انواع نمودار تحلیل تکنیکال

مدلهای مختلف نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال

آشنایی با نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال، با کمک نمودارها انجام می‌شود. در واقع، نمودارها قیمت‌ها را در یک بازه‌ی زمانی مشخص (از ۱۵ دقیقه تا ۱۰ ساله) نشان می‌دهند. در تحلیل تکنیکال از انواع نمودار قیمتی استفاده می‌شود که هر کدام از آن‌ها کاربرد و ویژگی‌های خاص خودشان را دارند. نمودارهای انواع نمودار تحلیل تکنیکال خطی، شمعی (کَندِلی) و میله‌ای از معروف‌ترین نمودارهای قیمتی تحلیل تکنیکال هستند. اما در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ ، قصد داریم تا علاوه بر این سه نمودار معروف، نوع دیگری از نمودارها به نام نمودار هیکن آشی (Heikin Ashi) را نیز به شما معرفی کنیم که احتمالاً کمتر با آن آشنا هستید. آشنایی با انواع نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال به معامله‌گران کمک می‌کند تا با استفاده از این ابزار، به نتایج دقیق‌تری از تحلیل بازار دست یابند. لذا به کلیه علاقه‌مندان به تحلیل تکنیکال در بورس توصیه می‌کنیم تا این مقاله را از دست ندهند. اگر دانش کافی در این مباحث ندارید در ابتدا آموزش آنلاین تحلیل تکنیکال مقدماتی را مشاهده نمایید.

منظور از نمودارهای OHLC، در نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال چیست؟

نمودارهای OHLC در نمودارهای قیمت تحلیل تکنیکال به چه معناست

پیش از آشنایی با انواع نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال لازم است تا با نمودارهای OHLC آشنا شوید. نمودارهای OHLC، نمودارهایی هستند که چهار قیمت باز (OPEN)، قیمت بسته (CLOSE) و قیمت بالا (HIGH) و قیمت پایین (LOW)، در آنها نمایش داده می‌شود. نمودارهای خطی، جزو این دسته از نمودارها نیستند.

• قیمت باز (OPEN): اولین قیمتی است که در یک بازه‌ی معاملاتی در آن قیمت معامله‌ای صورت گرفته است.
• قیمت بسته (CLOSE): آخرین قیمتی است که در یک بازه‌ی معاملاتی در آن قیمت معامله‌ای صورت گرفته است.
• قیمت بالا (HIGH): بیشترین قیمتی است که در یک بازه‌ی معاملاتی در آن قیمت معامله‌ای صورت گرفته است.
• قیمت پایین (LOW): کمترین قیمتی است که در یک بازه‌ی معاملاتی در آن قیمت معامله‌ای صورت گرفته است.

انواع نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال

مدلهای مختلف نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال

گفتیم که انواع مختلفی از نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال وجود دارد. در این مقاله به بررسی ۴ نمونه از این نمودارها خواهیم پرداخت:

۱. نمودار خطی، از معروف‌ترین نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال

نمودار خطی، از معروف‌ترین و البته ساده‌ترین نمودارهای قیمت تحلیل تکنیکال می‌باشد. این نمودار از به هم وصل کردن آخرین قیمت‌ها یا به عبارتی همان قیمت‌های بسته شدن به دست آمده است. در واقع، قیمت بسته شدن (close price) در یک روز معاملاتی، یک نقطه از نمودار خطی را برای ما می‌سازد. ایراد نمودارهای خطی این است که راجع به قیمت باز شدن سهم و یا بالاترین یا پایین‌ترین قیمت، اطلاعاتی در اختیار سهامداران قرار نمی‌دهد. درست است که تمرکز در این نمودار روی حرکت قیمت‌های پایانی است، اما در نرم‌افزارهای مختلف این موضوع می‌تواند قابل تغییر باشد. شما می‌توانید به دلخواه خودتان در نرم‌افزار تنظیم کنید که نمودار با چه قیمتی ترسیم گردد. به هرحال این موضوع مساله‌ی چندان مهمی نیست و بهتر است از گزینه‌ی پیش‌فرض نرم‌افزار که همان قیمت پایانی است، استفاده کنیم.

۲. نمودار میله‌ای

نمودار میله‌ای هم نوع دیگری از نمودارهای قیمت می‌باشد که از جمله نمودارهای OHLC به حساب می‌آید. نمودارهای میله‌ای خود بر دو قسم هستند. نمودار میله‌ای کاهشی و نمودار میله‌ای افزایشی. همان‌طور که در شکل مشاهده می‌کنید، در نمودار میله‌ای کاهشی یا منفی، قیمت باز شدن سهم در بالا قرار دارد. وقتی نمودار میله‌ای کاهشی یا نزولی باشد، یعنی ارزش سهام طی آن دوره افت کرده است. اما در نمودار میله‌ای افزایشی یا مثبت، قیمت بسته شدن سهم در بالا قرار دارد. نمودار میله‌ای افزایشی، نشان می‌دهد که سهم در آن بازه‌ی معاملاتی رشد کرده است.

۳. نمودار شمعی، از پرکاربردترین نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال

نمودار شمعی (کَندِلی)، از پرکاربردترین و معروف‌ترین نمودارهای قیمت به شمار می‌آید. ژاپنی‌ها از کندل، در قرن هجدهم برای بررسی قیمت برنج استفاده می‌کردند. این نمودار همه‌ی اطلاعات نمودار میله‌ای را در خودش دارد و هر دوی این نمودارها از نوع OHLC هستند. اما نمودار میله‌ای از لحاظ بصری، جالب‌تر و تفسیر آن هم آسان‌تر است. یک نمودار شمعی از دو بخش بدنه‌ی اصلی و سایه (دم یا فتیله) تشکیل شده است. بدنه‌ی اصلی، نشان دهنده‌ی قیمت باز و بسته شدن می‌باشد. سایه‌ها نیز نشان دهنده‌ی بالاترین و پایین‌ترین قیمت می‌باشد. اگر قیمت سهم صعودی باشد، بدنه‌ی شمع سفید یا سبز است و اگر قیمت نزولی باشد، بدنه‌ی شمع سیاه یا قرمز است.

۴. نمودار هیکن آشی

نمودار هیکن آشی، نوع دیگری از نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال می‌باشد. هیکن آشی (Heikin Ashi)، در واقع یک عبارت ژاپنی است و به معنای «کندل میانگین» می‌باشد. دلیل آن هم این است که کندل‌ها در نمودار هیکن‌آشی به نوعی با میانگین کندل‌های قبل سر و کار دارد. در واقع، در نمودار هیکن آشی هر کندل دقیقا از وسط بدنه‌ی کندل قبلی باز می‌شود. این دسته از نمودارها، مشتق شده‌ی نمودارهای شمعی (کندل استیکی) هستند. تکنیک هیکن آشی از برخی از ویژگی‌های نمودارهای کندلی استاندارد برخوردار هستند اما برای کندل‌های آغازین، پایانی، کف و سقف از فرمول دستکاری‌ شده‌ای استفاده می‌کند. در نمودارهای هیکن آشی قیمت‌های باز، قیمت واقعی نیستند و به کندل قبل بستگی دارد. قیمت بسته شدن کندل‌ها در هیکن آشی میانگینی از ۴ قیمت واقعی (باز، بسته، بیشترین و کمترین قیمت) در نمودار کندلی معمولی است. به عبارتی محاسباتی که برای قیمت close انجام می‌گیرد بر اساس قیمت‌های واقعی است.

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش چراغ راجع به ۴ مورد از نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال صحبت کردیم. دقت داشته باشید که این‌ها که اینها تنها مواردی از نمودارهایی هستند که مورد استفاده‌ی تحلیل‌گران قرار می‌گیرند. اما افزایش دانش و آگاهی در رابطه با تحلیل نمودارهای مختلف، به تریدرها کمک می‌کند تا با به‌کارگیری اصول تحلیل تکنیکال پیش‌بینی مناسب‌تری نسبت به آینده‌ی قیمت‌ها داشته باشند و تصمیمات بهتری اتخاذ نمایند. به‌طور کلی بهتر است جهت بهره‌گیری بهتر از تحلیل تکنیکال، تحلیل‌های انجام شده توسط حرفه‌ای‌های بازار را نیز ببینید و بخوانید. این کار به شما کمک می‌کند تا آگاهی کافی در زمینه‌ی استفاده از ابزارهای مورد نیاز را به‌دست آورید. برای آشنایی بیشتر و بهتر با این مباحث در ابتدا دوره آموزش تحلیل تکنیکال مقدماتی را مشاهده نمایید. چراغ به عنوان نسل جدیدی از پلتفرم‌های آموزش و استخدام در تلاش است تا با ارائه‌ی مطالب و دوره های آموزش بورس به شما برای انجام معاملات پرسود و سرمایه‌گذاری در این بازار پرتلاطم، کمک کند.

انواع نمودارها در تحلیل تکنیکال

در ادامه آموزش تحلیل تکنیکال به بررسی انواع نمودار در تحلیل تکنیکال و آموزش نمودارهای تحلیل تکنیکال میپردازیم.

نمودارها در تحلیل تکنیکال

در مقاله قبلی با تحلیل تکنیکال آشنا شدید. همانطور که گفتیم در تحلیل تکنیکال سه متغیر قیمت ، زمان و حجم از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند.

ما برای تشخیص روند حرکتی به این سه عنصر نیاز داریم. برای همین از نمودار ها استفاده میکنیم. همانطور که میدانید نمودار ها با استفاده از اطلاعات آماری که به آنها داده می شود یک نمای بصری قابل فهم را برای ما ترسیم میکنند.

ما در تحلیل تکنیکال به دنبال تشخیص روند و حرکت در جهت روند هستیم. برای این کار نیاز به تجزیه و تحلیل سه ورودی مهم قیمت ، زمان و حجم را داریم ،بنابر این از نمودار ها در تحلیل تکنیکال استفاده میکنیم.

انواع نمودارهای تحلیل تکنیکال عبارتند از نمودار شمعی ژاپنی،میله ای،خطی، هیکن آشی و… که در مقیاس حسابی یا لگاریتمی نمایش داده میشوند.

مؤلفه های قیمت در نمودار

در نمودار ها قیمت یک پارامتر مهم می باشد. اما همانطور که میدانیم قیمت در بازه ی زمانی مشخص دارای نوسانات می باشد. به طور مثال ممکن است در بازه زمانی یک ساعت یا یک روز قیمت در حال نوساناتی باشد. از این رو ما در بازه های زمانی که قیمت در حال نوسان بوده با ۴ نوع قیمت رو به رو هستیم.

اجزای تشکیل دهنده کندل قیمت

قیمت باز شدن ( Opening Price)

اولین قیمتی که پس از شروع بازار در آن قیمت معامله انجام شده را قیمت باز شدن می نامیم.

قیمت بالا ( Hight Price)

بالا ترین قیمتی که در بازه معاملاتی مد نظر معامله صورت گرفته است. این قیمت را بالاترین فیمت یا قیمت بالا می نامیم.

قیمت پایین ( Low Price)

پایین ترین قیمتی که در بازه معاملاتی مد نظر معامله انجام گرفته است.

قیمت بسته شدن ( Close Price)

قیمتی که در پایان بازار آخرین معامله در آن قیمت انجام شده است.

نمودار قیمت و زمان

درنمودارهای قیمت و زمان،اطلاعات تغییرات قیمت در بازه زمانی خاصی را از نمودار دریافت کنیم .
در اینجا قیمت می‌تواند قیمت یک سهم ، جفت ارزها یا کالای ارزشمندی مانند طلا باشد.

همچنین بازه زمانی نیز می تواند متفاوت باشد . مثلاً بازه های یک هفته ای ، فصلی ۶ ماهه ، روزانه، سالانه و یا تایم فریم های کوچک تر مانند ۵ دقیقه ای یا ۳۰ دقیقه ای باشد .البته در بورس ایران کوتاه ترین تایم فریم هایی که استفاده می شود روزانه و ۳۰ دقیقه ای می باشد.

در نمودارهای قیمت و زمان محور عمودی قیمت و محور افقی زمان را به ما نمایش می‌دهد . نمودار قیمت زمان یک شرکت بورسی را در سایت tsetmc را در تصویر زیر مشاهده می کنید.

نمودار قیمت و حجم معاملات

واحد قیمت بر اساس نوع سهام یا کالا می باشد و واحد زمان را بر اساس بازه زمانی که به آن نیاز داریم توسط خودمان می تواند انتخاب شود .

در ادامه با انواع نمودار ها در تحلیل تکنیکال مانند نمودارهای شمعی و میله ای آشنا خواهید شد .

کندل ها و میله ها بسته به بازه زمانی که در آن قرار داریم اطلاعات قیمت را به ما نمایش میدهند. برای مثال اگر در تایم فریم روزانه باشیم هر کندل نمایشگر تغییرات قیمت در یک روز می باشد. اگر بازه زمانی ما ساعتی یا هفتگی می باشد به ترتیب کندل ما نمایشگر تغییرات قیمت در آن ساعت و در یک هفته می باشد .

انواع نمودارها در تحلیل تکنیکال

انواع نمودار تکنیکال را داریم که مهم ترین آنها را معرفی میکنیم.

نمودار های دیگری نیز در تحلیل تکنیکال وجود دارند اما این چهار نمودار پرکاربردترین نوع نمودارها می باشند.

نمودار های خطی ( Line Chart)

ابتدایی ترین نوع نمودارها ؛ نمودارهای خطی می باشند که ساده ترین نوع نمودار نیز می باشند .

در نمودارهای خطی فقط قیمت پایانی ( Close Price) در نظر گرفته می شود . به این صورت که اگر تایم فریم ما در بازه روزانه باشد نمودار ما از به هم وصل شدن قیمت های پایانی هر روز به یکدیگر ایجاد می‌شود .اگر نمودار ما ساعتی یا هفتگی باشد از وصل شدن قیمت های پایانی ساعت ها و یا هفته ها به یکدیگر شکل میگیرد.

درنمودار خطی فقط اطلاعات قیمت پایانی را داریم و اطلاعات قیمت باز شدن ، قیمت بالاترین و قیمت پایین‌ترین رانمایش نمیدهد. نمودار زیر نمودار خطی سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان در تایم فریم روزانه می باشد.

نمودار خطی در تحلیل تکنیکال

نمودار میله ای (Bar Chart)

نوع دیگر نمودار ها ، نمودارهای میله ای می باشد. این نوع از نمودار تغییرات قیمت را توسط یک میله ( Bar) به ما نمایش می دهد به همین دلیل آن را نمودار میله ای مینامیم . نمودار میله ای بر خلاف نمودار خطی اطلاعات بیشتری را مانند قیمت باز شدن ، قیمت بالا ، قیمت پایین ترین و قیمت بسته شدن را نمایش می دهد .

این نمودار از یک پاره خط تشکیل شده است که ناحیه بالای پاره خط قیمت بالا ( Opening Price) و ناحیه پایین آن پایین ترین قیمت ( Low Price) را به ما نمایش می‌دهد . زائده سمت راست پاره خط نشان دهنده قیمت پایانی ( Close Price) می باشد و زائده سمت چپ نشان دهنده قیمت باز شدن ( Opening Price) میباشد .

اجزای نمودار میله ای

اگر قیمت بسته شدن ازقیمت باز شدن آن بیشتر باشد یعنی رشد قیمتی داشته باشیم میله ما به رنگ سبز خواهد بود . و اگر قیمت بسته شدن سهم از قیمت باز شدن آن کمتر باشد میله به رنگ قرمز در می آید . البته ممکن است به جای رنگ سبز و قرمز رنگ سفید و مشکی باشد .

نمودار میله ای شرکت فولاد مبارکه اصفهان را مشاهده کنید .

نمودار های میله ای

نمودارهای شمعی ژاپنی ( Candle sticks )

نوع دیگر نمودارهایی که در تحلیل تکنیکال وجود دارد نمودارهای شمعی ژاپنی یا همان نمودارهای کندل استیک ( Candle sticks ) میباشد . نمودارهای کندل استیک از محبوبیت ویژه ای در بین تحلیلگران تکنیکال برخوردار است .

در نمودار های شمعی ژاپنی نیز ما تمامی مؤلفه های قیمتی اعم از قیمت باز شدن، قیمت بالاتر، قیمت پایین تر و قیمت بسته شدن را از بررسی نمودار دریافت می کنیم .

در این نمودار ها فاصله قیمت پایانی و قیمت باز شدن به وسیله یک مستطیل که بدنه کندل می نامیم نمایش داده می شود. در صورتی که قیمت بسته شدن از قیمت باز شدن آن بیشتر باشد مستطیل با رنگ سبز یا سفید نمایش داده می شود . همچنین اگر قیمت دچار نزول شده باشد یا به عبارتی قیمت بسته شدن از قیمت باز شدن کم تر باشد بدنه این کندل با رنگ قرمز یا سیاه نمایش داده می شود .

نمودار شمعی مثبت و منفی

در نمودارهای کندل استیک دو خط باریک دیگر در در بالا و پایین کندل وجود دارد که به آنها سایه یا فیتیله شمع می گوییم که نوسانات قیمت را نمایش میدهند.

به سایه یا دم بالایی سایه بالا و خط پایین کندل را سایه پایین مینامیم. الزاماً همه کندل ها دارای سایه بالا و پایین نیستند. در بیشتر مواقع خصوصا در بورس ایران ممکن است در مواردی مانند صف های فروش یا صف های حرید هر چهار مؤلفه قیمت ( OHLC) در یک قیمت باشند. در این موارد کندل ما سایه بالا و پایین ندارد.مواقع دیگری نیز این اتفاق می افند که در مقالات بعدی بیشتر توضیح خواهیم داد.

نمودار شمعی شرکت فولاد مبارکه اصفهان را مشاهده کنید. کندل هایی که رشد قیمتی داشته اند با رنگ سبز و کندل هایی که نزول قیمتی داشته اند با بدنه قرمز نمایش داده شده اند.

نمودار های شمعی یا کندل استیک

نمودار هیکن آشی ( Heikin Ashi )

هیکن آشی چیست؟

نمودار هیکن آشی شبیه نمودار کندل استیک میباشد اما با فرمول محاسبه ای که دارد نویز های کندل استیک را میگیرد.

نحوه تشکیل کندل های هیکن آشی

• قیمت پایانی: میانگینی از قیمت آغازین،بالاترین قیمت،پایین ترین قیمت و قیمت پایانی میباشد. ( میانگین OHLC )
• قیمت آغازین: میانگین قیمت آغازین و پایانی کندل قبلی
• بالاترین قیمت: بالاترین قیمت در کندل های هیکن آشی از بالاترین قیمت آغازین و پایانی انتخاب میشود.
• پایین ترین قیمت: پایین ترین قیمت هم از پایین ترین قیمت آغازین و پایانی انتخاب میشود که کمترین ارزش را دارد.

همانطور که متوجه شدید کندل های هیکن آشی با همدیگر ارتباط دارند،چون قیمت آغازین و پایانی هر کندل با استفاده از قیمت آغازین و پایانی کندل قبلی به دست میاید.

در هیکن آشی هم اگر قیمت پایانی از آغازین بزرگتر باشد کندل صعودی ( Bullish )خواهد بود و اگر قیمت پایانی از آغازین کمتر باشد کندل نزولی ( Bearish )خواهد بود.

هیکن آشی نسبت به نمودار های دیگر روند ها و سوئینگ ها ( چرخش ) را بهتر نشان میدهد. برای مثال اگر در روند صعودی باشیم، ضعیف شدن سایه های هیکن آشی و یا تشکیل کندل هایی با قله پایین تر میتواند نشانه ی تغیر روند باشد.

همچنین گپ های ناشی از افزایش سرمایه ها و تعدیل های مثبت را نشان نمیدهد.

نمودار هیکن آشی در بورس

این نمودار در بعضی از نرم افزار ها به صورت اندیکاتور فعال میشود. اما در رهاورد۳۶۵ در کنار دیگر نمودارها قرار دارد و به راحتی میتوانید استفاده کنید.

هیکن آشی در مفید تریدر و متاتریدر

برای استفاده از هیکن آشی در نرم افزار هایی مثل مفید تریدر ابتدا باید چارت خالی را باز کنیم و نمودارهای دیگر را حذف کنیم.

برای این کار راست کلیک میکنیم و پنج قیمت مربوط به شمع های صعودی ونزولی، میله های صعودی و نزولی و نمودار خطی را در حالت None قرار میدهیم و ذخیره میکنیم.

حالا از قسمت اندیکاتورهای سفارشی هیکن آشی ( Heikin Ashi ) را انتخاب میکنیم.

انواع نمودار بورس

نمودارهای بورس ایران به دلیل ویژگی های خاصی که دارد در بعضی از سهام کمی ظاهر متفاوت تری دارد. در بعضی از نمودارهای بازار سهام ممکن است با گپ هایی مواجه شویم که در اثر افزایش سرمایه،تقسیم سودنقدی و یا تعدیل های مثبت ایجاد شده باشد. یعنی در واقع بعضی از این نمودار ها گپ های قیمتی را نشان میدهند که در اثر عرضه و تقاضا نبوده اند و ممکن است تحلیلگران را با چالش مواجه کند.

نمودارهایی که این نوع از گپ ها را نشان میدهند نمودار تعدیل نشده، ونمودارهایی که گپ های اضافی را در نظر نمیگیرند نمودار تعدیل شده یا نمودار عملکردی میگویند.

حالت های مختلف نمودار در بورس

• نمودار بدون تعدیل
• نمودار افزایش سرمایه
• نمودار افزایش سرمایه با آورده
• نمودار سود نقدی و افزایش سرمایه
• نمودار سود تقدی و افزایش سرمایه با احتساب آورده
• نمودار عملکردی

بهترین حالت نمودار که در بورس میتوانید انتخاب کنید، نمودار عملکردی میباشد.

نمودار تعدیل شده یا تعدیل نشده؟

تفاوت نمودار تعدیل شده و تعدیل نشده ( عملکردی ) را توضیح دادیم. اما از نمودار تعدیل نشده استفاده کنیم یا عملکردی؟

چارت تعدیل شده سهام که به وسیله دیتای تعدیل شده شکل میگیرد برای رسم خط روند ها،کانال ها،موج شماری الیوت و… نتیجه بهتری میدهد. حتی بسیاری از تکنیکالیست ها تحلیل در نمودار بدون تعدیل را کاملا اشتباه میدانند.

در نموداری های عملکردی اندیکاتورها از دیتای واقعی تری ورودی میگیرند و نتیجه بهتری را نشان میدهند.

تاریخچه قیمت و تشخیص روند در نمودار تعدیل شده کار آسان تری هست و نتیجه هم قطعا بهتر خواهد بود.

البته ممکن است بعضی از معامله گران از نمودار بدون تعدیل هم در کنار نمودار تعدیل شده استفاده کنند. برای مثال برای مشخص کردن سقف ها و کف های استاتیک و تاریخی از این نوع نمودار استفاده میکنند. تریدر هایی که با ایچیموکو کار میکنند هم در بعضی از مواقع از نمودار تعدیل نشده استفاده میکنند.

انواع نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال

در این مقاله در مورد انواع نمودار‌های قیمت در تحلیل تکنیکال بحث می‌نماییم. این نمودار‌ها شامل نمودار میله‌ای، خطی و شمعی یا کندل استیک می‌باشند. سرمایه‌گذاران و معامله‌گران برای ورود به بازار‌های مالی نمودار‌های مختلف را تحلیل و بررسی می‌نمایند. در ادامه سه نمودار را بر روی نماد سهام ایران خودرو (خودرو) بررسی می‌نماییم.

نمودار میله‌ای

در نمودار میله‌ای تغییرات قیمت هر روز را توسط یک میله نمایش می‌دهد. نمودار میله‌ای نشان دهنده ۴ قیمت می‌باشد. این ۴ قیمت شامل قیمت باز شدن (Open Price) ، بالاترین قیمت (High Price)، پایین‌ترین قیمت (Low Price) و قیمت بسته شدن (Close Price) می‌باشد. در شکل زیر ۴ قیمت اصلی را بر روی میله‌ی قیمتی نمایش می‌دهیم.

با توجه به شکل بالا، خط کوچکی که در سمت راست میله قرار دارد نشان‌دهنده قیمت (Close Price) و خط کوچک در سمت چپ میله بیانگر قیمت (Open Price) می‌باشد. با توجه به قرارگیری این خطوط، میله‌ها به صورت نزولی ( کاهشی) و صعودی (افزایشی) تعریف می‌شوند. شکل زیر میله صعودی و نزولی را نشان می‌دهد.

در شکل زیر نمودار قیمتی نماد سهام ایران خودرو (خودرو) را به صورت میله‌ای نشان می‌دهیم.

نمودار خطی

اکثر معامله‌گران بر این باورند که قیمت بسته شدن نسبت به سایر قیمت‌ها اهمیت بالاتری دارد. نمودار خطی تنها بر اساس قیمت (Close Price) رسم می‌شود و ساده‌ٔترین نوع نمودار می‌باشد. به این معنا که از اتصال نقاط مربوط به این قیمت در هر روز این خطوط ترسیم می‌شود. در شکل زیر نمودار قبلی سهام ایران خودرو (خودرو) را به صورت خطی مشاهده می‌کنید.

مقایسه نمودار میله‌ای و خطی

نمودار خطی بررسی کلیات حرکات قیمت است و زمان لحاظ نمی‌شود بنابراین اگر قیمت تغییری نکند نمودار دست‌نخورده باقی می‌ماند. در حالیکه نمودار میله‌ای ترکیبی از قیمت و زمان می‌باشد. به عنوان مثال قیمت‌های انواع نمودار تحلیل تکنیکال هر روز به صورت یک واحد یا یک میله رسم می‌گردد، حتی زمانیکه قیمت تغییری نکند نیز این کار انجام می‌شود.

نمودار شمعی (کندل استیک)

در حدود یک قرن است که ژاپنی‌ها از نمودار‌ها و تحلیل تکنیکال بهره می‌برند. نمودار‌های شمعی نسخه ژاپنی نمودار‌های میله‌ای هستند. در این نمودار‌ها نیز مشابه نمودار‌های میله‌ای ۴ قیمت که شامل قیمت باز شدن (Open Price) ، بالاترین قیمت (High Price)، پایین‌ترین قیمت (Low Price) و قیمت بسته شدن (Close Price) می‌باشد را نشان می‌دهند. شکل زیر بیانگر کندل‌های مربوط به نمودار شمعی می‌باشد.

با توجه به شکل فوق می‌توانید علت نامگذاری این نمودار‌ها را درک کنید. آنها تا حدودی شبیه یک شمع و فتیله آن می‌باشند. خط‌های باریک در شکل بالا را سایه (shadow) که بیانگر محدوده نوسان قیمت در طول روز بین پایین‌ترین و بالاترین نقطه می‌باشد، می‌نامیم. قسمت پهن شکل را بدنه (body) گوییم، که فاصله بین قیمت (Open Price) و (Close Price) می‌باشد. با توجه به نحوه قرار گیری این دو قیمت، کندل‌ها به صورت افزایشی و کاهشی شکل می‌گیرند. شکل زیر نمایش کندل افزایشی و کندل کاهشی می‌باشد.

بسیاری از معامله گران، نمودار شمعی را در مقایسه با نمودار میله ای (با وجود اینکه هر دو نمودار دارای ۴ قیمت هستند )، از نظر بصری جالب تر می‌دانند و تحلیل و تفسیر آن را راحت‌تر می‌دانند. شکل زیر نمودار نماد سهام ایران خودرو (خودرو) را به صورت شمعی (کندل استیک) نشان می‌دهد.

نمودار هایکن آشی (Heikin Ashi)

در نمودار هایکن آشی (Heikin Ashi) بر اساس میانگین داده‌های قیمت، نمودار شمعی ژاپنی را با فیلتر نمودن نویز بازار ایجاد می‌کند.

برخی از ویژگی‌های نمودارهای هایکن آشی (Heikin Ashi) که توسط Munehisa Homma در دهه 1700 توسعه یافت، با نمودارهای شمعی مشترک است، اما مقادیر استفاده شده برای ایجاد هر شمع (کندل) متفاوت است. در تکنیک هایکن آشی (Heikin Ashi) به جای استفاده از ۴ قیمت اصلی یعنی قیمت باز شدن، قیمت بسته شدن، بیشترین و کمترین قیمت، از فرمول اصلاح شده بر اساس میانگین‌های دو دوره‌ای استفاده می‌کند. این به نمودار ظاهر صاف‌تری می‌دهد و تشخیص روندها و معکوس‌ها را آسان‌تر می‌کند، اما شکاف‌ها و برخی داده‌های قیمت را نیز پنهان می‌کند.

در شکل زیر نمودار شرکت ایران خودرو (خودرو) را در حالت هایکن آشی (Heikin Ashi) مشاهده می‌نماییم.

هایکین آشی به شما چه می‌گوید؟

معامله‌گران تکنیکال از نمودار هایکن آشی (Heikin Ashi) برای شناسایی آسان‌تر یک روند خاص استفاده می‌کنند. شمع‌های سفید توخالی (یا سبز) بدون سایه‌های پایین‌تر برای نشان دادن یک روند صعودی قوی استفاده می‌شوند، در حالیکه شمع‌های پر شده سیاه (یا قرمز) بدون سایه بالایی برای شناسایی یک روند نزولی قوی استفاده می‌شوند.

کندل‌های معکوس در تکنیک هایکن آشی (Heikin Ashi) شبیه به الگوهای معکوس در نمودار‌های شمعی ژاپنی هستند. کندل‌ها دارای جثه‌های کوچک و سایه های بلند بالایی و پایینی هستند. هیچ شکافی در نمودار هایکن آشی وجود ندارد، زیرا شمع (کندل) فعلی با استفاده از اطلاعات شمع (کندل) قبلی محاسبه می شود.

از آنجایی که تکنیک هایکن آشی (Heikin Ashi)بر اساس میانگین اطلاعات قیمت دو دوره می‌باشد، روندها، الگوهای قیمت و نقاط معکوس را ساده‌تر نمایش می‌دهد. نمودارهای هایکن آشی (Heikin Ashi) معمولاً دارای شمع‌های (کندل‌ها‌ی) رنگی متوالی بیشتری هستند که به معامله‌گران کمک می‌کند تا حرکت‌های قیمت گذشته را به راحتی شناسایی کنند.

نمودار رنکو (Renko)

تعریف و کاربرد نمودار رنکو (Renko)

نمودار رنکو نوعی نمودار است که توسط ژاپنی‌ها توسعه داده شده است و تنها با استفاده از حرکت قیمتی و فارغ از مدت زمان سپری شده در هر بازه قیمتی است. که این مورد باعث می‌شود نمودار رنکو بسیار متفاوت‌تر از سایر نمودار‌ها که بر اساس قیمت ـ زمان تشکیل می‌شوند شکل بگیرد. تصور می‌شود که نام آن از کلمه ژاپنی آجر، “renga” گرفته شده است، زیرا نمودار شبیه به یک سری آجر است. یک آجر جدید زمانی ایجاد می‌شود که قیمت مقدار مشخصی از قیمت را تغییر می‌دهد و هر آجر در یک زاویه 45 درجه (بالا یا پایین) نسبت به آجر قبلی قرار می‌گیرد. یک آجر بالا معمولاً سفید یا سبز انواع نمودار تحلیل تکنیکال رنگ است، در حالی که آجر پایین معمولاً به رنگ سیاه یا قرمز است.

شایان ذکر است در زمان نگارش این مقاله، امکان دسترسی به نمودار رنکو در سایت رهاورد وجود نداشته است. استفاده از این نمودار در سایت Tradingview.com امکان پذیر می‌باشد.

شکل زیر نمودار ارز دیجیتال بیت‌کوین (Bitcoin) را به صورت رنکو (Renko) در تایم فریم روزانه نشان می‌دهد.

نمودار رنکو به شما چه می گوید؟

نمودارهای رنکو برای فیلتر کردن تغییرات جزئی قیمت طراحی شده‌اند تا تمرکز معامله‌گران بر روندهای مهم آسان‌تر شود. در حالی که این امر تشخیص روندها را بسیار ساده‌تر می‌کند، اما نکته منفی این است که برخی از اطلاعات قیمت به دلیل ساخت آجری ساده نمودارهای رنکو از بین می‌روند.

نمودارهای رنکو در شناسایی سطوح حمایت و مقاومت موثر هستند. زیرا نویز بسیار کمتری نسبت به نمودار شمعی در آنها وجود دارد. هنگامی که یک روند قوی شکل می‌گیرد، معامله‌گران رنکو ممکن است بتوانند برای مدت طولانی قبل از اینکه حتی یک آجر در جهت مخالف شکل بگیرد، آن روند را شناسایی کنند.

تفاوت بین نمودارهای رنکو و نمودارهای هایکین آشی

نمودارهای هایکن آشی (Heikin Ashi) که در ژاپن نیز توسعه یافته‌اند، می‌توانند ظاهری مشابه با نمودارهای رنکو داشته باشند، زیرا هر دو دوره‌های ثابت بالا یا پایین را نشان می‌دهند که روند را برجسته می‌کنند. در حالی که نمودارهای رنکو از مقدار جعبه ثابت استفاده می‌کنند، نمودارهای هایکن آشی (Heikin Ashi) میانگین قیمت باز شدن، قیمت بسته شدن، بیشترین و کمترین قیمت را برای دوره زمانی فعلی و قبلی می‌گیرند. بنابراین اندازه هر جعبه یا شمع اندازه متفاوتی دارد و میانگین قیمت را نشان می‌دهد. نمودارهای هایکن آشی (Heikin Ashi) برای برجسته کردن روندها به همان روشی که نمودارهای رنکو هستند مفید هستند.

نمودار (Hollow Candle)

این نوع از کندل استیک بسته به قیمت باز و بسته شدن و مقایسه دو قیمت پایانی در دو کندل، در چهار شکل دیده می‌شود.

کندل‌های پر شده سیاه زمانی اتفاق می‌افتد که آخرین قیمت بیشتر از آخرین قیمت قبلی اما کمتر از قیمت باز شدن باشد.

همچنین کندل‌های توخالی سیاه زمانی رخ می‌دهند که آخرین قیمت بیشتر از آخرین قیمت و اولین قیمت قبلی باشد.

کندل‌های پر شده قرمز زمانی رخ می‌دهند که آخرین قیمت کمتر از اولین قیمت و آخرین قیمت قبلی باشد.

از طرفی کندل‌های توخالی قرمز زمانی رخ می‌دهند که آخرین قیمت بیشتر از اولین قیمت اما کمتر از آخرین قیمت قبلی باشد.

کندل توخالی نشان از بازار صعودی دارد که در آن آخرین قیمت بیش از قیمت شروع می‌باشد. کندل تو پر نشان از روند نزولی دارد که آخرین قیمت کمتر از قیمت آغازین آن است. شایان ذکر است رنگ کندل‌ها می‌تواند به صورت سبز و قرمز نیز باشد.

تحلیلگران تکنیکال می‌توانند به سرعت اطلاعات زیادی را از رنگ کندل‌ها قبل از بررسی هر جنبه ای از نمودار جمع آوری کنند. به عنوان مثال، یک کندل پر شده سیاه ممکن است نشان دهد که قیمت در حال بالا رفتن است، در حالی که یک کندل پر شده قرمز نشان از یک روند نزولی واضح و قوی است. معامله گران ممکن است از این بینش ها برای سنجش احساسات بازار استفاده کنند.

شکل زیر نمودار ایران خودرو (خودرو) را به صورت Hollow Candle نمایش می‌دهد.

اکثر معامله گران از نمودارهای کندل استیک در ارتباط با سایر اشکال تحلیل تکنیکال استفاده می کنند. به عنوان مثال، آنها ممکن است احساسات بازار را با استفاده از نمودارهای شمعی بسنجند و سپس از الگوهای نمودار برای شناسایی مناطق بالقوه خرابی یا شکست استفاده کنند.

جمع بندی

در این مقاله به تفصیل در مورد انواع نمودار قیمتی از جمله نمودار خطی، میله‌ای و نمودار شمعی و همچنین نمودار‌های هایکن آشی (Heikin Ashi) و نمودار رنکو (Renko) صحبت نمودیم. با وجود استفاده از داده‌های یکسان نمودار‌های شمعی ظاهری جذاب‌تر و ساده‌تر نسبت به نمودار‌های خطی و میله‌ای به نمایش می‌گذارند و تحلیل کردن و تفسیر اطلاعات در این نمودار‌ها بسیار ساده صورت می‌پذیرد. استفاده از الگو‌های شمعی ژاپنی، تکنیکی برای تشخیص رفتار و روانشناسی بازار می‌باشد.

منابع

Murphy, John J. Technical Analysis of the Financial Markets: A Comprehensive Guide to Trading Methods and Applications. United Kingdom: New York Institute of Finance, 1999

آموزش انواع نمودارها در تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال

وقتی قرار است قیمت یک رمز ارز را به صورت تکنیکالی تحلیل کنیم دیگر کاری با ماهیت آن ارز نداریم، دقیق تر بگویم یعنی کاری با شاخص های بنیادی ارز که در مقالات آموزشی قبلی به آن اشاره کردیم نداریم. فقط مستقیم می رویم سراغ چارت قیمتی (نمودار قیمت ارز دیجیتال) و به رفتار معامله گران دقت می کنیم. میزان عرضه و تقاضا به ما خواهد گفت قیمت رمز ارز مورد نظر به چه سمتی حرکت خواهد کرد. نکته ای که در نمودارهای تحلیل تکنیکال بازار های مالی بسیار مهم است این است که تاریخ به تکرار خود علاقه مند است. منظور از این اصطلاح مهم در بازار های مالی این است که رفتار حال حاضر معامله گران در یک ارز دیجیتال شبیه رفتار گذشته آنها خواهد بود، بنابراین می توان با نگاه به سابقه قیمتی و تحلیل آن، قیمت آینده یک ارز دیجیتال را پیش بینی کرد.

در صورتی که وقت کافی برای مطالعه متن را ندارید، ویدئوی زیر را مشاهده کنید. در ویدئو مفاهیم به طور کامل توضیح داده شده و انواع نمودارها در تحلیل تکنیکال از سایت تریدینگ ویو (Trading View) بررسی شده است:

در صورتی که قصد خرید و فروش و سرمایه گذاری در دنیای ارز دیجیتال را دارید، در صرافی ارزپایا ثبت نام کنید. بازار معاملاتی ارزپایا با دو ابزار خرید و فروش آسان و حرفه‌ای، امکان خرید و فروش و مشاهده نمودار قیمتی رمزارزها برای افراد تازه وارد و حرفه‌‌ای را فراهم کرده است. برای ثبت نام کلیک کنید.

تایم فریم چیست؟

تایم فریم در نمودار های قیمتی بازه‌ی زمانی است که اجزای نمودار در آن نمایش داده شده‌اند. این اجزا می‌تواند شامل اطلاعاتی از قبیل قیمت شروع، پایان و بالاترین یا پایین ترین قیمت ارز دیجیتال باشد. برای نمونه تایم فریم روزانه یعنی هر یک جز از نمودار قیمتی، شامل اطلاعات در یک روز است. البته این اطلاعات ارائه شده توسط نمودار، بستگی به نوع نمودار نیز دارد. برای مثال نمودار خطی تنها قیمت آخرین معامله یک ارز را نشان می دهد. تایم فریم ها می‌تواند از بازه زمانی در حد چند ثانیه آغاز و تا ۱۲ ماهه هم ادامه داشته باشد. یعنی هر جز از نمودار بیانگر اطلاعات چند ثانیه یا یک سال باشد. مهمترین تایم فریم ها عبارتند از:

• ۵ دقیقه
• ۱۵ دقیقه
• ۳۰ دقیقه
• ۱ ساعت
• ۴ ساعت
• روزانه
• هفتگی
• ماهانه

برای آشنایی با انواع روش های تحلیل قیمت: تحلیل فاندامنتال و تکنیکال به مقالات قبلی مجله ارزپایا مراجعه کنید.

انواع نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال

به طور کلی برای نشان دادن تغییرات قیمت در بازار های مالی می توان از دو نوع نمودار قیمت بهره برد:

نمودار خطی (Line Chart)

در نمودارهای خطی تنها قیمت نهایی رمز ارز یا به عبارتی قیمت آخرین معامله ارز دیجیتال نشان داده شده است. این نمودار از وصل کردن قیمت‌‌های نهایی به هم بدست می‌آید. برای مثال قیمت آخرین معاملات یک ارز در چند روز به هم با یک خط رسم شده است تا چارت قیمتی را تشکیل دهد.

نمودار خطی ارز دیجیتال هگز در تایم فریم روزانه در زیر نشان داده شده است.

یکی از معایب نمودار خطی عدم اطلاع نوسان قیمت در یک تایم فریم است و تنها قیمت نهایی را در یک تایم فریم نشان می دهد و برای سایر معاملات در طول آن تایم فریم ارزشی قائل نیست مشکلی که با استفاده از نمودارهای OHLC رفع شده است.

نمودار OHLC

نمودار های OHLC نمودارهایی هستند که اطلاعات بیشتری از جزئیات تغییرات قیمت یک ارز دیجیتال در یک تایم فریم را نشان می‌دهند. قیمت آغازین (Open)، بیشترین قیمت (High)، کمترین قیمت (Low) و قیمت بسته شدن (Close)، اطلاعاتی است که می توان از نمودار های OHLC برداشت کرد. نمودار های OHLC را می توان به دو نوع تقسیم بندی کرد:

در ادامه این دو نوع نمودار قیمت را شرح خواهیم داد.

۱- نمودار میله ای (Bar Chart)

نمودار میله ای نوعی نمودار OHLC است که در آن قیمت آغازین، قیمتی پایانی، بیشترین و کمترین قیمت با استفاده از یک میله با دو خط در چپ و راست آن نشان داده است. شکل این نمودار در زیر نشان داده شده است:

اگر قیمت باز پایین تر از قیمت بسته باشد یعنی این میله افزایشی است و در آن تایم فریم قیمت افزایش یافته است ولی اگر قیمت باز بالاتر از قیمت بسته باشد یعنی در این تایم فریم قیمت کاهش یافته و میله کاهشی است. میله های افزایشی در نمودار های قیمتی با رنگ سبز و میله های کاهشی با رنگ قرمز نشان داده شده اند. نمودار میله ای بیت کوین در تایم فریم روزانه در شکل زیر نشان داده شده است:

۲- نمودار شمعی (Candlestick Chart)

نمودار شمعی یا کندل استیک پر طرفدارترین نمودار تحلیل تکنیکال در بین معامله گران بازارهای مالی در دنیاست. این نمودار نیز دارای خواص OHLC بوده و قیمت آغازین و پایانی، همچنین بیشترین و کمترین قیمت را نشان می دهد. علت محبوبیت این نمودار نسبت به نمودار میله ای تفسیر بهتر و آسانتر آن است. هر نمودار شمعی بیانگر اطلاعات قیمتی یک تایم فریم است که می تواند دقیقه، ساعت، روزانه یا غیره باشد. در شکل زیر نمونه ای از یک نمودار شمعی یا همان کندل استیک به همراه قسمت های مختلف آن آورده شده است.

در تصویر بالا مشاهده می‌کنید که یک شمع دارای دو قسمت است: بدنه که اختلاف قیمت باز و بسته را نشان می‌دهد و سایه که بیشترین قیمت و کمترین قیمت را نشان می‌دهد. دقیقا مانند نمودار میله ای در صورتی که قیمت باز شدن پایین تر از قیمت بسته شدن باشد، شمع صعودی (سبز رنگ) بوده و در حالت برعکس شمع نزولی (قرمز رنگ) است. نمونه یک چارت ارز دیجیتال با استفاده از کندل استیک برای رمز ارز اتریوم در زیر نشان داده شده است.

هر شمع در نمودار های کندل استیک حاوی اطلاعت مهمی است که می توان بر اساس الگوهای کندل استیک خرید فروش کرد. مثلا طول و شکل هر کندل می تواند بیانگر رفتار متفاوت معامله گران باشد. درآینده در مقالات بخش آموزش تحلیل انواع نمودار تحلیل تکنیکال تکنیکال سعی خواهیم کرد این اطلاعات را در اختیار مخاطبان صرافی آنلاین ارزپایا قرار دهیم.

سوالات متداول

نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال چند نوع هستند؟

به طور کلی نمودارها در تحلیل تکنیکال دو نوع هستند: نمودارهای خطی و نمودارهای OHLC که هر کدام اطلاعات مشخصی از قیمت ارز دیجیتال را نمایش می‌دهند.

بهترین نمودار تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال چیست؟

نمودار شمعی که از نوع نمودارهای OHLC است، بیشترین محبوبیت را در بین معامله گران ارز دیجیتال دارد و به راحتی می‌توان الگوهای تحلیل تکنیکال را روی آن بررسی کرد.

نمودار خطی چیست؟

نمودارهای خطی از وصل کردن قیمت نهایی رمز ارز یا به عبارتی قیمت آخرین معامله ارز دیجیتال به هم بدست می‌آیند. در این نمودار محور عمودی نشان دهنده‌ی قیمت و محور افقی نشان دهنده‌ی زمان است.

انواع نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال

انواع نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال

1- نمودار خطی

2- نمودار شمعی

3- نمودار میله ای

برای ما در ایوستیار، نمودار شمعی یا کندل استیک، معاملاتی تر هست. یعنی در مواقعی که تصمیم به معامله یا خرید و فروش یک سهام داریم، از نمودار شمعی استفاده می کنیم. اما نمودار خطی را بیشتر، مواقعی که می خواهیم تحلیل کنیم، استفاده می کنیم. نمودار خطی به ما کمک می کند تا واکنش قیمت به سطوح حمایت و مقاوت را بهتر بشناسیم یا بهتر ببینم و تشخیص دهیم.

همچنین گاهی اوقات نمودار خطی در موج شماری به ما کمک می کند. ( موج شماری مربوط به سطوح پیشرفته آموزش تحلیل تکنیکال و دوره الیوت – می شود). نمودار میله ای هم برای ما بیشتر جنبه تحلیلی و موج شماری دارد. بخصوص برای تشخیص ریز موج ها. اما در سبک الیوت ماینر که سطح پیشرفته ای از تحلیل تکنیکال است، مبنای معاملات ایشان بر اساس نمودار میله ای است. همانطور که گفتیم، مبنای کار ما نمودار شمعی است. به خاطر اینکه الگوهای شمعی ژاپنی قدرت زیادی دارند و تشخیص آنها نسبت به الگو های مبتنی بر نمودار میله ای راحت تر است. الگوهای شمعی در بازار ایران بخوبی عمل می کنند در نتیجه در سطوح قیمتی مهم بازار، توجه به کندل های ژاپنی یا نمودار شمعی بسیار مهم است.

پس، معاملات ما روی نمودار شمعی است و از نمودار خطی و میله ای برای تحلیل و دید پیدا کردن به روند قیمتی سهم یا بازار استفاده می کنیم.

زوم صحیح نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال

برای اینکه بهترین دید را روی نمودار قیمت – زمان یک سهم داشته باشید، در نرم افزار متاتریدر، زوم را تا آخرین حدممکن کوچک کنید (zoom out کنید). سپس 2 بار نمودار را بزرگ کنید. ( 2 بار روی zoom in کلیک کنید).