دیجیتال، فناوری تازه شکل گرفتهای است که سرمایهگذاری روی آن با تمام بازارهایی که پیش از این وجود داشته، فرق دارد.
۱. شرایط ثبت نام
برای شروع سرمایهگذاری در بورس، در ابتدا باید مراحل اداری خاصی فارکس یا بورس سهام را طی و در کارگزاری ثبتنام کنیم. حال در صورتی که سن قانونی را رد کرده باشیم و مراحل قبل را به درستی گذرانده باشیم، میتوانیم خرید و فروش سهام را آغاز کنیم.
اما برای سرمایه گذاری در بازار کریپتو کارنسی، از هر جای دنیا که حضور داریم فقط باید در یک کیف پول (والت) و یک صرافی آنلاین رمزارز (مانند صرافی بایننس) اکانت بسازیم. تمام این مراحل هم با یک ایمیل و در عرض ۱۰ دقیقه انجام میشود.
۲. ساعت کاری
یکی دیگر از تفاوت های بورس و ارز دیجیتال، ساعت کاری آنهاست. فعّالیتها و معاملات بازار بورس تهران از ساعت ۸.۳۰ صبح آغاز میشود و ساعت ۱۲.۳۰ ظهر، پایان مییابد. بورس در روزهای پنجشنبه و جمعه و روزهای تعطیل رسمی، کاملاً تعطیل است.
اما بازار ارز دیجیتال هیچ توقفی ندارد. معاملات در ۲۴ ساعت هفت روز هفته انجام میشوند و قیمتها بالا و پایین میروند و کوینها رد و بدل میشوند. این به خاطر غیرمتمرکز بودن این سیستم است. رمزارزها متعلّق به هیچ جغرافیا و قلمروی خاصی نیستند و قوانین آن محدود به حکومت خاصی نیست. پس باید سیستم آن طوری باشد که تمام افراد از نقطه دنیا با هر فرهنگ و شرایط کاری و شرایط اقلیمی که دارند، بتوانند در این بازار خرید و فروش کنند و سودشان را به دست آورند.
۳. نقدشوندگی
در بازار بورس تهران، اگر متوجه شویم سهامی که در سبد داریم، قرار است وارد روند نزولی شود، اقدام به فروش میکنیم. اما ممکن است (در بیشتر موارد) به یک صف فروش (متشکل از تمام سهامدارانی که مثل ما به سرشان زده سهام آن شرکت را بفروشند) ملحق شویم. این صف به این دلیل است که تقضای کمی برای این سهام وجود دارد. شاید تا موقعی که تقاضایی برای سهام ما پیدا شود و نوبت ما برسد، قیمت آن سهم بسیار پایینتر از زمانی بود که قصد فروش داشتیم.
اما در بازار رمزارزها، با وجود تأثیر عرضه و تقاضا بر آن، هیچ صفی برای خرید یا فروش وجود ندارد. زیرا در این بازار، عرضه و تقاضای مستقیم شکل نمیگیرد. چیزی به اسم استیبل کوین (مانند تتر) در بازار ارز دیجیتال، خرید و فروش را بسیار آسان کرده. هر زمان که نیاز به فروش یک نوع ارز داشته باشیم، به جای آن که منتظر خریدارباشیم، آن را به تتر تبدیل میکنیم. به این شکل، ارز ما نقد میشود. زیرا قیمت هر تتر، همیشه ۱ دلار است.
۴. قانونمند بودن
با تمام منطقی بودن و فواید و قابلیتهای بازار ارز دیجیتال، بسیاری از کشورها (حتی توسعه یافته) هنوز با وضع قوانین در مورد این ارزها و فعالیتهای حول محور آن، درماندهاند. برخی حکومتها هر نوع فعالیت در این حوزه را منع کردند و برخی دیگر، مردم را تشویق میکنند. به هر رو، به دلیل غیرمتمرکز بودن این بازار، شاید مشکل قوانین حکومتی با آن، مشکلی همیشگی باقی بماند.
اما بازار بورس به این شکل نیست. تمام شرکتهای بورسی تحت نظارت قانون حکومت فعالیت میکنند و تمام نهادهای بورسی (مثل بورس اوراق بهادار) نهادهایی دولتی و حکومتی هستند. معاملهگران نیز خرید و فروش را بر مبنای قوانین سازمان بورس، انجام میدهند و هر گونه تخلّفی، امکان پیگیری قانونی را از طریق مراجع قضایی دارد.
تفاوت بورس و ارز دیجیتال – شرایط سرمایه گذاری
بعضی دیگر از تفاوتهای بورس و ارز دیجیتال، به حال و هوای سرمایهگذاری در آنها بستگی دارند. اینها مواردی هستند که قوانین و چارچوبهای بازار آفریننده آنها نیستند. بلکه جو سرمایهگذاری که در هر عرصه وجود دارد، موجب بروز این تفاوتها میشود.
۱. شدّت نوسان
یکی از موارد تفاوت بورس و ارز دیجیتال در شرایط سرمایهگذاری، اختلاف در شدّت نوسان است.همه ما از سودهای زیاد بازار کریپتو کارنسیها شنیدهایم. اما در سایه این سود های فراوان، ضررهای هنگفتی نیز کمین کردهاند. در اواخر سال ۲۰۱۷، قیمت بیت کوین به ۲۰۰۰۰ دلار رسید. اما فقط تا سه ماه بعد، قیمت آن به ۸۵۰۰ دلار سقوط کرد.
اگر درصدی حساب کنیم، در ارزهای دیگر، نوسانات بسیار شدیدتری را شاهد هستیم. مثل دوج کوین که از ابتدای سال ۲۰۲۱ تا ۴ ماه بعد، بیشتر از ۳۰۰۰ درصد سود داد.
اما رقمهای بالای صد در صد (آن هم در مدت زمان کم)، در بازار بورس بسیار استثنا است. در بازار بورس، نوسان ۵ درصد هم حرکت بزرگیست. در حالی که در بازار ارز دیجیتال، نوسانات ۲۰ درصد، بسیار عادی به نظر میرسد.
به دلیل خاصیت نوسانات شدید، بازار ارز دیجیتال ریسک بسیار بیشتری نسبت به بازار بورس دارد. وقتی حجم زیادی از معاملات در زمان محدود، با رفتارهای متفاوتی رخ میدهد، بازار نوسانات شدیدی را تجربه میکند که این فضا برای سرمایهگذاری که توان از دست دادن سرمایه را ندارد، مناسب نیست.
۲. تصمیمات تریدرها
تریدرها برای گرفتن تصمیم خرید یا فروش، نیاز به یک نشانه راهنما دارند. حال این نشانه ممکن است از تحلیل به دست آید، یا از اخبار و یا تحقیقات دیگر. اما یکی از نقاط تفاوت بورس و ارز دیجیتال، همین تصمیمات تریدرهاست.
در بازار بورس، خیلیها از تحلیل تکنیکال استفاده میکنند. اما به جز تحلیل تکنیکال، با تحلیل بنیادی میتوانیم در مورد سوابق شرکت و آمارها و صورتهای آن، تحقیق کنیم و یا اخبار جدید آن را رصد کنیم. همه این عوامل دست به دست هم میدهند تا ما را راهنمایی به خرید یا فروش کنند.
اما در بازار ارز دیجیتال، اغلب از همان تحلیل تکنیکال استفاده میشود. در اینجا محصولی وجود ندارد که بخواهیم در مورد آینده آن شرکت تحقیق کنیم. اما در عوض، حجم خرید و فروش به قدری بالاست که تحلیلتکنیکال را منطقیتر و مطمئنتر میکند. البته گاهی هم اخبار (مثل توییتهای ایلان ماسک) تأثیر زیادی روی بازار میگذارند.
اما مسئلهای که در بازار کریپتوکارنسی وجود دارد، وفور تصمیمات هیجانی سرمایهگذاران است. در این بازار، شاید به خاطر ظاهر جالب و سرگرمکننده آن یا به خاطر سودهای کلانی که رد و بدل میشود، تصمیمات احساسی زیادی بدون هیچ تحلیلی گرفته میشوند که به ضررهای وحشتناکی هم منتهی میشوند.
۳. اهرم یا لوریج
در بازار ارز دیجیتال برخلاف بازار بورس دارای اهرم میباشد یعنی شما میتوانید ضریب افزایش سرمایه داشته باشید.
سخن آخر
تفاوت بورس با ارز دیجیتال و فارکسی، موضوعی نیست که بشود با مطالعه یک متن، به درک کامل آن رسید. درک بسیاری از این تفاوتها، پس از مدتی حضور و تجربه در بازار ارز دیجیتال به دست میآید و بیان آن در قالب کلمات، ممکن نیست. اما با وجود تمام اتفاقاتی که برای بازار بورس افتاد و با در نظر گرفتن تمام مزیتها و درآمدهای بالقوهای که در بازار ارز دیجیتال وجود دارد، ورود هیجانی به این بازار، بدون تحقیق، تصمیمگیری منطقی و آموزشهای لازم، ممکن است سرمایه ما را بر باد بدهد.
بورس کار کنیم یا فارکس؟ ۵ نکته مهم
امروزه معاملهگران (تریدرها) به بازارهای مالی بیشتری دسترسی دارند، از جمله بازار سهام ( که از آن به اسم بورس در این مطلب یاد میکنیم) ، ETF ها و بازارهای پرنوسانتری مانند بازار آتی سکه و فارکس! تصمیمگیری برای معامله در یکی از این بازارها، میتواند برای شما پیچیده باشد زیرا باید فاکتورهایی را در نظر بگیرید تا بتوانید تصمیم عاقلانه را اتخاذ کنید.
مهمترین عامل تصمیمگیری بین انتخاب بورس و فارکس، میزان ریسکی است که میتوانید متحمل شوید و سبک معاملات شماست. برای مثال، سرمایهگذاران بلندمدت به احتمال قوی بورس را گزینه مناسبتری برای سرمایهگذاری بیابند، در حالیکه معاملهگران کوتاهمدت و نوسانگیران به بازاری علاقهمندند که نوسانات قیمت در آن بیشتر باشد.
دوستان زیادی از ما سوال میپرسند که بورس تهران را برای معاملات انتخاب کنند یا فارکس، در این مطلب از سایت ارز مارکت، ما سرمایهگذاری در بازار سهام و معاملات در فارکس را با هم مقایسه میکنیم و امیدوارم در انتخاب فارکس یا بورس تهران فارکس یا بورس سهام به شما کمک کند.
بورس تهران یا فارکس؟
بازار فارکس ( foreign exchange market ) بزرگترین بازار مالی دنیاست که در زمان نوشتن این مقاله حجم معاملات روزانه آن بیش از ۴.۵ تریلیون دلار است. بسیاری از معاملهگران به دلیل این حجم بالای پول در گردش و قدرت نقدشوندگی بسیار بالای فارکس، ساعات معاملاتی طولانی و امکان استفاده از اهرم معاملاتی بالا (high leverage ) جذب آن میشوند.
در سمت دیگر، در بازار سهام شرکتهایی با پایداری بالا وجود دارند که میتوانند در شرایطی که اقتصاد چالشبرانگیز میشود به فعالیت خود ادامه دهند و بسیاری از آنها به سهامدارانشان سود نقدی پرداخت کردهاند.
بورس در مقایسه با فارکس و حتی بازار آتی، معمولا نوسانات کمتری دارد و اغلب از آن به عنوان یک سرمایهگذاری باپتانسیل رشد مداوم، جهت افزایش ارزش پرتفوی سرمایهگذاران استفاده میشود.
نوسانات (Volatility)
منظور از نوسانات قیمتی، بالا و پایین شدن قیمتها در کوتاه مدت است. در حالیکه برخی معاملهگران مخصوصا نوسانگیران از بالا و پایین شدن قیمتها در زمانهای کوتاه برای کسب سود استفاده میکنند، سرمایهگذاران با موقعیتی که نوسانات و ریسک کمتری داشته باشد راحتتر هستند.
به همین دلیل نوسانگیران و افرادی که به بازارهای با سرعت و ریسک بالا علاقه مند هستند بیشتر به سمت فارکس جذب میشوند، اما سرمایهگذارانی که به استراتژی “خرید و نگهداری” اعتقاد دارند، پایداری بیشتر و بورس را انتخاب میکنند.
اهرم (leverage)
اهرم یکی دیگر از ملاحظات است. در بورس تهران هیچ اهرمی برای معاملات سهام در نظر گرفته نمیشود و شما به همان میزانی که سرمایه دارید میتوانید سهام بخرید (البته موضوع اعتبار معاملاتی یا credit با اهرم تفاوت دارد). در معاملات فارکس اما اهرم معاملاتی قابل ملاحظهای ( حتی بالاتر از ۱۰۰۰:۱ ) قابل استفاده است.
مثلا فرض کنید سرمایه اولیه شما ۱۰۰۰$ باشد. کارگزاران فارکس معمولا ضرایب اهرمی ۱:۱۰۰ یا ۱:۲۰۰ ارائه میکنند. پس با فرض اینکه بروکر شما ضریب اهرمی ۱:۱۰۰ به حساب شما اختصاص دهد، شما قادر خواهید بود تا سقف ۱۰۰,۰۰۰$ (سرمایه اولیه × ضریب اهرمی) به خرید و فروش زوج ارزهای قابل معامله بپردازید.
البته شما مجبور نیستید از کل این سرمایه مجازی (چون سرمایه واقعی شما ۱۰۰۰$ است) استفاده کنید و هر مقداری که علاقمند باشید در معاملات خود بکار میگیرید.
اما آیا این اهرم الزاما چیز خوبی نیست. چون درست است که میتوان با استفاده از اهرم، با مقدار کمی سرمایه، معاملات بزرگتری انجام داد (حسابهای معاملاتی فارکس فارکس یا بورس سهام حتی با مقادیری مانند ۱۰۰ دلار و پایینتر هم قابل بازگشایی است) اما این اهرم میتواند به راحتی کلیه موجودی حساب شما را نابود کند.
ساعات معاملات
تفاوت عمده دیگر بورس با فارکس در ساعات معاملاتی آن است. ساعات باز بودن بورس سهام محدود است (در بورس تهران از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ روزهای شنبه تا چهارشنبه معامله صورت میگیرد) اما فارکس در دنیا منحصر به فرد است زیرا که در تمام ۲۴ ساعت شبانهروز باز است. در هر لحظه از زمان و از هرجای دنیا میتوان در آن به معامله پرداخت و فارکس شب و روز ندارد.
ساختار غیرمتمرکز بازار فارکس پویایی خاصی به این بازار داده و باعث شده است که از روز دوشنبه تا جمعه ۲۴ ساعت شبانه روز امکان تبادلات ارز وجود داشته باشد.
حجم تبادلات در زمانهای مختلف بستگی به ساعت کاری کشورهای مشارکتکننده در فارکس دارد. پس از اینکه استراتژی مورد نظر و مطابق با اخلاقیات خود را یافتید میبایست ساعات کاری مناسب برای خود را پیدا کنید.
اولین نکته اینکه باید بدانیم قرار نیست شما از نوسان قیمتها در تمام بازارها استفاده کنید. در هر بازار شاید قیمتها صدها پیپ بالا و پایین بروند و هیچ وقت نمیتوان از تمام این نوسانات استفاده کرد .
بازار دوجهته
فارکس برخلاف بورس تهران یک بازار دو جهته است. یعنی هر جفت ارزی (یا هر ابزار مالی قابل معامله دیگر مثلا طلا یا نقره) بغیر از قابلیت خرید (Buy) قابلیت فروش (Sell) نیز دارد. (حتی اگر صاحب آن نباشید) بعنوان مثال فرض کنید شما پیشبینی کردهاید که خرید جفت ارز USDCAD برای شما سوددهی خواهد داشت. پس به خرید آن اقدام میکنید. اگر پس از ورود شما به بازار، نرخ جفت ارز USDCAD ترقی کرده و به بالاتر از نقطه ورود شما برسد شما به همان مقدار سود میکنید.
همچنین اگر نرخ به پایینتر از نقطه ورود سقوط کند، به معنی ضرر است. اگر شما قبل از ورود به معامله، تحلیلی مبنی بر نزول قیمت این جفت ارز طی ساعات آتی میداشتید و در زمان ورود به جای خرید (Buy) آن زوج ارز، اقدام به فروش (Sell) آن میکردید، با نزول قیمت جفت ارز سود نصیب شما میشد.
در بورس تهران که یک بازار یکجهته است فقط میتوانید سهام را بخرید و سپس آنرا بفروشید، امکان فروش سهم قبل از اینکه آنرا داشته باشید میسر نیست.
مالکیت
در فارکس خرید یا فروش هر جفت ارز به معنی تصاحب مجازی آن در زمان مورد نظر میباشد و جنس واقعی جابجا نمیشود. یعنی موقع خرید یا فروش هر ابزار مالی (برخلاف بورس که تصاحب سهام خریداری شده واقعی است) شما فقط با شرط بستن معامله (پزیشن) صاحب مجازی آن ابزار مالی هستید.
در بورس شما با خرید سهام یک شرکت، بخشی از مالکیت و سودآوری آن شرکت را بصورتی قانونی از آن خود میکنید و حتی اگر میزان سهام به حدی باشد که جز سهامداران عمده شرکت باشید میتوانید در تصمیمگیریهای اساسی شرکت کنید.
ریسکهای فارکس
برخی از ریسکهای موجود برای معامله گران دز بازار فارکس را در زیر برای شما شرح میدهیم.
به طور کلی در هر نوعی از تجارت میزان مشخصی از ریسکهای منتظره و غیر منتظره وجود دارد، اما بهتر است بدانیم که ریسک معاملات ارز در بازار فارکس بسیار بالا میباشد، بنابراین لازم است تا قبل از هر سرمایهگذاری ابتدا از خطرات و نوع آنها مطلع گردید:
۱- جهت نوسانات بازار میتواند دقیقا بر خلاف آنچه شما پیشبینی نموده اید پیش رود، علاوه بر اینکه بازار فارکس یک بازار با نوسانات شدید و سریع میباشد ، تا حدی که اگر شما هم اکنون معاملهایی را باز کرده و فقط چند دقیقه بعد پی به اشتباه بودن آن ببرید و تصمیم به بستن آن بگیرید، ممکن است با یک ضرر هنگفت و یا سود هنگفت مواجه شوید .
۲- چنانچه سرمایه اولیه شما در این بازار پایین باشد و از ریسک بالائی در معاملات خود استفاده کنید، امکان دارد ظرف چند روز سرمایه خود را از دست بدهید و یا بعد چند روز به سرمایه هنگفتی برسید.
۳- این احتمال نیز وجود دارد که کارگزار فارکس طرف قرارداد شما دچار مشکل شده و یا ورشکست شود، بنابراین بایستی در انتخاب کارگزار دقت فراوانی را بخرج دهید. برای حصول به این اطمینان میتوان از اشخاص مطلع و فعال در این بخش تحقیق نموده و یا اینکه حداقل از وجود فارکس یا بورس سهام بیمه اصل سرمایه خود توسط کارگزار فارکس اطلاع حاصل کنید.
۴- سیستمهای سخت افزاری معاملات شما یا همان رایانه شخصی ممکن است مختل گردد، بنابراین در چنین شرایطی ضرر شما، البته در صورتیکه از حد ضرر استفاده نکرده باشید میتواند بالا باشد.
۵- یک مثل قدیمی انگلیسی میگوید ( هیچگاه بر روی مزرعه خود شرط نبندید ). این بدین معناست که شما فقط جایز هستید از سود ناشی از فعالیتهای اقتصادی دیگر خود یا نهایتا از پولی که به صورت غیرفعال رها شده، برای معاملات در بازار فارکس استفاده کنید که در صورت از بین رفتن آن سرمایه، زندگی عادی شما دچار مشکل نشود.
نتیجهگیری
فعالیت در بازار فارکس نیاز به مهارت و اطلاعات بسیار بالایی دارد و با توجه به ریسک و نوسانات بالا، فقط مناسب افرادی است که آموزشهای حرفهای را دیده باشند و به منابع خوبی دسترسی داشته باشند.
فعالیت در بازار جهانی فارکس به خودی خود بد نیست، بلکه نحوه رفتار و عمل بسیاری از معاملهگران ایرانی باعث شده تا افراد زیادی در این بازار زیانهای هنگفت کنند.
به همین خاطر برای فعالیت در فارکس مجازات در نظر گرفته شده و غیرقانونی اعلام شده است. امیدوارم با بررسی و تحقیق، روش درست را انتخاب کنید و همیشه در نظر داشته باشید که نگهداری اصل سرمایه، از همه چیز مهمتر است و نباید صرفا به دلیل اینکه خودتان را شخصی ریسکپذیر میبینید، با انجام رفتار غیرعقلانی در بازارهای مالی سرمایهتان را به خطر بیندازید.