مارجین نگهداری چیست؟

سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرید که 100 سهم از کمپانی الف را با قیمت 100 دلار به‌ازای هر سهم خریداری می‌کند. سرمایه‌گذار نیمی از مبلغ سرمایه‌گذاری را از سرمایهٔ شخصی خودش تأمین می‌کند و نیمی دیگر از مبلغ مدنظر را با وام گرفتن (یا همان خرید با مارجین) تأمین می‌کند. بدین ترتیب سرمایه‌گذار با این شیوه می‌تواند 5000 دلار نیز برای سرمایه‌گذاری خود به‌دست آورد. یک سال بعد، قیمت هر سهم به مبلغ 200 دلار می‌رسد. سرمایه‌گذار سهام خود را با مبلغ کلی 20000 دلار می‌فروشد و 5000 دلار را به کارگزار عامل خود پس می‌دهد.

لیکوئید شدن چیست و چگونه باید از آن جلوگیری کرد؟

نوسانات بالای بازار ارزهای رمزنگاری بدان معناست که نقد شدن دارایی توسط شخص ثالث یا همان لیکوئید شدن اتفاقی طبیعی است. بیت کوین و سایر ارزهای رمزنگاری به دلیل نوسانات شدید قیمتی، در دسته سرمایه‌گذاری‌های پر ریسک قرار دارند.

در حالی که این نوسانات موجب نگرانی نهادهای قانون‌گذار می‌شوند، فرصت‌هایی برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کنند تا سود بیشتری در مقایسه باکلاس دارایی‌های سنتی مانند سهام و کالا بدست بیاورند. در سال 2020 و در بحبوحه شیوع ویروس کرونا، بیت کوین، شاخص S&P 500 و طلا به ترتیب با 160، 14 و 22 درصد افزایش سال را به پایان رساندند.

علاوه بر نوسانات، پتانسیل افزایش میزان موقعیت‌های معاملاتی ارزهای دیجیتال از طریق استفاده از محصولات مشتقات مانند معاملات مارجین، قراردادهای آتی دائمی و قراردادهای آتی است. مشتقات قراردادهایی هستند که براساس قیمت دارایی اصلی تنظیم می‌شوند و به فرد اجازه می‌دهند تا درباره قیمت آینده دارایی شرط بندی کند.

مشتقات ارز رمزنگاری برای اولین بار در سال 2011 ظهور پیدا کردند و در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی به ویژه در بین سرمایه‌گذاران جزئی مشتاق که به دنبال کسب بیشترین سود از استراتژی‌های معاملاتی خود هستند، پیدا کرده‌اند.

از طریق معاملات مارجین، معامله‌گران می‌توانند با استفاده از وجوه قرض گرفته شده از صرافی ارز رمزنگاری، درآمد خود را افزایش دهند. صرافی‌های بایننس، هووبی و بیتمکس برخی از صرافی‌های متمرکز و پیشرو هستند که به مشتریان خود اجازه انجام معاملات مارجین را می‌دهند.

اما نکته مهمی وجود دارد که باید به آن توجه کرد. در حالی که وام گرفتن برای افزایش موقعیت‌های معاملاتی می‌تواند هرگونه سود احتمالی را افزایش دهد، به همان میزان می‌تواند منجر به از دست رفتن سرمایه شما شود و این معامله را به یک شمشیر دو لبه تبدیل کند.

معاملات مارجین​

معاملات مارجین شامل افزایش مقدار سرمایه از طریق قرض گرفتن از شخص ثالث و معامله کردن با آن است. چنین تصور کنید که برای خرید بیت کوین یا یک ارز رمزنگاری دیگر از یک شخص غریبه وام گرفته‌اید. اما در این مورد، شما از یک صرافی وام می‌گیرید. این به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا اندازه موقعیت‌های معاملاتی خود را ( همچنین معروف به اهرم) افزایش دهند.

طبیعتا، یک فرد غریبه به شما وام نمی‌دهد تا به صورت رایگان معامله کنید، بلکه در ازای آن از شما وثیقه می‌گیرد. در معاملات مارجین نیز صرافی شما را ملزم می‌کند مقداری ارز رمزنگاری یا فیات را به عنوان وثیقه (موسوم به مارجین اولیه) قرار دهید تا موقعیت معاملاتی باز کنید. در صورتی که معامله بر خلاف پیش بینی وام گیرنده باشد، مارجین اولیه مانند صندوق بیمه برای صرافی عمل می‌کند.

همچنین لازم به ذکر است که میزان سرمایه‌ای که می‌توانید از یک صرافی نسبت به مارجین اولیه خود وام بگیرید، با استفاده از اهرم تعیین می‌شود. برای مثال، اگر از یک اهرم 5 برابر در مارجین اولیه 100 دلار استفاده کنید، می‌توانید 400 دلار وام بگیرید تا موقعیت معاملاتی خود را از 100 دلار به 500 دلار افزایش دهید.

هر معامله بسته به اندازه اهرم می‌تواند منجر به سود یا ضرر زیادی شود. مثال بالا را در نظر بگیرید. با استفاده از اهرم 10 برابر، اگر قیمت یک دارایی 10 درصد افزایش یابد، 50 دلار از موقعیت معاملاتی 500 دلاری خود سود خواهید برد. این نشان دهنده سود 50 درصدی نسبت به مارجین اولیه است. سپس می‌توانید 400 دلار وام گرفته شده را بازپرداخت کنید و 150 دلار را برای خود نگه دارید (50 دلار سود + 100 دلار مارجین اولیه).

فرمول محاسبه سود یا زیان احتمالی​

یک فرمول ساده برای محاسبه سود یا زیان احتمالی در هنگام استفاده از اهرم وجود دارد:

سود یا زیان= (مارجین اولیه) x (درصد حرکت قیمت) x (اهرم)

برای این که دچار اشتباه نشوید، از “+” برای نشان دادن حرکت‌های مثبت قیمت و از ” -” برای حرکت‌های منفی قیمت استفاده کنید. به طور کلی، به یاد داشته باشید که اهرم یعنی این که مارجین اولیه شما چه مقدار می‌تواند سود یا ضرر داشته باشد. مطمئن شوید که ضررهای احتمالی خود را در سطوح قابل کنترل نگه می‌دارید.

لیکوئید شدن چیست؟​

در حوزه بازار ارزهای رمزنگاری، لیکوئید شدن به این معناست که یک صرافی به دلیل ضرر جزئی یا کلی مارجین اولیه معامله‌گر، موقعیت اهرم شده وی را به زور می‌بندد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که یک معامله‌گر نتواند الزامات مارجین را برای یک موقعیت اهرم شده تامین کند (سرمایه کافی برای باز نگه داشتن موقعیت خود را ندارد). لیکوئید شدن در معاملات مارجین و آتی اتفاق می‌افتد.

معامله با استفاده از اهرم یک استراتژی پر ریسک است و اگر دارایی یک حرکت بسیار بزرگ بر خلاف موقعیت شما داشته باشد، کل وثیقه (مارجین اولیه) خود را از دست خواهید داد. در واقع، برخی از کشورها مانند انگلستان آن را بسیار خطرناک می‌دانند و صرافی‌های ارز رمزنگاری را از ارائه محصولات اهرمی منع کرده‌اند تا از این طریق از معامله‌گران مبتدی در برابر لیکوئید شدن و از دست دادن سرمایه محافظت کنند.

با استفاده از فرمول زیر می‌توانید محاسبه کنید که تا چند درصد حرکت خلاف موقعیت شما منجر به لیکوئید شدن می‌شود.

درصد لیکوئید شدن موقعیت= 100 تقسیم بر مقدار اهرم

برای مثال، در صورت استفاده از اهرم 5 برابر ، اگر قیمت دارایی 20 درصد مخالف موقعیت شما حرکت کند، آن موقعیت لیکوئید خواهد شد (100 تقسیم بر 5 = 20 )

چگونه از لیکوئید شدن جلوگیری کنیم؟​

هنگام استفاده از اهرم، برخی گزینه‌ها وجود دارند که احتمال لیکوئید شدن را کاهش می‌دهند. یکی از این گزینه‌ها سفارش استاپ لاس (یا حد توقف – ضرر ) است.

سفارش توقف- ضرر (همچنین موسوم به سفارش استاپ یا سفارش استاپ- مارکت)، سفارشی است که سرمایه‌گذار در صرافی ثبت می‌کند و به آن دستور می‌دهد که در صورت رسیدن قیمت به سطح قیمتی خاص، دارایی را بفروشد.

هنگام تنظیم سفارش توقف – ضرر، باید موارد زیر را وارد کنید:

• Stop price : سطح قیمتی است که سفارش توقف – ضرر در آن انجام خواهد شد.
• Sell price: سطح قیمتی است که در آن شما قصد فروش دارایی را دارید.
• Size: مقدار دارایی که می‌خواهید بفروشید.

هدف اصلی سفارش توقف – ضرر به حداقل رساندن ضررهای احتمالی​

سناریو 1: یک معامله‌گر 5000 دلار در حساب خود دارد، اما تصمیم می‌گیرد از مارجین اولیه 100 دلار و اهرم 10 برابر برای ایجاد موقعیت 1000 دلاری استفاده کند. وی حد توقف – ضرر خود را در 2.5 درصد از سطح ورودی خود قرار می‌دهد. در این صورت، معامله‌گر احتمالا 25 دلار ضرر خواهد کرد که تنها 0.05 درصد از کل حسابش است.

اگر معامله‌گر از حد توقف- ضرر استفاده نکند، در صورت کاهش 10 درصدی قیمت دارایی، موقعیت وی لیکوئید خواهد شد( طبق فرمول ذکر شده در بالا).

سناریو 2: یک معامله‌گر دیگر 5000 دلار در حساب خود دارد، اما از مارجین اولیه 2500 دلار و اهرم سه برابری برای ایجاد موقعیت 7500 دلار خود استفاده می‌کند. با قرار دادن حد توقف – ضرر در 2.5 درصد از سطح ورود، احتمالا 187.5 دلار از دست خواهد داد که 3.75 درصد از کل حسابش است.

نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید این است که استفاده از اهرم بیشتر معمولا ریسک بالایی دارد. در صورتی که اندازه موقعیت شما بیش از حد بزرگ باشد، به همان نسبت در معرض لیکوئید شدن قرار خواهید گرفت (همانطور که در سناریو 2 مشاهده کردید). به عنوان یک قاعده کلی، سعی کنید ضررهای خود در هر معامله را کم‌تر از 1.5 درصد از کل مقدار حساب خود نگه دارید.

کجا می‌توان حد توقف – ضرر را تعیین کرد​

وقتی صحبت از معاملات مارجین می‌شود، مدیریت ریسک مسلما مهم‌ترین مسئله است. هدف اصلی شما قبل از فکر کردن به سود، باید این باشد که ضررها را در پایین‌ترین سطح نگه دارید. همه مدل‌های معاملاتی خطاهایی دارند. بنابراین، باید مکانیسم‌هایی را به کار بگیرید که به بقای شما در شرایطی که بازار مطابق انتظار پیش نمی‌رود، کمک کند.

قرار دادن سفارش توقف – ضرر اهمیت بسیار زیادی دارد. در حالی که هیچ قانون طلایی برای تعیین حد توقف – ضرر وجود ندارد، اغلب 2 تا 5 درصد از سطح ورود به موقعیت توصیه می‌شود. همچنین، برخی معامله‌گران ترجیح می‌دهند حد توقف- ضرر خود را دقیقا در زیر جدیدترین کف قیمت قرار دهند (به شرطی که آن قدر پایین نباشد که قبل از شروع لیکوئید شوند).

شما باید اندازه معاملات و ریسک مربوطه را مدیریت کنید. هرچه اهرم شما بیشتر باشد، احتمال لیکوئید شدن موقعیت شما بیشتر می‌شود. استفاده از اهرم بسیار بالا مثل این است که سرمایه خود را در معرض ریسک غیر ضروری قرار دهید. علاوه براین، برخی از صرافی‌ها لیکوئید شدن را مدیریت می‌کنند. برای مثال، مارجین اولیه در صرافی بیتمکس فقط بیت کوین است. این بدان معناست که در صورت کاهش قیمت این ارز، قیمت وجوه نگهداری شده در وثیقه نیز کاهش می‌یابد که منجر به لیکوئید شدن سریع‌تر موقعیت می‌شود.

با توجه به ریسک مربوط به معاملات اهرم، برخی از صرافی‌ها پایین‌ترین سطح دسترسی را برای معامله‌گران تعیین کرده‌اند. بایننس و اف تی ایکس که از صرافی‌های متمرکز و پیشرو هستند، اهرم معاملات را از 100 برابر به 20 برابر کاهش داده‌اند.

خرید با مارجین چیست؟

خرید با مارجین (Buy on Margin) زمانی رخ می‌دهد که سرمایه‌گذار پول مورد نیاز برای خرید یک دارایی را با قرض گرفتن مبالغی از بانک یا کارگزار عامل خود به‌دست بیاورد.

خرید با مارجین اشاره به پرداخت اولیه‌ای دارد که به کارگزار جهت خرید دارایی انجام شده است. برای مثال، 10% از مبلغ پیش‌پرداخت شده و 90% هزینهٔ خرید نیز توسط کارگزار تأمین می‌گردد. سرمایه‌گذاران از سهم‌های مارجین‌پذیر در حساب کارگزاری‌شان به‌عنوان نوعی وثیقه استفاده می‌کنند.

قدرت خریدی که یک سرمایه‌گذار در حساب کارگزاری‌اش دارد بازتابی از مجموعه اندازهٔ پرداخت‌های دلاری‌ای است که او می‌تواند بدون هیچ ظرفیت مارجینی انجام دهد. معامله‌گرانی که بر روی کاهش قیمت سهم‌ها معامله می‌کنند (Short Sellers) از مارجین جهت انجام معاملات خود بهره می‌برند.

نکات مهم:

• خرید با مارجین بدین معنی است که شما در حال سرمایه‌گذاری با پولی هستید که از بانک یا کارگزاری خود قرض گرفته‌اید.
• خرید با مارجین در شدت بخشیدن به هر دو حالت سود و زیان معامله مؤثر می‌باشد.
• اگر موجودی حساب شما به زیر سطح مارجین حسابتان برسد، کارگزار شما می‌تواند تمام یا بخشی از پورتفوی شما را بفروشد تا حساب شما را از ضرر خارج کند.

درک خرید با مارجین

هیئت مدیرهٔ بانک مرکزی ایالات متحده آمریکا سطح مارجین سهام را تعیین می‌کند. تا سال 2019، هیئت مدیره فدرال رزرو تعیین کرده است تا سرمایه‌گذار حداقل 50 درصد از مبلغ مورد نیاز برای خرید سهم را باید خودش پرداخت کند. سرمایه‌گذار می‌تواند 50 درصد باقی‌مانده را از بانک یا کارگزار عامل خود قرض بگیرد.

با وجود این وام‌ها، سرمایه‌گذاران باید در نهایت پول دریافت‌شدهٔ خود را به‌علاوهٔ بهرهٔ توافق شده پرداخت کنند. نرخ بهرهٔ ذکرشده بسته به کارگزاری‌های مختلف و مقدار پول وام‌داده شده تغییر می‌کند. بهرهٔ ماهانه هر ماهه در حساب شما در کارگزاری لحاظ می‌شود.

اساساً خرید با مارجین اشاره به سرمایه‌گذاری با پول قرض گرفته شده دارد. هر چند در این روش مزایایی موجود دارد، این کار برای سرمایه‌گذارانی است با سرمایهٔ اندک که می‌تواند بسیار ریسکی باشد.

خرید با مارجین چگونه کار می‌کند؟

سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرید که 100 سهم از کمپانی الف را با قیمت 100 دلار به‌ازای هر سهم خریداری می‌کند. سرمایه‌گذار نیمی از مبلغ سرمایه‌گذاری را از سرمایهٔ شخصی خودش تأمین می‌کند و نیمی دیگر از مبلغ مدنظر را با وام گرفتن (یا همان خرید با مارجین) تأمین می‌کند. بدین ترتیب سرمایه‌گذار با این شیوه می‌تواند 5000 دلار نیز برای سرمایه‌گذاری خود به‌دست آورد. یک سال بعد، قیمت هر سهم به مبلغ 200 دلار می‌رسد. سرمایه‌گذار سهام خود را با مبلغ کلی 20000 دلار می‌فروشد و 5000 دلار را به کارگزار عامل خود پس می‌دهد.

برای اینکه متوجه نحوهٔ خرید با مارجین بشویم، باید این روند را بدون در نظر گرفتن مقدار هزینه‌های بهرهٔ ماهانه بررسی کنیم. هرچند میزان بهره بر روی مقدار سود و زیان‌ها تأثیرگذار است، اما مقدار این بهره در مقابل مارجین تعیین‌شده بسیار اندک و ناچیز می‌باشد.

سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرید که 100 سهم از کمپانی الف را با قیمت 100 دلار به‌ازای هر سهم خریداری می‌کند. سرمایه‌گذار نیمی از مبلغ سرمایه‌گذاری را از سرمایهٔ شخصی خودش تأمین می‌کند و نیمی دیگر از مبلغ مدنظر را با وام گرفتن (یا همان خرید با مارجین) تأمین می‌کند. بدین ترتیب سرمایه‌گذار با این شیوه می‌تواند 5000 دلار نیز برای سرمایه‌گذاری خود به‌دست آورد. یک سال بعد، قیمت هر سهم به مبلغ 200 دلار می‌رسد. سرمایه‌گذار سهام خود را با مبلغ کلی 20000 دلار می‌فروشد و 5000 دلار را به مارجین نگهداری چیست؟ کارگزار عامل خود پس می‌دهد.

در نهایت در این مثال سرمایه‌گذار سرمایهٔ خود را سه‌برابر می‌کند و با 5000 دلار سرمایه‌گذاری، 15000 دلار به‌دست می‌آورد. اگر معامله‌گر همان تعداد سهام را با پول خودش خریده بود، او تنها می‌توانست سرمایهٔ خود را از 5000 دلار به 10000 دلار برساند.

حال در نظر بگیرید که قیمت سهام به‌جای دو برابر شدن طی یک سال، به نصف خود و به مبلغ 50 دلار برسد. در این حالت سرمایه‌گذار تمام سهام خود را با مبلغی به‌اندازه 5000 دلار می‌فروشد. از آنجایی که او باید مبلغ 5000 دلار را به کارگزاری پس بدهد، پس او در این مدت 100 درصد ضرر کرده است. اگر او در این سرمایه‌گذاری از مارجین نیز استفاده نمی‌کرد، باز هم دچار ضرر می‌شد، اما فقط 50 درصد 5000 دلار، یعنی 2500 دلار از پولش را از دست می‌داد.

چگونه خرید با مارجین را انجام دهیم؟

کارگزار مبلغی تحت عنوان مارجین اولیه و مقداری نیز با عنوان “مارجین نگهداری – Maintenance margin” وضع می‌کند که این مبالغ باید در حساب معامله‌گر پیش از استفادهٔ او از مارجین وجود داشته باشند. (مارجین نگهداری حداقل مبلغی است که یک سرمایه‌گذار باید در حساب مارجین خود پس از خرید با مارجین داشته باشد. این مبلغ 25 درصد از ارزش کل دارایی‌های شخص است. این نرخ توسط بازار سهام نیویورک – NYSE و سازمان تنظیم مقررات صنعت مالی – FIRNA تعیین و تصویب می‌گردد.)
قرارداد اختیار معامله خرید (Call Option) چیست؟
این مقدار همچنین بستگی زیادی به میزان اعتبار شخص سرمایه‌گذار دارد. مارجین نگهداری برای کارگزاری لازم است، زیرا باید یک مبلغ حداقلی‌ای در حساب سرمایه‌گذار نزد کارگزار وجود داشته باشد.

در نظر بگیرید که سرمایه‌گذاری قصد دارد تا مبلغ 15000 دلار را برای سرمایه‌گذاری کردن بپردازد و مارجین نگهداری‌ای که توسط کاگزاری وضع شده است نیز 50 درصد از کل حساب این شخص است. اگر در طی زمان ارزش سهام شخص به زیر 7500 دلار برسد، شخص به اصطلاح “مارجین کال – Margin Call” شده و کارگزار می‌تواند دارایی‌های او را تا بازگشت اعتبار حسابش به 7500 دلار بفروشد. همچنین این امکان وجود دارد که خود سرمایه‌گذار دارایی‌های خودش را بفروشد و یا با پول نقد میزان کسری حساب را جبران نماید. اگر سرمایه‌گذار با تأمین مالی مورد نیاز جهت بازگشت حساب به‌سطح مارجینِ نگهداری موافقت نکند، کارگزار مجاز است تا دارایی‌های سرمایه‌گذار تا بازگشت به سطح مارجین نگهداری بفروشد.

چه کسانی باید از خرید با مارجین استفاده کنند؟

به‌طور کلی، افراد تازه‌کار در بازار به‌هیچ وجه نباید از خرید با مارجین استفاده کنند. زیرا این نوع خرید نیازمند سطح بالایی از تحمل ریسک دارد و باید هرگونه سرمایه‌گذاری به این شکل را به دقت رصد نمود. نگاه به افت ارزش سبد سهام (پورتفوی) برای بیشتر افراد به اندازه کافی استرس زا می‌باشد. علاوه بر این، پتانسیل بالای سقوط بازار و افت شدید قیمت‌ها همواره وجود دارد. این خود باعث افزایش هر چه بیشتر ریسک حتی برای سرمایه‌گذاران با تجربه می‌شود.

با این حال، مبلغ برخی از انواع معاملات مانند معاملات آتی کالا، همواره توسط خرید با مارجین تأمین می‌شود. اما در معاملات دیگر مانند قراردادهای اختیار معامله (Option Contracts)، باید تماماً به‌صورت نقد پرداخت شوند. برای اکثر سرمایه‌گذارانی که تمرکز اصلی‌شان را بر روی بازارهای سهام و اوراق قرضه معطوف کرده‌اند، خرید با مارجین تنها ایجاد ریسک غیرضروری برای آنها می‌کند.

تجربه یا نظر خود را در مورد خرید با مارجین به اشتراک بگذارید. آیا تا به حال کال مارجین شده اید؟

قراردادهای آتی دائمی چیست؟

قرارداد آتی یک توافق برای خرید یا فروش یک دارایی، ارز یا ابزاری دیگر با قیمتی از پیش تعیین‌شده و در یک تاریخ مشخص در آینده می‌باشد.

برخلاف بازارهای لحظه‌ای سنتی، در بازار آتی معاملات در لحظه انجام نمی‌شوند. بلکه دو طرف معامله یک قرارداد را تنظیم می‌کنند که طبق اجرای مارجین نگهداری چیست؟ آن به تاریخی در آینده موکول می‌شود.

همچنین بازار آتی به‌صورت مستقیم به کاربران اجازه خرید یا فروش کالاها یا دارایی‌های دیجیتالی را نمی‌دهند. بلکه کاربران تنها شکل قراردادی از آن دارایی‌ها را معامله می‌کنند و مبادله اصلی آن دارایی‌ها (یا پول) در آینده و به هنگام اجرایی شدن قرارداد انجام می‌شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بازار مبادلات قراردادهای آتی می‌توانید از مطلب آموزشی «بازار مبادلات قراردادهای آتی چیست؟» دیدن نمایید.

به‌عنوان یک مثال ساده، قرارداد آتی برای یک کالاهای فیزیکی مانند گندم یا طلا را در نظر بگیرید. در برخی از بازارهای آتی سنتی، این قراردادها مشمول تحویل کالا می‌شوند، یعنی باید کالای ذکرشده در قرارداد به‌صورت فیزیکی تحویل مشتری داده شود.

در نتیجه طلا یا گندم باید جهت انتقال فیزیکی در جایی انبار شوند که خود هزینه‌های جانبی به وجود می‌آورد (هزینه‌هایی که تحت عنوان هزینه‌های حمل – carrying costs – شناسایی می‌شوند).

با این حال بسیاری از بازارهای آتی امروزه بر مبنای پول نقد کار می‌کنند، بدین معنی که تنها معادل پولی ارزش کالاهای مذکور در قرارداد در تاریخ اجرا باید بین دو طرف مبادله شود و خبری از تحویل فیزیکی کالاها نخواهد بود.

به‌علاوه، قیمت طلا یا گندم در بازار آتی ممکن است براساس اینکه چقدر تا زمان اجرایی شدن قرار باقی‌مانده، متفاوت باشد. هرچه این بازه زمانی بیشتر باشد، هزینه‌های حمل نیز بیشتر شده، عدم قطعیت قیمت در آینده بالاتر رفته و احتمال اختلاف بیشتر قیمت بین بازار لحظه‌ای و آتی افزایش پیدا می‌کند.

قرارداد آتی یک توافق برای خرید یا فروش یک دارایی، ارز یا ابزاری دیگر با قیمتی از پیش تعیین‌شده و در یک تاریخ مشخص در آینده می‌باشد. برخلاف بازارهای لحظه‌ای سنتی، در بازار آتی معاملات در لحظه انجام نمی‌شوند. بلکه دو طرف معامله یک قرارداد را تنظیم می‌کنند که طبق اجرای آن به تاریخی در آینده موکول می‌شود.

چرا کاربران قراردادهای آتی را معامله می‌کنند؟

پوشش و مدیریت ریسک: دلیل اصلی ابداع بازارها و قراردادهای آتی همین مسئله بود.

زیان اندک: معامله‌گران می‌توانند در خصوص عملکرد یک دارایی حتی با وجود عدم مالکیت آن، معامله انجام دهند.

عامل اهرمی (leverage): معامله‌گران می‌توانند وارد موقعیت‌های معاملاتی‌ای شوند که از موجودی حسابشان بزرگ‌تر است.

مارجین نگهداری (maintenance margin) حداقل مبلغ وثیقه‌ای است که شما باید در حساب خود برای باز نگه‌داشتن موقعیت معاملاتی‌تان داشته باشید. اگر موجودی مارجین شما به پایین‌تر از این حد برسد شما یا مارجین کال (margin call) می‌شوید - و از شما خواسته می‌شود که مقداری پول به‌حساب خود واریز کنید - و یا حسابتان بسته می‌شود. بیشتر صرافی‌های رمز ارز مورد دوم را انجام می‌دهند. (موقعیت معاملاتی شما را بسته می‌بندند.)

قراردادهای آتی دائمی چیست؟

یک قرارداد آتی دائمی نوعی خاص از قرارداد آتی است اما برخلاف فرم سنتی این قراردادها، فاقد هرگونه تاریخ انقضا (expiry date) می‌باشد.

پس هرکسی می‌تواند موقعیت معاملاتی‌اش را تا زمانی که دوست دارد نگهداری کند. به‌غیر از آن، معامله قراردادهای دائمی براساس قیمت شاخص پایه دارایی (underlying price index) انجام می‌شود.

این شاخص قیمتی از میانگین قیمت دارایی با استناد به بازارهای لحظه‌ای اصلی و حجم معاملاتی آن‌ها تعیین می‌شوند.

به همین سبب برخلاف قرارداد آتی معمول، قراردادهای دائمی به‌طور معمول با قیمتی برابر یا بسیار نزدیک به بازارهای لحظه‌ای مبادله می‌شوند.

هر چند در دوران سخت بازار، ممکن است قیمت‌ها از میزان موجود در بازارهای لحظه‌ای منحرف شوند. با این حال بیشترین تفاوت بین قراردادهای آتی سنتی و قراردادهای آتی دائمی «تاریخ اجرایی شدن» این قراردادها است.

تأمین وجه شامل یک سری از پرداخت‌های عادی بین خریداران و فروشندگان، طبق نرخ تأمین وجه (funding rate) کنونی است. وقتی این نرخ بالای صفر (مثبت) باشد، معامله‌گران تا زمانی که در موقعیت معاملاتی خرید (long) هستند باید به آن‌هایی که در موقعیت معاملاتی فروش (short) هستند، مبالغی را بپردازند.

مارجین اولیه چیست؟

مارجین اولیه (initial margin) حداقل مبلغ پولی است که شما برای باز کردن یک موقعیت معاملاتی با عامل اهرمی باید بپردازید. برای مثال شما می‌توانید 1000 BND با مارجین اولیه 100 BNB خریداری کنید (که در اینجا عامل اهرمی 10x است). پس مارجین اولیه شما برابر با 10٪ از کل معامله خواهد بود. مارجین اولیه چیزی است که از موقعیت معاملاتی اهرمی شما حفاظت کرده و نقش وثیقه دارد.

مارجین نگهداری چیست؟

مارجین نگهداری (maintenance margin) حداقل مبلغ وثیقه‌ای است که شما باید در حساب خود برای باز نگه‌داشتن موقعیت معاملاتی‌تان داشته باشید.

اگر موجودی مارجین شما به پایین‌تر از این حد برسد شما یا مارجین کال (margin call) می‌شوید - و از شما خواسته می‌شود که مقداری پول به‌حساب خود واریز کنید - و یا حسابتان بسته می‌شود. بیشتر صرافی‌های رمز ارز مورد دوم را انجام می‌دهند. (موقعیت معاملاتی شما را بسته می‌بندند.)

به‌بیان دیگر، مارجین اولیه ارزشی است که شما برای ورود به یک موقعیت معاملاتی پرداخت می‌کنید و مارجین نگهداری اشاره به حداقل موجودی حسابی دارد که برای باز نگه‌داشتن موقعیت معاملاتی شما نزد کارگزاری مورد نیاز است. مارجین نگهداری مقدار متغیر دارد که براساس قیمت بازار و موجودی حساب شما تغییر پیدا می‌کند.

اگر ارزش وثیقه شما از میزان مارجین نگهداری کمتر شود، ممکن است حساب آتی شما تسویه شود. در بایننس، تسویه‌حساب به روش‌های مختلفی با استناد بر ریسک و ضریب اهرمی هر کاربر (که براساس میزان وثیقه پرداختی و زیان خالص آن‌هاست) صورت می‌گیرد. هر چه موقعیت معاملاتی بزرگ‌تر باشد نیاز به مارجین بیشتری دارد.

این مکانیسم در بازارها و صرافی‌های مختلف متفاوت است، اما بایننس هزینهٔ اسمی 0.5٪ برای تصفیه درجه اول (زیان خالص کمتر از 500000 تتر) لحاظ می‌کند. اگر هرگونه وجه اضافی پس از تسویه به‌حساب واریز شود، باقی‌مانده به کاربر بازگردانده خواهد شد. اگر کمتر از این حد باشد، کاربر ورشکسته اعلام می‌شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انجام معاملات در صرافی بایننس می‌توانید از مطلب آموزشی «انجام معاملات در صرافی بایننس چگونه است؟» دیدن نمایید.

به یاد داشته باشید که وقتی موقعیت شما تسویه می‌شود شما باید هزینه‌های اضافی بپردازید. برای جلوگیری از چنین چیزی شما یا باید پیش از رسیدن موقعیت معاملاتی‌تان به قیمت تسویه آن را ببندید و یا وجوه بیشتری را به موجودی وثیقه خود واریز نمایید – اتفاقی که باعث دور شدن قیمت تسویه از قیمت کنونی بازار خواهد شد.

نرخ تأمین وجه چیست؟

تأمین وجه شامل یک سری از پرداخت‌های عادی بین خریداران و فروشندگان، طبق نرخ تأمین وجه (funding rate) کنونی است. وقتی این نرخ بالای صفر (مثبت) باشد، معامله‌گران تا زمانی که در موقعیت معاملاتی خرید (long) هستند باید به آن‌هایی که در موقعیت معاملاتی فروش (short) هستند، مبالغی را بپردازند.

به‌طور عکس، نرخ تأمین وجه منفی به این معنی است که آن‌هایی که در موقعیت فروش هستند باید مبالغی به آن‌هایی که در موقعیت خرید هستند پرداخت کنند.

نرخ تأمین وجه از دو عنصر تشکیل‌شده است: نرخ بهره (interest rate) و هزینهٔ پرداخت‌شده (premium). در بازار آتی بایننس، نرخ بهره در 0.03٪ ثابت نگه داشته شده و میزان هزینهٔ پرداختی بسته به تفاوت قیمت بین بازارهای آتی و لحظه‌ای متفاوت است. بایننس هیچ‌گونه هزینه‌ای را بابت انتقال نرخ تأمین وجه بین کاربران دریافت نمی‌کند.

پس وقتی که یک قرارداد آتی دائمی با هزینهٔ پرداختی (بالاتر از بازارهای لحظه‌ای) مبادله می‌شود، آن‌هایی که در موقعیت معاملاتی خرید هستند به دلیل نرخ تأمین وجه مثبت، باید مبالغی را به آن‌هایی که در موقعیت معاملاتی فروش هستند پرداخت کنند.

انتظار می‌رود چنین شرایطی قیمت‌ها را پایین بیاورند زیرا آن‌هایی که در موقعیت خرید هستند از معاملهٔ خود خارج شده و افراد بیشتری وارد موقعیت فروش می‌شوند.

قیمت نشانه (مارک) چیست؟

قیمت مارک تخمینی از ارزش واقعی یک قرارداد (fair price) در مقایسه با قیمت معاملاتی آن (last price) است. محاسبه قیمت مارک از تسویه غیرمنصفانه در زمانی که نوسان در بازار بسیار زیاد است جلوگیری می‌کند.

پس در عین اینکه قیمت شاخص مرتبط به قیمت در بازارهای لحظه‌ای است 7 قیمت مارک نشان‌دهندهٔ ارزش منصفانه قراردادهای آتی دائمی هستند. در صرافی بایننس قیمت مارک براساس شاخص قیمت و نرخ تأمین وجوه است و همچنین بخش اصلی‌ای در محاسبات «unrealized PnL» به‌شمار می‌رود.

ذخیره بیمه چیست؟ اگر بخواهیم ساده بگوییم، ذخیره بیمه چیزی است که از منفی شدن حساب معامله‌گران زیان‌دیده جلوگیری می‌کند و در عین حال به معامله‌گران برنده اطمینان پرداخت سودشان را می‌دهد.

PnL به معنی سود و زیاد است و می‌تواند محقق شده (realized) یا محقق نشده (unrealized) باشد. وقتی شما موقعیت‌های باز در یک بازار آتی دارید، PnL شما محقق نشده است.

بدین معنی که همچنان در پاسخ به حرکات بازار تغییر خواهد یافت. وقتی شما موقعیت‌تان را می‌بندید، PnL محقق نشده شما محقق می‌شود (به شکل بخشی یا کلی).

به دلیل اینکه PnL محقق شده به سود/زیان نشأت گرفته از موقعیت‌های بسته‌شده اشاره می‌کند، هیچ ارتباط مستقیمی با قیمت مارک نخواهد داشت، مگر تنها در قیمت اجرایی شدن سفارش‌ها.

از سویی دیگر PnL محقق نشده دائماً در حال تغییر است محرک اصلی تسویه در بازار است. به همین سبب از قیمت مارک برای اطمینان یافتن از محاسبه دقیق PnL تحقق‌نیافته استفاده می‌شود.

ذخیره بیمه چیست؟

اگر بخواهیم ساده بگوییم، ذخیره بیمه چیزی است که از منفی شدن حساب معامله‌گران زیان‌دیده جلوگیری می‌کند و در عین حال به معامله‌گران برنده اطمینان پرداخت سودشان را می‌دهد.

به‌عنوان مثال، فرض کنید آلیس 2000 دلار در حساب آتی بایننس خود دارد که از آن برای ورود به یک موقعیت 10x BNB با قیمت 20 دلار به‌ازای هر سکه استفاده کرده است.

دقت کنید که آلیس این قرارداد را از بایننس بلکه از یک معامله‌گر دیگر خریداری کرده است. به هر حال اگر قیمت BNB از 20 دلار به 18 دلار برسد امکان بسته شدن موقعیت معاملاتی آلیس وجود دارد. این بدین معنی است که دارایی‌های او تسویه‌شده و وثیقه 2000 دلاری او به‌طور کامل از دست می‌رود.

اگر به هر دلیلی سیستم قادر به بستن موقعیت او در زمان مناسب نشده و قیمت بازار بیشتر افت کند، ذخیرهٔ بیمه برای جبران زیان‌ها – تا زمانی که موقعیت بسته شود – فعال می‌گردد.

در این حالت نیز تغییر چندانی برای آلیس رخ نمی‌دهد زیرا پول او تسویه‌شده و موجودی حسابش به صفر رسیده است، اما طرف مقابل این معامله «باب» را از دریافت سود خود مطمئن می‌کند.

بدون ذخیره بیمه، نه‌تنها حساب آلیس از 2000 دلار به صفر می‌رسید، بلکه حتی امکان منفی شدن موجودی حساب او نیز وجود داشت.

هر چند در عمل موقعیت خرید او پیش از آنکه مارجین نگهداری به سطح کمتر از حداقل موردنیاز برسد، بسته می‌شود. هزینه تسویه به‌طور مستقیم به ذخیره بیمه می‌رسد و وجوه مانده نیز به کاربر بازگردانده می‌شود.

پس ذخیره بیمه یک مکانیسم است که از وثیقه‌های دریافت شده از معامله‌گرانی که حسابشان تسویه‌شده است استفاده می‌کند تا ضررهای حساب‌های ورشکسته را جبران نماید. در شرایط عادی بازار، انتظار می‌رود که ذخیرهٔ بیمه به رشد خود (در نتیجه تسویه شدن یک سری از کاربران) ادامه بدهد.

ذخیره بیمه زمانی که کاربران پیش از رسیدن حسابشان به نقطهٔ سربه‌سر یا منفی تسویه می‌شود، رشد پیدا می‌کند. اما در شرایط خاص ممکن است سیستم قادر نباشد تا تمامی معاملات را ببندد و در این زمان است که از ذخیرهٔ بیمه برای جبران ضرر و زیان‌های احتمالی استفاده می‌شود.

با وجود اینکه این اتفاق غیرمعمول است اما ممکن است حین نوسان‌های شدید بازار یا وجود نقدینگی کم در آن، از ذخیرهٔ بیمه استفاده شود.

کاهش بدهی خودکار چیست؟

کاهش بدهی خودکار (auto – deleveraging) اشاره به روشی از تسویه‌سازی طرف مقابل دارد که تنها زمانی مورداستفاده قرار می‌گیرد که ذخیرهٔ بیمه از ادامه فعالیت باز بماند (در طی شرایط خاص). با اینکه احتمال چنین رخدادی کم است، اما در چنین شرایطی یک سری از معامله‌گران سودده باید بخشی از سودشان را برای کمک به جبران زیان معامله‌گران زیان‌دیده اختصاص دهند.

متأسفانه به دلیل نوسان موجود در بازارهای رمز ارز و ضرایب اهرمی بالایی که به مشتریان پیشنهاد می‌شود، امکان پیشگیری کامل از چنین رویدادی وجود ندارد.

به‌بیان دیگر، تسویه طرف مقابل در قدم آخر و زمانی که ذخیرهٔ بیمه نتواند ضرر تمامی موقعیت‌های ورشکسته را جبران کند مورداستفاده قرار می‌گیرد.

به‌طور معمول، معاملاتی با بیشترین سود و اهرم سهم بیشتری در جبران این زیان‌ها خواهند داشت. بایننس از یک اندیکاتور خاص استفاده می‌کند که به کاربران در خصوص موقعیتشان در صف کاهش بدهی اطلاع می‌دهد.

در بازار آتی بایننس، سیستم ما از هر روش ممکن برای پیشگیری از پروسه کاهش بدهی خودکار استفاده می‌کند. اگر این اتفاق رخ دهد، تسویهٔ طرف مقابل بدون هیچ هزینهٔ بازاری انجام می‌شود و یک اطلاعیه به‌سرعت به معامله‌گران تحت اثر ارسال می‌گردد. کاربران می‌توانند در هر زمانی به موقعیت‌ها، ورودی دوباره داشته باشند.

اگر علاقه مند به یادگیری بیشتر در این حوزه هستید می‌توانید از نقشه راهنمای دیجی کوینر به نام «درخت یادگیری» دیدن نمایید که از نقطه ابتدایی تا انتهای مسیر را ریل گذاری کرده است.

شما با مطالعه درخت یادگیری تا حد مطلوبی دانش خود را افزایش داده‌اید اما برای حرفه ای شدن و انجام معاملات در این بازار نیاز به یک راهنمای مجرب و با تجربه دارید. مجموعه دیجی کوینر بر آن است که با برگزاری کلاس‌های آموزشی تجریبات چند ساله خود را در اختیار هم وطنان عزیز قرار دهد تا در این بحران اقتصادی بتوانند در آمد دلاری کسب نمایند. (تاریخ برگزاری کلاس‌ها متعاقبا از طریق وب‌سایت اعلام خواهد شد.)

مارجین چیست؟

هنگام معاملات فارکس ، فقط برای باز کردن و حفظ موقعیت جدید نیاز به کمی سرمایه دارید.

این سرمایه به عنوان مارجین شناخته می شود.

به عنوان مثال ، اگر می خواهید USD / JPY به ارزش 100000 دلار خریداری کنید ، نیازی به جمع آوری مبلغ کامل ندارید ، فقط باید یک قسمت مانند 3000 دلار را تهیه کنید. مبلغ واقعی به کارگزار فارکس یا ارائه دهنده CFD شما بستگی دارد.

می توان مارجین را به عنوان یک سپرده حسن نیت یا وثیقه در نظر گرفت که برای باز کردن موقعیت مارجین نگهداری چیست؟ و باز نگه داشتن آن لازم است.

این اطمینان “حسن نیت” است که شما می توانید از عهده معامله و نگهداری معامله تا زمان بسته شدن آن برآیید.

مارجین یک کارمزد یا هزینه معامله نیست.

مارجین فقط بخشی از وجوه شماست که کارگزار فارکس شما را از مانده حساب شما جدا می کند تا معامله شما را باز نگه دارد و اطمینان حاصل کند که می توانید ضرر احتمالی معامله را پوشش دهید.

این بخش برای مدت معامله خاص “استفاده” یا “قفل شده” است.

هنگامی که معامله بسته شد ، مارجین “آزاد” شده و یا “آزاد” به حساب شما و اکنون می تواند دوباره برای باز کردن معاملات جدید “قابل استفاده” باشد ….

شرط مارجین چیست؟

مارجین به صورت درصدی (٪) از “اندازه موقعیت کامل” بیان می شود ، همچنین به عنوان “قیمت فرضی” موقعیتی که می خواهید باز کنید شناخته می شود.

بسته به کارگزار جفت ارزی و فارکس ، میزان مارجین مورد مارجین نگهداری چیست؟ نیاز برای افتتاح موقعیت متفاوت است.

شرط مارجین ممکن است مانند 0.25٪ ، 0.5٪ ، 1٪ ، 2٪ ، 5٪ ، 10٪ یا بالاتر باشد.

این درصد (٪) به عنوان شرط مارجین شناخته می شود.

در اینجا چند نمونه از شرط های مارجین برای چندین جفت ارزی آورده شده است.

مارجین مورد نیاز چیست؟

وقتی مارجین به عنوان مقدار مشخصی از ارز حساب شما بیان شود ، این مبلغ به عنوان مارجین مورد نیاز شناخته می شود.

هر موقعیتی که باز کنید مقدار مارجین مورد نیاز خود را دارد که باید “قفل شود”.

مارجین مورد نیاز با نام Margin Deposit ، Entry Margin یا Margin Initial نیز شناخته می شود.

بیایید یک معامله معمول EUR / USD (یورو در برابر دلار آمریکا) را بررسی کنیم. برای خرید یا فروش 100000 یورو / دلار آمریکا بدون اهرم فشار ، معامله گر نیاز دارد که 100000 دلار وجوه حساب ، ارزش کامل موقعیت را مارجین نگهداری چیست؟ بپردازد.

اما با شرط مارجین 2٪ ، فقط 2000 دلار (“مارجین مورد نیاز”)از وجوه معامله گران برای افتتاح و حفظ موقعیت 100000 $ EUR / USD لازم است.

مثال شماره 1: یک موقعیت خرید USD / JPY باز کنید

بگذارید بگوییم شما 1000 دلار به حساب خود واریز کرده اید و می خواهید USD / JPY بخرید و می خواهید 1 موقعیت کوچک (10 هزار واحد) را باز کنید.

برای گشودن این موقعیت به چه میزان مارجین نیاز خواهید داشت؟

از آنجا که دلار ارز اصلی است. این مبلغ کوچک 10،000 دلار است ، به این معنی که ارزش تخمینی موقعیت 10000 دلار است .

با فرض اینکه حساب معاملاتی شما به دلار معادل است ، از آنجا که حاشیه مورد نیاز 4 درصد است ، حاشیه مورد نیاز 400 دلار خواهد بود.

مثال شماره 2: موقعیت GBP / USD طولانی را باز کنید

بگذارید بگوییم شما 1000 دلار به حساب خود واریز کرده اید و می خواهید GBP / USD طولانی با 1.30000 دلار بپردازید و می خواهید 1 موقعیت کوچک (10 هزار واحد) را باز کنید.

برای گشودن این موقعیت به چه میزان مارجین نیاز خواهید داشت؟

از آنجا که GBP ارز پایه است ، این مینی لات 10،000 پوند است که به معنی ارزش واقعی موقعیت 13000 دلار است.

با این فرض که حساب معاملاتی شما به دلار آمریکا باشد ، از آنجا که شرط مارجین 5٪ است ، مارجین مورد نیاز 650 دلار خواهد بود.

مثال شماره 3: یک موقعیت طولانی EUR / AUD را باز کنید

بگذارید بگوییم شما می خواهید EUR / AUD بخرید و می خواهید 1 موقعیت کوچک (10 هزار واحد) را باز کنید.

برای گشودن این موقعیت به چه میزان مارجین نیاز خواهید داشت؟

با این فرض که حساب معاملاتی شما به دلار آمریکا است ، ابتدا باید بدانید که قیمت EUR / USD چیست. بگذارید بگوییم EUR / USD با قیمت 1.15000 معامله می شود.

از آنجا که یورو ارز پایه است ، این مینی لات 10،000 یورو است ، به این معنی که ارزش Notional موقعیت 11،500 دلار است.

از آنجا که شرط مارجین 3٪ است ، مارجین مورد نیاز 345 دلار خواهد بود.

نحوه محاسبه مارجین مورد نیاز

هنگام معامله با مارجین ، مقدار مارجین (“مارجین مورد نیاز”) برای باز نگه داشتن یک موقعیت به عنوان یک درصد (“شرط مارجین”) از اندازه موقعیت محاسبه می شود (“ارزش واقعی”).

مقدار ویژه مارجین مورد نیاز با توجه به ارز پایه جفت ارزی معامله شده محاسبه می شود.

اگر ارز پایه از واحد پول حساب معاملاتی شما متفاوت باشد ، مارجین مورد نیاز شما سپس به اسم حساب شما تبدیل می شود.

فرمول محاسبه مارجین مورد نیاز در اینجا است:

اگر ارز پایه با عنوان ارز حساب شما برابر است:

مارجین مورد نیاز = ارزش واقعی x شرط مارجین

اگر ارز پایه از واحد پول شما متفاوت است:

مارجین مورد نیاز = ارزش x شرط مارجین* نرخ ارز بین ارز پایه و ارز حساب

تنها دلیل داشتن وجوه در حساب شما این است که مطمئن شوید مارجین کافی برای استفاده برای معامله دارید.

وقتی نوبت به معاملات فارکس می رسد ، توانایی شما برای باز کردن معاملات لزوماً بر اساس وجوه موجودی حساب شما نیست. به عبارت دقیق تر ، بر اساس میزان مارجین شما است.

این به این معنی است که کارگزار شما همیشه به دنبال این است که آیا مارجین کافی در حساب خود دارید یا خیر ، که در واقع می تواند با مانده حساب شما متفاوت باشد.

اگر به نظر گیج کننده می رسد ، نگران نباشید هرچه پیش برویم احساسات بیشتری به دست خواهد آورد.

در این درس ، موارد زیر را یاد گرفتیم:

. شرط مارجین مقدار مارجین مورد نیاز برای افتتاح موقعیت است. این به صورت درصدی (٪) از اندازه “اررزش واقعی ” یا “ارزش فرضی” موقعیتی که می خواهید باز کنید بیان می شود.

• مارجین مورد نیاز مبلغی است که هنگام بازکردن موقعیت کنار گذاشته می شود و “قفل” می شود.

در دروس قبلی ، ما یاد گرفتیم:

• معامله تضمینی چیست؟ چرا درک عملکرد مارجین شما مهم است.
• مانده حساب چیست؟ مانده حساب شما وجه نقدی است که در حساب معامله خود در دسترس دارید.

P / L غیر واقعی و تحقق یافته چیست؟ سود یا زیان چگونه بر مانده حساب شما تأثیر می گذارد.

قراردادهای آتی همیشگی (perpetual) و 8 اصطلاح مرتبط

قبل از توضیح قراردادهای آتی همیشگی یا دائمی (perpetual)، بیایید قراردادهای آتی را با هم مرور کنیم:

قرارداد آتی یک توافقنامه برای خرید یا فروش کالا، ارز یا دارایی دیگر با قیمتی از پیش تعیین شده در تاریخ آینده است.

برخلاف بازار سنتی، در بازار آتی (یا اصطلاحا فیوچرز) معاملات فورا تکمیل نمی‌شود بلکه طرفین معامله قراردادی را معامله می‌کنند که تکمیل معامله را به یک تاریخ در آینده موکول می‌کند.

در یک بازار آتی، معامله‌گران اجازه ندارند بصورت مسقیم آن دارایی دیجیتال یا کالا را خرید یا فروش کنند. بلکه آنها یک قرارداد که نماینده آن دارایی یا کالاست را معامله می‌کنند و معامله واقعی دارایی در آینده (سررسید قرارداد) انجام می‌گیرد.

به عنوان یک مثال ساده، بازاری که در آینده یک کالای فیزیکی مانند طلا یا زعفران معامله می‌شود را در نظر بگیرید. در برخی بازارهای آتی سنتی، این قراردادها برای تحویل به خریدار علامتگذاری می‌شوند به این معنا که تحویل فیزیکی کالا وجود دارد.

در نتیجه، طلا یا زعفران یا هر کالای دیگری باید در مکان مناسب نگهداری و انتقال یابد که باعث ایجاد هزینه‌های اضافه می‌شود.

اما در حال حاضر بیشتر بازارهای آتی دارای فرایند تسویه نقدی (cash settlement) هستند به این معنی که فقط معادل نقدی قرارداد تسویه می‌شود و هیچ کالای فیزیکی تحویل داده نمی‌شود.

علاوه بر این، قیمت طلا یا زعفران در یک بازار آتی (متناسب با تاریخ قرارداد) می‌تواند متفاوت از قیمت فعلی باشد.

هرچقدر مدت زمان قرارداد بیشتر باشد، هزینه نقل و انتقال کالای فیزیکی بیشتر، عدم اطمینان از قیمت کالا یا دارایی در آینده بالاتر و در نتیجه اختلاف قیمت قرارداد با بازار سنتی زیادتر می‌شود.

چرا افراد در بازار آتی معامله می‌کنند؟

و مدیریت ریسک: دلیل اصلی ایجاد بازار آتی و قراردادهای فیوچرز، پوشش و مدیریت ریسک بود.
• معامله برای کسب سود از افت قیمت: معامله‌گران در بازار آتی می‌توانند با باز کردن موقعیت معاملاتی Short، از افت قیمت سود بدست آورند. معاملاتی: معامله‌گران می‌توانند با چندین برابر موجودی حساب‌شان معامله کنند.

قراردادهای آتی همیشگی (perpetual futures contract) چیست؟

قراردادهای perpetual، نوعی خاصی از قراردادهای آتی هستند که تاریخ انقضا ندارند. بنابراین به عنوان قراردادهای آتی دائمی یا همیشگی نامیده می‌شوند.

قراردادهای آتی معمول، دارای تاریخ انقضا هستند ولی در قراردادهای perpetual چنین چیزی وجود ندارد و زمانی که معامله‌گر هر زمان تصمیم به بستن معامله بگیرد می‌تواند معامله را ببندد (تسویه کند).

علاوه بر این، انجام معاملات در قراردادهای perpetual براساس قیمت شاخص انجام می‌گیرد.

این قیمت شاخص، از متوسط قیمت یک دارایی در بازار Spot (معاملات معمول) و حجم آنها محاسبه می‌شود.

به همین دلیل برخلاف قراردادهای آتی معمول، قیمت در قراردادهای perpetual اغلب برابر یا بسیار نزدیک به قیمت فعلی بازار است.

با این حال، در شرایطی که بازار دچار نوسانات ناگهانی و سریع می‌شود، قیمت Mark ممکن است از قیمت بازار Spot کمی فاصله بگیرد.

در قراردادهای آتی perpetual اصطلاحات متعددی مشاهده می‌شود که در ادامه به شرح آنها می‌پردازیم:

1. مارجین اولیه (initial margin) چیست؟

مارجین اولیه، مبلغ سرمایه اولیه‌ای است که شما باید بپردازید تا بتوانید یک موقعیت معاملاتی با اهرم باز کنید.

برای مثال در ارز دیجیتال می‌توانید با داشتن 1000 دلار، یک موقعیت معاملاتی 10,000 دلاری باز کند (اهرم 10 برابر).

1000 دلار که در این معامله وارد می‌کنید، مارجین اولیه شماست که 10 درصد از کل معامله است.

مارجین اولیه، تنها چیزی است که پشتیبان موقعیت معاملاتی شماست و به عنوان collateral یا وثیقه عمل می‌کند.

2. مارجین نگهداری (maintenance margin) چیست؟

به حداقل مبلغ لازم که برای باز نگهداشتن معامله موردنیاز است، مارجین نگهداری می‌گویند. اگر موجودی مارجین شما به زیر این سطح برسد، یا اخطار مارجین کال می‌گیرید (از شما خواسته می‌شود مبلغی سرمایه به حساب خود اضافه کنید) یا اینکه لیکوئید می‌شوید.

در پلتفرم‌های معاملاتی ارز دیجیتال، اگر معامله در مسیر دلخواه معامله‌گر پیش نرود اخطار کم‌بودن مارجین و لیکوئید شدن به کاربر ارسال می‌شود و اگر مارجین کافی وجود نداشته باشد کل سرمایه وارد شده به معامله از بین می‌رود (به این رویداد لیکوئید شدن می‌گویند).

به عبارت دیگر، مارجین اولیه مقدار سرمایه‌ای که برای یک معامله اختصاص می‌دهید و مارجین نگهداری به حداقل سرمایه موردنیاز برای باز نگه‌داشتن آن معامله گفته می‌شود.

مارجین نگهداری ثابت نیست و براساس قیمت بازار و موجودی حساب شما نوسان می‌کند.

3. لیکوئید شدن (liquidation) چیست؟

اگر میزان وثیقه‌ای که برای معامله اختصاص دادید به زیر مارجین نگهداری (maintenance margin) برسد، قرارداد آتی که باز کردید لیکوئید خواهد شد.

در پلتفرم بایننس (سایت معاملاتی ارز دیجیتال)، لیکوئید شدن به روش‌های مختلف صورت می‌گیرد که براساس ریسک و میزان اهرم هر کاربر است (متناسب با میزان وثیقه و net exposure). هر چقدر موقعیت معاملاتی بزرگتر باشد، میزان مارجین موردنیاز بیشتر خواهد بود.

مکانیزم لیکوئید شدن در بازار و اکسچنج‌ها متفاوت است. پلتفرم بایننس، در صورت لیکوئید شدن سطح 1، کارمزد 0.5 درصدی دریافت می‌کنند (سطح یک یعنی net exposure زیر 500 هزاردلار).

اگر حساب موردنظر بعد از لیکوئید شدن، موجودی داشته باشد مابقی به به کاربر بازگشت داده می‌شود ولی اگر مبلغ کمتر باشد، کاربر به عنوان ورشکسته شناخته می‌شوند.

توجه داشته باشید که در صورت لیکوئید شدن، کاربر باید کارمزد بیشتری پرداخت کند. به همین خاطر اگر موقعیت معاملاتی در خطر لیکوئید شدن است، باید مبلغ بیشتری به وثیقه اضافه کنید تا قیمت لیکوئید شدن از قیمت فعلی بازار فاصله بگیرد یا موقعیت معاملاتی را ببندید.

4. نرخ تامین مالی (funding rate) چیست؟

برای Funding، معادل دقیق‌تری از تامین مالی به ذهنمان نمی‌رسد.

تامین مالی یا Funding شامل پرداخت‌های منظم بین خریداران و فروشندگان است. وقتی نرخ تامین مالی بالاتر از صفر (یعنی مثبت) مارجین نگهداری چیست؟ باشد، معامله‌گرانی که وارد موقعیت Long شده‌اند (خریداران قرارداد) باید نرخ کارمزد مشخصی را به معامله‌گرانی که وارد موقعیت Short شده‌اند (فروشندگان قرارداد) پرداخت کنند.

بالعکس، زمانی که نرخ تامین مالی منفی است، فروشندگان قرارداد به خریداران قرارداد، نرخ کارمزد می‌پردازند.

نرخ Funding براساس دو مولفه است: نرخ بهره و پریمیوم.

در بازار آتی بایننس، نرخ بهره بطور ثابت 0.03 درصد است و پریمیوم براساس تفاوت قیمت بین بازار آتی و بازار Spot متغیر است. بایننس از نرخ Funding که بین کاربران جابجا می‌شود هیچ کارمزدی برای خود بر نمی‌دارد.

پس بطور مثال وقتی یک قرارداد آتی perpetual بالاتر از بازار Spot معامله می‌شود، دارندگان موقعیت Long باید به فروشندگان قرارداد (معامله‌گرانی که موقعیت Short گرفته‌اند) هزینه‌ای را مطابق با نرخ Funding پرداخت کنند.

وقتی نرخ Funding افزایش زیادی پیدا می‌کند، معمولا باعث می‌شود قیمت به کاهش متمایل شود زیرا معامله‌گرانی که موقعیت Long گرفته‌اند موقعیت معاملاتی را می‌بندند و به جمع فروشندگان قرارداد می‌پیوندند.

5. قیمت مارک (mark price) چیست؟

قیمت مارک، ارزش واقعی (قیمت منصفانه) قرارداد آتی موردنظر را در مقایسه با قیمت واقعی که در حال معامله است نمایش می‌دهد.

محاسبه قیمت مارک برای جلوگیری از لیکوئید شدن غیرمنصفانه که دلیل آن نوسانات شدید بازار است انجام می‌گیرد.

بنابراین زمانی که قیمت شاخص (Index price) مرتبط با قیمت بازار Spot باشد، قیمت مارک نمایانگر قیمت منصفانه یک قرارداد آتی خواهد بود.

در سایت بایننس، قیمت مارک براساس قیمت شاخص و نرخ funding است و بخشی جدانشدنی از محاسبه PnL محقق نشده محسوب می‌شود.

6. مفهوم PnL چیست؟

PnL مخفف profit and loss است به معنای سود و زیان.

سود و زیان می‌تواند محقق شده (realized) یا محقق نشده (unrealized) باشد.

زمانی که شما موقعیت معاملاتی باز در بازار قراردادهای آتی perpetual دارید، PnL یا همان سود و زیان شما محقق نشده (unrealized) است.

وقتی موقعیت معاملاتی خود را ببندید، سود/زیان محقق نشده شما به مارجین نگهداری چیست؟ محقق شده (realized) تبدیل می‌شود. (بخشی از آن یا کامل)

مثال واضح و ساده از سود/زیان محقق نشده:

فرض کنید یک سکه را 9 میلیون تومان خریده‌اید، در بازار قیمت می‌گیرید و متوجه می‌شوید این سکه را 10 میلیون تومان خریداری می‌کنند. تا اینجا 1 میلیون تومان سود محقق نشده دارید. تا زمانی که این سکه را واقعا نفروشید و پول را نگیرید، سود شما هنوز محقق نشده است.

زمانی که سکه را فروختید و 10 میلیون تومان را در حساب بانکی دریافت کردید، آن زمان می‌توانید بگوید 1 میلیون تومان سود محقق شده داشتید.

به خاطر اینکه سود/زیان محقق شده به سود یا زیانی که از معامله بدست آمده اطلاق می‌شود، هیچ ارتباط مستقیمی با قیمت مارک ندارد.

اما از سمت دیگر، با کم و زیاد شدن قیمت مارک، سود/زیان محقق نشده بطور مداوم کاهش و افزایش پیدا می‌کند.

پس قیمت مارک برای این منظور استفاده می‎شود که سود/زیان محقق نشده به درستی و منصفانه محاسبه و نمایش داده شود.

7. منظور از صندوق بیمه (Insurance Fund) در معاملات آتی همیشگی چیست؟

صندوق بیمه (Insurance Fund) برای این منظور ایجاد شده تا موجودی معامله‌گرانی که زیان می‌کنند به زیر صفر نرسد (منفی نشود) و معامله‌گرانی که معاملات سودده داشته‌اند به سودشان برسند.

اگر به هر دلیلی، سیستم معاملاتی نتواند موقعیت معاملاتی افراد را در زمان مدنظر ببند و قیمت مارک افت بیشتری کند، صندوق بیمه فعال و زیان این معاملات را جبران می‌کند تا زمانی که سیستم موفق به بستن موقعیت معاملاتی کند.

این شرایط برای شخصی که لیکوئید شده و سرمایه‌اش به صفر رسیده هیچ تفاوتی ندارد ولی به شخصی که موقعیت Short داشته اطمینان می‌دهد می‌تواند سود خود را بگیرد.

بنابراین صندوق بیمه مکانیزمی است که طراحی شده تا وثیقه از معامله‌گرانی که لیکوئید شده‌اند دریافت شود و زیان‌های کاربران ورشکسته را پوشش دهد.

در یک بازار عادی، صندوق بیمه با پولی که از کاربران لیکوئید شده بدست می‌آید رشد می‌کند.

8. منظور از Auto-deleveraging چیست؟

Auto-deleveraging به معنای لیکوئید شدن در زمان‌های خاصی است که عملکرد صندوق بیمه به دلیل شرایط بازار متوقف می‌شود.

با وجودیکه این رویداد نامحتمل است، در شرایط خاصی از بازار، معامله‌گرانی که در سود هستند ملزم می‌شوند تا بخشی از سودشان را برای جبران زیان معامله‌گرانی که زیان کرده‌اند بپردازند.

این شرایط نادر، ممکن است به دلیل نوسانات بسیار شدید در بازار ارزهای دیجیتال و اهرم بالایی که به کاربران ارائه می‌شود روی دهد.

به عبارت دیگر، در این شرایط معمولا موقعیت‌های معاملاتی که دارای بالاترین اهرم‌ها و بالاترین سودها هستند بیشترین مشارکت را در جبران ضرر سایر موقعیت‌ها ایفا می‌کنند.

در سایت بایننس یک شاخص برای نمایش موقعیت معامله‌گر در صف Auto-deleveraging وجود دارد که در تصویر زیر می‌توانید ببینید:

قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید: