مدیریت ریسک چیست؟
مدیریت ریسک چیست؟
مدیریت ریسک به فرایند شناسایی، تحلیل و پاسخ به عوامل خطرساز گفته می‌شود که در طول عمر یک پروژه ممکن است رخ بدهند. اگر مدیریت ریسک به‌درستی انجام شود می‌تواند با کنترل وقایع آینده، از خطرات احتمالی پیشگیری کند.
برای روشن شدن این موضوع به مثال زیر توجه کنید:
فرض کنید برای انجام یک فعالیت در شبکه، به توسعه‌ی فناوری جدیدی نیاز است. مدیر پروژه یک برنامه‌ی زمان‌بندی شش‌ماهه برای آن تنظیم می‌کند، اما نظر کارکنان فنی این است که این کار حداقل به ۹ ماه زمان نیاز دارد. اگر مدیر پروژه فردی پیشگام باشد و به‌موقع دست‌به‌کار شود، تیم پروژه می‌تواند بلافاصله یک برنامه‌ی اضطراری تدوین کند. در این‌صورت پیش از موعد مقرر، مشکل زمان حل خواهد شد. در غیر این‌صورت تیم پروژه (که هیچ برنامه‌ی اضطراری‌ای تدوین نکرده است) نمی‌تواند کاری انجام بدهد. در حالی‌که بسیاری از کارها ناتمام مانده است، مهلت انجام پروژه به پایان می‌رسد و مدیر پروژه تازه به فکر مدیریت بحران می‌افتد. به این ترتیب وقت ارزشمند اعضای تیم به‌سادگی هدر می‌رود.
مدیریت صحیح ریسک نه‌تنها احتمال رخ دادن آن، بلکه دامنه‌ی تأثیرات آن را نیز کاهش خواهد داد.
پاسخ به ریسک
پاسخ به ریسک به‌طور‌کلی شامل موارد زیر است:
اجتناب: از بین بردن ریسک یا تهدیدی خاص با از بین بردن علت آن؛
تعدیل: کاهش ارزش مالی مورد انتظار یک ریسک از طریق کاهش امکان وقوع آن؛
پذیرش: پذیرش عواقب ناشی از ریسک؛ این کار اغلب از طریق توسعه‌ی یک برنامه‌ی اضطراری برای رویدادی که ممکن است رخ بدهد صورت می‌گیرد.
چرا مدیریت ریسک انجام می‌شود؟
مدیریت ریسک ۴ هدف اصلی را دنبال می‌کند:
شناسایی ریسک‌های احتمالی؛
کاهش یا تعدیل ریسکها؛ مدیریت ریسک چیست؟ مدیریت ریسک چیست؟
فراهم کردن اصول منطقی برای تصمیم‌گیری بهتر در رابطه با ریسکها؛
برنامه‌ریزی.
ارزیابی و مدیریت ریسکها بهترین راه مبارزه با حوادث ناگوار سر راه پروژه است. با ارزیابی برنامه برای مشکلات بالقوه و راهبردهایی برای رفع آنها، شانس موفقیت تیم بهبود خواهد یافت.
با مدیریت صحیح، ریسک‌های با اولویت بالاتر شناسایی می‌شوند و هزینه‌های احتمالی ناشی از آنها در طول اجرای پروژه مدیریت خواهند شد.
فرایند تجزیه و تحلیل ریسک اساسا به فرایند حل مشکل گفته می‌شود. ابزار کیفیت و ارزیابی برای تعیین و اولویت‌بندی ریسکها، به منظور ارزشیابی و حل‌‌و‌فصل آنها به‌کار می‌روند.
فرایند تجزیه و تحلیل ریسک به شرح زیر است:
شناسایی ریسک
در این مرحله با بررسی فهرستی از منابع خطر احتمالی و همچنین تجربیات تیم پروژه و دانش آنها، همه‌ی خطرات بالقوه شناسایی می‌شوند؛
با استفاده از یک ابزار سنجش، این خطرات باید طبقه‌بندی و اولویت‌بندی شوند. تعداد ریسکها معمولا از ظرفیت زمانی تیم پروژه برای تجزیه و تحلیل آنها و طراحی برنامه‌ی اضطراری تجاوز می‌کند. روند اولویت‌بندی به آنها کمک می‌کند تا خطراتی که هم تأثیر بیشتری دارند و هم احتمال وقوع آنها زیاد است، مدیریت شوند.
ارزیابی ریسک
راه‌حل سنتی برای مشکلات این‌گونه است که از شناسایی مشکل به سوی حل آن حرکت می‌کند. با این حال قبل از تلاش برای اینکه تشخیص داده شود مدیریت ریسکها چگونه بهتر انجام می‌شود باید ابتدا علل ریشه‌ای ریسک‌های تعیین‌شده شناسایی شوند. در این راستا ممکن است پرسش‌های زیر برای تیم پروژه مطرح شود:
علل این ریسکها چه مواردی هستند؟
این ریسکها چگونه می‌توانند بر پروژه تأثیر بگذارند؟
پاسخگویی به ریسک
حالا تیم آماده‌ی شروع روندِ بررسیِ راه‌حل‌های ممکن برای مدیریت ریسک یا پیشگیری از وقوع احتمالی آن مدیریت ریسک چیست؟ است. تیم پروژه ممکن است پرسش‌های زیر را مطرح کند:
برای کاهش احتمال وقوع این ریسکها چه کارهایی می‌توان انجام داد؟
در صورت وقوع ریسک چگونه می‌توان آن را مدیریت کرد؟
تدوین یک برنامه‌ی اضطراری یا اقدامات پیشگیرانه برای ریسک:
تیم پروژه ایده‌هایی را که برای کاهش یا از بین بردن احتمال وقوع ریسک تعیین شده بودند، به وظایف تبدیل خواهد کرد.
وظایفی که برای مدیریت ریسک تعیین شده‌اند، به برنامه‌های اضطراری کوتاه‌مدت تبدیل می‌شوند که می‌توانند کنار گذاشته شوند. هنگامی که ریسک رخ داد، این برنامهها روی کار می‌آیند و به‌سرعت اجرا می‌شوند. در صورت اجرای به‌موقع این برنامهها نیازی به مدیریتِ بحرانِ ریسک نخواهد بود.
منبع:bia.ca
مدیریت ریسک چیست و چرا مهم است؟
مدیریت ریسک، به فرایند شناسایی، ارزیابی و کنترل تهدیدات به منظور محافظت از داراییها و درآمد سازمان گفته می‌شود.این تهدیدات یا خطرات، می‌تواند ناشی از طیف گسترده‌ای از عوامل، از جمله عدم اطمینان مالی، بدهی‌های قانونی، خطاهای مدیریت استراتژیک، حوادث و بلایای طبیعی باشد. کاهش تهدیدات امنیتی IT و خطرات مربوط به داده‌‌ها و استراتژی‌های مدیریت ریسک، تبدیل به اولویت اصلی در شرکت‌های دیجیتالی شده است. در نتیجه، یک برنامه مدیریت ریسک، شامل فرایندهای شرکت‌‌ها برای شناسایی و کنترل خطراتی می‌شود که دارایی‌های دیجیتالی، از جمله داده‌های اختصاصی، اطلاعات شناسایی شخصی مشتریان (PII) و مالکیت معنوی را تهدید می‌کند.
هرکسب و کار و سازمانی با خطر بروز حوادث پیش بینی مدیریت ریسک چیست؟ نشده‌ای روبه‌رو است که می‌تواند هزینه‌هایی به همراه داشته باشد. این هزینه‌‌ها، گاهی می‌تواند باعث تعطیل شدن دائمی کسب و کار یا سازمان شود. مدیریت ریسک به سازمانها اجازه می‌دهد که با به حداقل رساندن خطرات و هزینه‌های اضافی قبل از وقوع، در جهت مدیریت ریسکها و خطرات امنیتی تلاش کنند.
اهمیت مدیریت ریسک در سازمان
با اجرای یک برنامه مدیریت ریسک منسجم و در نظر گرفتن خطرات یا حوادث احتمالی، می‌توان قبل از وقوع آنها، موجب صرفه جویی در پول و محافظت از آینده سازمان شد. این امر به‌این دلیل است که یک برنامه مدیریت ریسک منسجم به سازمان کمک می‌کند تا روشهایی را برای جلوگیری از تهدیدات احتمالی به کار گیرد و تأثیر این تهدیدات را در صورت بروز و مقابله با نتایج، به حداقل برساند. این توانایی در درک و کنترل ریسک، سازمانها را قادر می‌سازد تا در تصمیمات تجاری خود اعتماد به نفس بیشتری داشته باشند.
از دیگر مزایای مهم مدیریت ریسک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد یک محیط کار ایمن برای کلیه کارمندان و مشتریان
- افزایش ثبات عملیات تجاری و کاهش مسئولیتها و عواقب قانونی
- محافظت از سازمانها در برابر رویدادهای زیان‌بار
- محافظت از افراد و دارایی‌های درگیر در برابر آسیب‌های احتمالی
- کمک به تامین نیازهای بیمه‌ای سازمان به منظور صرفه جویی در حق بیمه غیرضروری
مطلب زیر می‌تواند برای شما مفید باشد:
استراتژی‌‌ها و فرایندهای مدیریت ریسک
تمام برنامه‌های مدیریت ریسک چیست؟ مدیریت ریسک، همان مراحل تشکیل دهنده روند کلی مدیریت ریسک را دنبال می‌کنند:
- ایجاد زمینه: باید شرایطی را که مراحل ریسک در آن اتفاق خواهد افتاد، درک کرده و بفهمید. معیارهایی که برای ارزیابی ریسک مورد استفاده قرار می‌گیرد نیز، باید تعیین شده و ساختار آنها آنالیز و تجزیه و تحلیل شود.
- شناسایی ریسک: خطرات و تهدیدات بالقوه که ممکن است بر روند حرکت و تجارت سازمان یا پروژه تاثیر منفی بگذارد را شناسایی و تعریف کنید.
- آنالیز ریسک: پس از شناسایی انواع خاص ریسک، شانس وقوع و همچنین پیامدهای آنها را تعیین کنید. هدف از تحلیل ریسک، درک بیشتر هر نمونه خاص از ریسک و چگونگی تأثیر آن بر پروژه‌‌ها و اهداف سازمان است.
- ارزیابی و سنجش ریسک: پیامدهای احتمالی بعد از وقوع ریسک را ارزیابی کنید. بعد از این موضوع، سازمان می‌تواند در مورد این که آیا این ریسک قابل قبول است یا خیر، تصمیم بگیرد.
- کاهش ریسک: در‌این مرحله، سازمانها ریسک‌هایی با شدت و تأثیر بالا را تعیین، ارزیابی و برنامه‌ای را برای کاهش آنها با استفاده مدیریت ریسک چیست؟ از کنترل‌های خاص ریسک، تدوین می‌کنند. این برنامهها شامل فرایندهای کاهش ریسک، تاکتیک‌های پیشگیری از خطر و برنامه‌های احتمالی در صورت بروز خطر است.
- نظارت و پایش ریسک: بخشی از برنامه کاهش ریسک هم شامل نظارت بر خطرات و هم نظارت بر برنامه کلی جهت نظارت مداوم و ردیابی تهدیدات جدید و موجود است. روند کلی مدیریت ریسک نیز باید بر همین اساس، بررسی و به‌روز شود.
- مشورت با مشاوران متخصص: سهامداران داخلی و خارجی باید در هر مرحله‌ای از فرایند مدیریت ریسک و در رابطه با روند کلی، از کارشناسان متخصص مشاوره بگیرند.
مطلب زیر می‌تواند برای شما مفید باشد:
رویکردهای مدیریت ریسک
پس از شناسایی خطرات مخصوص سازمان و اجرای فرایند مدیریت ریسک، چندین استراتژی مختلف وجود دارد که سازمانها می‌توانند در مورد انواع مختلف ریسک در نظر بگیرند:
- اجتناب از خطر: در حالی که حذف کامل همه ریسکها به ندرت امکان پذیر است، یک استراتژی اجتناب از ریسک طراحی شده تا زمینه را برای جلوگیری از عواقب پرهزینه و مخرب یک رویداد آسیب‌زا به وجود آورد.
- کاهش خطر: شرکت‌‌ها گاهی قادر به کاهش میزان خسارت‌هایی هستند که برخی خطرات می‌توانند در فرایندهای شرکت به‌وجود آورند. این امر با تنظیم جنبه‌های مشخصی از طرح کلی پروژه، فرایند شرکت یا کاهش دامنه آن حاصل می‌شود.
- اشتراک خطر: گاهي اوقات، عواقب يك خطر در ميان چند شركت كننده پروژه يا بخش‌‌هاي تجاري توزيع مي شود.
- حفظ ریسک: بعضی اوقات، سازمانها تصمیم می‌گیرند که یک ریسک را حفظ کنند زیرا از نظر تجاری ارزش آن را دارد. اگر سود پیش بینی شده از یک پروژه بیشتر از هزینه‌های ریسک بالقوه باشد، شرکت‌‌ها معمولاً سطح مشخصی از خطر را حفظ می‌کنند.
سازمانها با چه محدودیت‌هایی روبه‌رو هستند؟
با وجود این که مدیریت ریسک می‌تواند برای سازمانها بسیار مفید باشد، محدودیت‌های آن نیز باید در نظر گرفته شود. بسیاری از تکنیک‌های تحلیل ریسک (مانند‌ایجاد یک مدل یا شبیه سازی) نیاز به جمع آوری داده‌های زیادی دارند. این مجموعه گسترده داده می‌تواند گران باشد و قابل اطمینان نیست.
علاوه براین، اگر برای واقعیت‌های پیچیده‌تر، از شاخص‌های ساده استفاده شود، فرایندهای تصمیم گیری ممکن است نتایج ضعیفی داشته باشد. به طور مشابه، اتخاذ تصمیمی در کل پروژه که برای یک جنبه کوچک در نظر گرفته شده است، می‌تواند منجر به نتایج غیرمنتظره شود.
مورد دیگر، عدم تخصص در آنالیز و محدودیت زمان است. برنامه‌های نرم افزاری رایانه‌ای برای شبیه سازی رویدادهایی تهیه شده‌اند که ممکن است تأثیر منفی بر روند سازمان داشته باشند. در حالی که استفاده از‌این نرم افزارها مقرون به صرفه است، اما این برنامه‌های پیچیده، نیاز به پرسنل آموزش دیده با مهارت و دانش جامع دارند تا بتوانند نتایج تولید شده را به طور دقیق درک کنند. این افراد ممکن است همیشه در دسترس پروژه و سازمان نباشند و حتی در صورت حضور، زمان کافی برای جمع‌آوری تمام یافته‌‌ها وجود ندارد، در نتیجه منجر به تضاد و مغایرت می‌شود.
مطلب زیر می‌تواند برای شما مفید باشد:
استانداردهای مدیریت ریسک
از اوایل دهه 2000، چندین سازمان و دولت، قوانین مربوط به رعایت مقررات را گسترش داده‌اند که برنامهها، سیاست‌‌ها و رویه‌های مدیریت ریسک سازمانها را مورد بررسی قرار می‌دهد. در تعداد زیادی از صنایع، هیئت مدیره موظف هستند در مورد کارآمدی فرایندهای مدیریت ریسک سازمانی، بررسی و گزارش کنند. در نتیجه، تجزیه و تحلیل ریسک، ممیزی داخلی و سایر ابزارهای ارزیابی ریسک، به مؤلفه‌های اصلی استراتژی تجارت تبدیل شده‌اند.
استانداردهای مدیریت ریسک توسط چندین سازمان، از جمله موسسه ملی استاندارد و فناوری (NIST) و سازمان بین‌المللی استانداردسازی (ISO) تدوین شده‌اند. این استانداردها برای کمک به سازمانها در شناسایی تهدیدات خاص، ارزیابی آسیب‌پذیری‌های منحصر به فرد برای تعیین خطر آنها، شناسایی راهکارهای کاهش این خطرات و سپس انجام اقدامات کاهش ریسک، طبق استراتژی سازمانی طراحی شده‌اند.
به عنوان مثال، اصول ISO 31000 چارچوبی را برای بهبود فرایندهای مدیریت ریسک فراهم می‌کند که می‌توانند توسط سازمانها، صرف نظر از اندازه سازمان یا بخش هدف، مورد استفاده قرار گیرند. به گزارش وب سایت سازمان بین‌المللی استانداردسازی، ISO 31000 به منظور “افزایش احتمال دستیابی به اهداف، بهبود و شناسایی فرصت‌‌ها و تهدیدات، تخصیص مؤثر و استفاده از منابع برای برطرف کردن ریسک” طراحی شده است. اگرچه نمی‌توان از ISO 31000 برای اهداف صدور گواهینامه استفاده کرد، اما می‌تواند در ارائه راهنمایی‌‌ها برای ممیزی ریسک داخلی یا خارجی کمک کند. همچنین به سازمانها این امکان را می‌دهد که شیوه‌های مدیریت ریسک خود را با معیارهای شناخته شده بین‌المللی مقایسه کنند.
استانداردهای ISO و سایر موارد مانند آن در سراسر جهان، برای کمک به سازمانها، به‌طور منظم بهترین شیوه‌های مدیریت ریسک را اجرا می‌کنند. هدف نهایی این استانداردها، ایجاد چارچوب‌‌ها و فرایندهای مشترک برای اجرای مؤثر استراتژی‌های مدیریت ریسک است.
مدیریت ریسک چیست؟ 9 آبان, 1400
مدیریت ریسک شامل شناسایی، تجزیه و تحلیل و پاسخ به عوامل خطر است. وجود ریسک بخشی از زندگی یک تجارت را تشکیل می دهند. مدیریت موثر ریسک به معنای تلاش برای کنترل، تا حد امکان، نتایج آینده با اقدام پیشگیرانه و نه واکنش پذیر است. بنابراین، مدیریت موثر ریسک این پتانسیل را دارد که هم احتمال وقوع ریسک و هم تأثیرات احتمالی آن را کاهش دهد.
ساختارهای مدیریت ریسک
ساختارهای مدیریت ریسک به گونه ای طراحی شده اند که چیزی فراتر از اشاره به خطرات موجود را انجام نمی دهند. یک ساختار مدیریت ریسک خوب همچنین باید عدم قطعیت ها را محاسبه کرده و تأثیر آنها را بر یک تجارت پیش بینی کند. در نتیجه، نتیجه انتخاب بین پذیرش خطرات یا رد آنها است. پذیرش یا رد خطرات بستگی به سطوح تحملی دارد که یک کسب و کار قبلاً برای خود تعریف کرده است.
اگر یک کسب و کار مدیریت ریسک را به عنوان یک فرایند منظم و مستمر به منظور شناسایی و حل ریسک ها ایجاد کند، از ساختارهای مدیریت ریسک می توان برای حمایت از سایر سیستم های کاهش ریسک استفاده کرد. آنها شامل برنامه ریزی، سازماندهی، کنترل هزینه و بودجه بندی می شوند. در چنین شرایطی، تجارت معمولاً شگفتی های زیادی را تجربه نخواهد کرد، زیرا تمرکز بر مدیریت پیشگیرانه ریسک است.
رویکردهای مدیریت ریسک
پس از شناسایی خطرات خاص شرکت و اجرای فرآیند مدیریت ریسک، چندین استراتژی مختلف وجود دارد. شرکت ها می توانند در مورد انواع مختلف ریسک آنها را اتخاذ کنند:
اجتناب از ریسک:
حذف کامل همه ریسک ها به ندرت امکان پذیر است. یک استراتژی اجتناب از ریسک به گونه ای طراحی می شود که بتواند تهدیدها را منحرف کند. با ایت کار از عواقب پرهزینه و مخرب یک رویداد مخرب جلوگیری شود.
کاهش خطر:
گاهی اوقات شرکت ها می توانند میزان خسارت هایی را که خطرات خاصی می تواند بر فرآیندهای شرکت وارد کند، کاهش دهند. این امر با تنظیم جنبه های خاصی از یک طرح کلی پروژه یا فرایند شرکت یا کاهش دامنه آن به دست می آید.
تقسیم ریسک:
گاهی اوقات، پیامدهای یک ریسک به اشتراک گذاشته می شود یا بین چندین شرکت کننده یا بخش های تجاری پروژه توزیع می شود. این خطر همچنین می تواند با شخص ثالثی مانند فروشنده یا شریک تجاری تقسیم شود.
حفظ ریسک:
گاهی اوقات، شرکت ها تصمیم می گیرند که یک خطر از نظر تجاری ارزش آن را دارد. آنها تصمیم می گیرند که ریسک را حفظ کرده و با هرگونه نتیجه احتمالی مقابله کنند. اگر سود پیش بینی شده یک پروژه بیشتر از هزینه های ریسک بالقوه آن باشد، شرکت ها اغلب سطح خاصی از ریسک را حفظ خواهند کرد.
پاسخ به خطرات
پاسخ به خطرات معمولاً یکی از اشکال زیر را دارد:
- اجتناب: یک کسب و کار می کوشد تا با رهایی از علت، ریسک خاصی را از بین ببرد.
- کاهش: کاهش ارزش مالی پیش بینی شده مرتبط با ریسک با کاهش احتمال وقوع ریسک.
- پذیرش: در برخی موارد، یک تجارت ممکن است مجبور به پذیرش ریسک شود. این گزینه در صورتی امکان پذیر است که یک واحد تجاری احتمالی را برای کاهش تاثیر ریسک ایجاد کند.
هنگام ایجاد شرایط احتمالی، یک کسب و کار باید از یک رویکرد حل مشکل استفاده کند. نتیجه یک طرح دقیق است که می تواند به محض نیاز اجرا شود. چنین طرحی به یک سازمان تجاری این امکان را می دهد تا موانع یا مانع موفقیت خود را کنترل کند، زیرا می تواند به محض ایجاد خطرات با آنها برخورد کند.
اهمیت مدیریت ریسک
مدیریت ریسک یک فرایند مهم است. به کسب و کار با ابزارهای لازم قدرت می دهد تا بتواند به اندازه کافی خطرات احتمالی را شناسایی و با آنها مقابله کند. هنگامی که یک خطر مشخص شد، کاهش آن آسان است. علاوه بر این، مدیریت ریسک مبنایی را برای مشاغل فراهم می کند که بر اساس آن می تواند تصمیم گیری صحیح انجام دهد.
برای یک کسب و کار، ارزیابی و مدیریت ریسک ها بهترین راه برای آمادگی برای احتمالاتی است که ممکن است مانع پیشرفت و رشد شوند. یک شرکت برنامه خود را برای رسیدگی به تهدیدات احتمالی ارزیابی می کند. سپس ساختارهایی را برای رسیدگی به آنها توسعه می دهد.با این کار شانس خود را برای تبدیل شدن به یک نهاد موفق افزایش می دهد.
علاوه بر این، مدیریت ریسک پیشرو تضمین می کند که تا حد ممکن با ریسک های دارای اولویت بالا برخورد تهاجمی صورت گیرد. علاوه بر این، مدیریت اطلاعات لازم را خواهد داشت که می تواند برای اتخاذ تصمیمات آگاهانه و اطمینان از سودآوری کسب و کار استفاده کند.
فرایند تجزیه و تحلیل ریسک
تجزیه و تحلیل ریسک یک رویکرد کیفی برای حل مشکلات است. برای این کار از ابزارهای مختلف ارزیابی برای بررسی و رتبه بندی خطرات به منظور ارزیابی و حل آنها استفاده می کند.
در اینجا فرایند تجزیه و تحلیل ریسک است:
شناسایی خطرات موجود
مدیریت ریسک عمدتا شامل طوفان مغزی است. یک کسب و کار کارکنان خود را دور هم جمع می کند تا بتوانند همه منابع مختلف ریسک را بررسی کنند. گام بعدی این است که همه خطرات شناسایی شده را به ترتیب اولویت مرتب کنید. از آنجا که نمی توان همه خطرات موجود را کاهش داد، اولویت بندی تضمین می کند که آن دسته از ریسک هایی که می توانند به طور قابل توجهی بر یک کسب و کار تأثیر بگذارند فوریت بیشتری برخورد شود.
ارزیابی خطرات
در بسیاری از موارد، حل مشکل شامل شناسایی مشکل و سپس یافتن راه حل مناسب است. با این حال، قبل از اینکه بفهمیم چگونه می توان با ریسک ها به بهترین نحو برخورد کرد، باید این سوال را طرح کرد:
چه چیزی چنین ریسکی را ایجاد کرده است و چگونه می تواند بر کسب و کار تأثیر بگذارد؟
ایجاد پاسخ مناسب
هنگامی که یک واحد تجاری برای ارزیابی راهکارهای احتمالی برای کاهش خطرات شناسایی شده و جلوگیری از تکرار آنها تصمیم گیری می کند، باید سوالات زیر را بپرسد:
چه اقداماتی می توان برای جلوگیری از تکرار خطر شناسایی شده انجام داد؟
علاوه بر این، در صورت عود مجدد، بهترین کار چیست؟
ایجاد مکانیسم های پیشگیرانه برای خطرات شناسایی شده
در اینجا، ایده هایی که برای کاهش خطرات مفید شناخته شده اند، به تعدادی از وظایف و سپس به برنامه های احتمالی تبدیل می شوند که می توانند در آینده به کار گرفته شوند. در صورت بروز خطرات، می توان برنامه ها را عملی کرد.
خلاصه
مشاغل تجاری ما با خطرات زیادی روبرو هستند که می تواند بر بقا و رشد آنها تأثیر بگذارد. در نتیجه، درک اصول اساسی مدیریت ریسک و نحوه استفاده از آنها برای کاهش اثرات خطرات بر واحدهای تجاری مهم است.
مدیریت ریسک چیست ؟ معرفی فرآیند مدیریت ریسک چیست؟ Risk Management
ریسک عبارت است از انحراف در پیشامدهای ممکن آینده . اگر تنها یک پیشامد ممکن باشد ، انحراف و ریسک کمتر می شود .ما در دنیای مخاطرات و ریسک زندگی می کنیم . باید ریسک ها را تحلیل کنیم ، اگر با آنها بر خورد داریم باید آنها را شناسایی و در مجموع تمام ریسک ها و نتایج آنها را ارزیابی کنیم . مدیریت ریسک عبارت است از فرایند مستند سازی تصمیمات نهایی اتخاذ شده و به کار گیری معیارهایی که می توان از آنها جهت رساندن ریسک تا سطحی قابل قبول استفاده کرد .
- گردش عملیات مدیریت ریسک
به عبارت دیگر فرآیند شناسائی ، ارزیابی ، انجام اقدامات کنترلی و اصلاح ریسک های اتفاقی بالقوه ای که مشخصآ پیشامدهای ممکن آن خسارت با عدم تغییر در وضع موجود می باشد . مدیریت ریسک مجموعه ای را قادر می سازد مدیریت ریسک چیست؟ که به نحو بهتری ریسک های متداول در فعالیتهای روزمره را مدیریت نموده و با خیالی آسوده از خسارات تصادفی ، بطور جامعتر و مؤثرتر فعالیتهای روزمره خود را ادامه دهد ، ضمن اینکه ما را قادر می سازد به نتایج قابل قبول با حداقل هزینه نایل گردیم .
شناخت ریسک ها مستلزم شناخت هر یک از نقاط این زنجیره است که عوامل خسارت آفرین ( حادثه ها و . ) ، منابع خسارت پذیر ( پرسنل ، اموال ، مسئولیتها و درآمدها ) و نوع تأثیر عامل اول برعامل دوم ( انواع خسارت ها ) را بطور دقیق در بر می گیرد . مدیریت ریسک کمک به انسانها برای حفاظت مستمر از خود ، داراییها و فعالیتها یشان در برابر حادثه هایی است که در طول تاریخ زندگی انسانها ، همواره او را با مخاطره روبرو کرده است .
این علم ضابطه ها وروشهایی را بدست داده است که اشخاص ، مؤسسه ها ی اقتصادی ( صنعتی و تجاری ) و غیر انتفاعی و دولتها با استفاده از آنها می تواند وظیفه آینده نگری را در ارزیابی ، کنترل و تأمین مالی خسارتها انجام دهند . براین پایه مدیریت ریسک برخوردی نظام یافته با ریسک ها را سامان می دهد . بدین منظور همواره در کار پاسخ گفتن به دو پرسش اساسی در باره پیش آمدهای احتمالی آینده است . نخستین پرسش اینکه (( چه خواهد شد ؟ )) و دوم اینکه (( چه باید کرد ؟ )) .
مدیریت ریسک همواره در کنار برنامه ریزی برای رویارویی با رویدادهای احتمالی آینده است . بنابر ضابطه هایی که مدیریت ریسک بدست داده است ، ایمن کردن سازمانها و سرمایه گذاریها در برابر خطرها و خسارتها نیازمند شکل گیری نظامی فکری و عملی است که بوسیله آن سیاست گذاری در برابر ریسکها یکپارچه شود . چنین نظامی به شکل مستمر در کارشناسی مشکل های مؤسسه های در معرض خطر و یافتن راه حل های مناسب و مؤثر برای حل آنهاست . بر این پایه ، نظام یادشده باید مشکل های موجود را تشخیص دهد ، تعریف کند و تحلیل ساختاری از آنها بدست دهد و با گردآوردن اطلاعات مربوط و طبقه بندی شده ، مناسبترین شیوه های پیشگیری ، کنترل و تأ مین مالی ریسکها را ارائه دهد.
گردش عملیات مدیریت ریسک
- تشخیص مشکلها ( ریسکها )
- تشخیص و تعریف نیازها
- تجزیه و تحلیل ساختارمشکلها ( ریسکها )
- گردآوری و طبقه بندی اطلاعات
- تدوین استراتژی رویارویی با ریسکها
- نظارت و پیگیری
برداشتی که از مدیریت ریسک ارائه شد ضرورت آگاهی از ریسکها را درجامعه و مؤسسه های اقتصادی آشکار می کند . تنها در پرتو چنین آگاهی هایی می توان نظام مدیریت ریسک را در جامعه و تمامی مؤسسه های مربوط سازمان داده و به فعالیت واداشت . آشکاراست که ایفای وظایف مدیریت ریسک را می توان بر حسب اندازه و وسعت هر مؤسسه ، توسط یک واحد سازمانی و زیر نظر مدیر مربوط که مدیر ریسک نامیده می شود ، انجام داد و راهبری کرد . برای شناخت انواع ریسک هایی که هر مؤسسه در معرض آنها قراردارد ، می توان با روشهایی مشخص در میان منابع درون سازمان وبرون آن به جستجو پرداخت . از دیدگاه مدیریت ریسک منابع درون سازمان همه چیزهایی است که در هر مؤسسه موجود است و امکان بهره برداری از آنها وجود دارد .
پس از شناخت ریسک های هر مؤسسه ، باید میزان تأثیر وقوع هرخسارت را برتمامی مؤسسه بررسی کرد و این کار نیازمند آن است که مشخص شود ،اولآ هریک ازخسارت ها با مدیریت ریسک چیست؟ چه احتمال روی دادنی روبروست وثانیآ در صورت وقوع چه مبالغی را تشکیل می دهد ، واین مبالغ چه تأثیری برساختار مالی مؤسسه خواهد گذاشت . به بیان دیگر اقدام های مرحله اول ( شناسایی ریسک ها ) مجموعه ای از داده ها ( اطلاعات خام ) را درمورد ریسک هایی که مؤسسه در معرض آنها قراردارد به دست می دهد و مرحله بعد یافته های به دست آمده ( داده های یاد شده ) ، برپایه شالوده نظام مدیریت ریسک در مؤسسه ، طبقه بندی و پردازش می شوند که به فرآوری اطلاعات سنجیده ، معتبرو اولویت بندی شده می انجامد .
گام های اصلی در فرآیند مدیریت ریسک
- تعریف هدف مشخصی از مدیریت ریسک
- شناسائی ریسک ها
- ارزیابی خسارت
- انتخاب روش های مقابله با مشکلات ریسک
- انتقال خسارت به طرف دیگر مثل سازمان بیمه گر
- کاهش احتمال وقوع خسارت و در صورت لزوم جلوگیری از توسعه آن
نویسنده : مهندس مرجان میرزا خلیلی
هرگونه نشر و کپی برداری بدون ذکر منبع دارای اشکال اخلاقی میباشد
#سیستم_مدیریت_امنیت_اطلاعات_(_isms) #آشنایی_با_سیستم_مدیریت_امنیت_اطلاعات #risk_management_در_امنیت_اطلاعات #مدیریت_ریسک_در_امنیت_اطلاعات #تجزیه_و_تحلیل_ریسک_در_سازمان #مراحل_دريافت_استاندارد_iso_27001 #risk_management_چیست #استراتژی_تحلیل_ریسک_در_سازمان #isms_چیست #مدیریت_ریسک_چیست
مدیریت ریسک چیست؟
مدیریت ریسک به فرایند شناسایی، تحلیل و پاسخ به عوامل خطرساز گفته می‌شود که در طول عمر یک پروژه ممکن است رخ بدهند. اگر مدیریت ریسک به‌درستی انجام شود می‌تواند با کنترل وقایع آینده، از خطرات احتمالی پیشگیری کند.
برای روشن شدن این موضوع به مثال زیر توجه کنید:
فرض کنید برای انجام یک فعالیت در شبکه، به توسعه‌ی فناوری جدیدی نیاز است. مدیر پروژه یک برنامه‌ی زمان‌بندی شش‌ماهه برای آن تنظیم می‌کند، اما نظر کارکنان فنی این است که این کار حداقل به ۹ ماه زمان نیاز دارد. اگر مدیر پروژه فردی پیشگام باشد و به‌موقع دست‌به‌کار شود، تیم پروژه می‌تواند بلافاصله یک برنامه‌ی اضطراری تدوین کند. در این‌صورت پیش از موعد مقرر، مشکل زمان حل خواهد شد. در غیر این‌صورت تیم پروژه (که هیچ برنامه‌ی اضطراری‌ای تدوین نکرده است) نمی‌تواند کاری انجام بدهد. در حالی‌که بسیاری از کارها ناتمام مانده است، مهلت انجام پروژه به پایان می‌رسد و مدیر پروژه تازه به فکر مدیریت بحران می‌افتد. به این ترتیب وقت ارزشمند اعضای تیم به‌سادگی هدر می‌رود.
مدیریت صحیح ریسک نه‌تنها احتمال رخ دادن آن، بلکه دامنه‌ی تأثیرات آن را نیز کاهش خواهد داد.
پاسخ به ریسک
پاسخ به ریسک به‌طور‌کلی شامل موارد زیر است:
اجتناب: از بین بردن ریسک یا تهدیدی خاص با از بین بردن علت آن؛
تعدیل: کاهش ارزش مالی مورد انتظار یک ریسک از طریق کاهش امکان وقوع آن؛
پذیرش: پذیرش عواقب ناشی از ریسک؛ این کار اغلب از طریق توسعه‌ی یک برنامه‌ی اضطراری برای رویدادی که ممکن است رخ بدهد صورت می‌گیرد.
چرا مدیریت ریسک انجام می‌شود؟
مدیریت ریسک ۴ هدف اصلی را دنبال می‌کند:
شناسایی ریسک‌های احتمالی؛
کاهش یا تعدیل ریسکها؛
فراهم کردن اصول منطقی برای تصمیم‌گیری بهتر در رابطه با ریسکها؛
برنامه‌ریزی.
ارزیابی و مدیریت ریسکها بهترین راه مبارزه با حوادث ناگوار سر راه پروژه است. با ارزیابی برنامه برای مشکلات بالقوه و راهبردهایی برای رفع آنها، شانس موفقیت تیم بهبود خواهد یافت.
با مدیریت صحیح، ریسک‌های با اولویت بالاتر شناسایی می‌شوند و هزینه‌های احتمالی ناشی از آنها در طول اجرای پروژه مدیریت خواهند شد.
فرایند تجزیه و تحلیل ریسک اساسا به فرایند حل مشکل گفته می‌شود. ابزار کیفیت و ارزیابی برای تعیین و اولویت‌بندی ریسکها، به منظور ارزشیابی و حل‌‌و‌فصل آنها به‌کار می‌روند.
فرایند تجزیه و تحلیل ریسک به شرح زیر است:
شناسایی ریسک
در این مرحله با بررسی فهرستی از منابع خطر احتمالی و همچنین تجربیات تیم پروژه و دانش آنها، همه‌ی خطرات بالقوه شناسایی می‌شوند؛
با استفاده از یک ابزار سنجش، این خطرات باید طبقه‌بندی و اولویت‌بندی شوند. تعداد ریسکها معمولا از ظرفیت زمانی تیم پروژه برای تجزیه و تحلیل آنها و طراحی برنامه‌ی اضطراری تجاوز می‌کند. روند اولویت‌بندی به آنها کمک می‌کند تا خطراتی که هم تأثیر بیشتری دارند و هم احتمال وقوع آنها زیاد است، مدیریت شوند.
ارزیابی ریسک
راه‌حل سنتی برای مشکلات این‌گونه است که از شناسایی مشکل به سوی حل آن حرکت می‌کند. با این حال قبل از تلاش برای اینکه تشخیص داده شود مدیریت ریسکها چگونه بهتر انجام می‌شود باید ابتدا علل ریشه‌ای ریسک‌های تعیین‌شده شناسایی شوند. در این راستا ممکن است پرسش‌های زیر برای تیم پروژه مطرح شود:
علل این ریسکها چه مواردی هستند؟
این ریسکها چگونه می‌توانند بر پروژه تأثیر بگذارند؟
پاسخگویی به ریسک
حالا تیم آماده‌ی شروع روندِ بررسیِ راه‌حل‌های ممکن برای مدیریت ریسک یا پیشگیری از وقوع احتمالی آن است. تیم پروژه ممکن است پرسش‌های زیر را مطرح کند:
برای کاهش احتمال وقوع این ریسکها چه کارهایی می‌توان انجام داد؟
در صورت وقوع ریسک چگونه می‌توان آن را مدیریت کرد؟
تدوین یک برنامه‌ی اضطراری یا اقدامات پیشگیرانه برای ریسک:
تیم پروژه ایده‌هایی را که برای کاهش یا از بین بردن احتمال وقوع ریسک تعیین شده بودند، به وظایف تبدیل خواهد کرد.
وظایفی مدیریت ریسک چیست؟ که برای مدیریت ریسک تعیین شده‌اند، به برنامه‌های اضطراری کوتاه‌مدت تبدیل می‌شوند که می‌توانند کنار گذاشته شوند. هنگامی که ریسک رخ داد، این برنامهها روی کار می‌آیند و به‌سرعت اجرا می‌شوند. در صورت اجرای به‌موقع این برنامهها نیازی به مدیریتِ بحرانِ ریسک نخواهد بود.
منبع:bia.ca
