آموزش فیبوناچی در بورس و تحلیل تکنیکال

ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

در تحلیل بازار سرمایه به صورت تکنیکال، شناسایی سطوح حمایت و مقاومت دومین مرحله بعد از نمودارخوانی می‌باشد. بدین جهت از اهمیت فراوانی برای تحلیل‌گر برخوردار است. ابزارهای متنوعی برای این منظور طراحی و معرفی شده‌اند. این ایزارها به طور کلی به دو دسته پویا (Dynamic) و ایستا (Static) دسته‌بندی می‌شوند. یکی از مهمترین ابزارهای ایستا برای تشخیص حمایت و مقاومت، ابزار فیبوناچی می‌باشد.

کلمات کلیدی:

بازار سرمایه، تحلیل تکنیکال، حمایت، مقاومت، فیبوناچی.

Keywords:

Finance Market, Technical Analysis, Support, Resistance, Fibonacci.

تاریخچه فیبوناچی

فیبوناچی نام ریاضی‌دان ایتالیایی قرن 12 و 13 میلادی است. نام کامل وی لئوناردو بیگولو پیزانو فیبوناچی (Leonardo Bigollo Pisano Fibonacci) است. که از وی به عنوان “با استعدادترین ریاضی‌دان غرب در قرون وسطی” یاد می‌شود. او متولد شهر پیزا در ایتالیا در سال 1170 بعد از میلاد مسیح می‌باشد. وی در حدود 80 سالگی در سال 1250 پس از میلاد در همان شهر از دنیا رفت.

از برجسته‌ترین و شناخته شده‌ترین کارهای او می‌توان به سری فیبوناچی یا دنباله طلایی اشاره کرد که منجر به کشف نسبت طلایی (Golden Ratio) شد که در صنایع و رشته‌های مختلف از جمله مهندسی، ستاره‌شناسی، اقتصاد و … کاربرد گسترده دارد. این دنباله به صورت عددی و ریاضی به صورت زیر نمایش داده می‌شود:

1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, …= f(n-1) + f(n-2), 1

برای درک ساده این سری اعداد، فیبوناچی از مثال جفت خرگوش‌هایی استفاده کرد. هر کدام 1 ماه تا بلوغ و 1 ماه تا تولید مثل وقت نیاز دارند. با شرط شروع کار با یک جفت خرگوش و نامیرایی آن‌ها این سری اعداد شکل‌ می‌گیرند.

مارپیچ فیبوناچی

محصول بعدی این سری اعداد که به مارپیچ فیبوناچی (Fibonacci Spiral) مشهور است. از کنار هم قرار گیری مربع‌های مماس با اندازه ضلع متناظر با دنباله اعداد و رسم ربع دایره درون هر مربع ایجاد می‌شود:

این مارپیچ در طبیعت به فراوانی یافت می‌شود. از ساختار مارپیچ صدف حلزون تا شکل‌گیری کهکشان‌های مارپیچ نظیر کهکشان راه‌شیری همگی از این مارپیچ تبعیت می‌کنند.

با پیشروی در سری اعداد فیبوناچی، نسبت تغییر اعداد دنباله همگرا به عدد 1.618 می‌شود. این عدد نسبت طلائی نامیده می‌شود. از دید روانشناسی، ساختارهای طراحی شده با این نسبت برای انسان دلنشین و زیبا خواهد بود. با پیشرفت علم و تکنولوژی و افزایش شواهد کاربرد این سری و نسبت در صنایع مختلف، اعداد و ضریب سری فیبوناچی دارای اهمیت روزافزون شدند. بازار سرمایه و اقتصاد نیز از این امر مستثنی نبود. با ظهور تحلیل تکنیکال، مشخص شد که این ضریب در بازار سرمایه نیز مشاهده می‌شود. اینگونه بود که ابزار فیبوناچی طراحی و معرفی شد.

ابزار فیبوناچی

ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال تحت عنوان سطوح حمایت و مقاومت استاتیک آتی نیز شناخته می‌شوند. زیرا به تحلیل‌گر حمایت یا مقاومت پیش روی حرکت ایجاد شده در نمودار قیمت را نشان می‌دهد. این سطوح با شناسایی گام حرکتی قبل و قراردهی ضرایب متناسب در مسیر آن شکل می‌گیرند. به طور کلی ابزار فیبوناچی به دو گروه دو نقطه‌ای و سه نقطه‌ای دسته‌بندی می‌شود که این دسته‌بندی براساس نحوه ترسیم این ابزار انجام شده است که در ادامه به بررسی هرکدام پرداخته می‌شود.

ابزار فیبوناچی دونقطه‌ای در هر حرکت به حرکت قبل استناد می‌کند. با استفاده از مبحث موج‌شناسی، می‌توان گفت که این ابزار برای موج اصلاحی از موج جنبشی و برای موج جنبشی از موج اصلاحی قبل استفاده می‌کند. که همین قضیه باعث دسته‌بندی ابزار دونقطه‌ای به دو دسته اصلاحی (Retracement) و جنبشی (Extension) می‌شود. در هر دو حالت، اکسترمم میزان حرکت قبل مقیاس اندازه‌گیری ابزار است. یعنی در امواج جنبشی که ابتدا و انتهای متناظر با بالاترین و پایین‎ترین نقطه دارند، به سادگی ابزار روی ابتدا و انتها قرار می‌گیرد. ولی در امواج اصلاحی، مخصوصاً امواج خنثی و یا حتی هم‌جهت با جنبش قبل، از بالاترین و پایین‌ترین نقطه بدون در نظرگیری تقدم و ابتدا و انتهای موج رسم می‌شود که به این مورد در مبحث الیوت در بخش کف و سقف‌های ارتودوکس و غیرارتودوکس اشاره می‌شود. برای رسم ابزار فیبوناچی دو نقطه‌ای در حالت:

فیبوناچی دو نقطه‌ای

• اصلاحی (Retracement)، نقطه اول در ابتدا به نقطه دوم در انتهای جنبش قبل قرار می‌گیرد که این نقاط در جنبش صعودی به ترتیب پایین‌ترین و بالاترین نقطه و در جنبش نزولی در بالاترین و پایین‌ترین نقطه قرار دارند. سطوح فیبوناچی استفاده شده در این حالت، 23.6%، 38.2%، 50%، 61.8% و 78.6% می‌باشد. لازم به ذکر است که سطوح 0 و 100% به منظور دقت در رسم همیشه فعال آموزش فیبوناچی در بورس و تحلیل تکنیکال می‌باشند. در مثال رسم شده در نماد سفارس (سیمان فارس و خوزستان)، پس از شروع یک صعود در برج 2 سال 1397، در مهرماه همان سال یک فاز ریزشی شروع شد، که انتهای آن با ابزار دونقطه‌ای قابل شناسایی بود و بعد از آن نماد با ساخت کف و سقف‌های بالاتر به صعود پیشین خود ادامه داد.

در مثالی دیگر از نماد USDCAD (دلار آمریکا برحسب دلار کانادا)، پس از شروع یک جنبش نزولی در ژانویه 2016، در ماه می همان سال یک اصلاح رو به بالا شروع به شکل‌گیری کرد که انتهای آن کاملاً منطبق بر سطح 61.8% می‌باشد.

• جنبشی (Extension)، در روند صعودی، نقطه اول در پایین‌ترین نقطه و نقطه دوم در بالاترین نقطه اصلاح قبل قرار می‌گیرد و بالعکس در روند نزولی، نقطه اول در بالاترین نقطه و نقطه دوم در پایین‌ترین نقطه اصلاح قبل قرار می‌گیرد. در این حالت، سطوح فیبوناچی استفاده شده، سطوح 127.2%، 161.8%، 200%، 261.8% و 423.6% می‌باشد. باز هم به منظور دقت در رسم لازم است سطوح 0 و 100% فعال باقی بمانند. در مثالی از نماد فارس (صنایع پتروشیمی خلیج فارس)، فاز اصلاحی یک ماهه از تیر الی مردادماه سال 97 ادامه داشته و سپس با یک جنبش همراه شده که در طول دو هفته به سطح 261.8% از اصلاح قبل از خود رسیده است. توجه به این نکته ضروری است که این اصلاح فرم صعودی داشته است. و بالاترین و پایین‌ترین نقطه آن با ابزار فیبوناچی در شکل مشخص شده است.

در یک مثال دیگر از بازار ارزهای دیجیتال، در نماد DOGEUSDT (Dogecoin بر حسب تتر)، در طول روند نزولی نماد در سپتامبر سال 2019 یک تغییر رفتار خنثی شکل گرفت که تا فوریه 2020 ادامه داشت و در بعد از آن، روند نزولی آخرین حرکت خود به سمت پایین قبل از تغییر به روند خنثی را ایجاد کرد که این ریزش نهایی تا سطح 161.8% از اصلاح قبل از خود ریزش داشته است.

توجه به دو نکته در این مثال ضروری است: 1) اصلاح مورد نظر در این مثال از دید الیوت یک پهنه منبسط بوده که در طول مسیر خود کف و سقف‌های پایین‌تر و بالاتر ایجاد کرده است. و روند در طول اصلاح کاملاً خنثی است و به همین دلیل توجه به پایین‌ترین و بالاترین نقطه به منظور رسم ابزار دونقطه‌ای اهمیت بالایی دارد. 2) دو سایه از کندل‌ها در این مثال مدنظر قرار نگرفته است که دلیل آن غیرواقعی (Fake) بودن این سایه‌ها در مقایسه با سایر کندل‌ها و سایه‌های موجود در نمودار قیمت است.

فیبوناچی سه نقطه‌ای (Expansion, Projection)

تفاوت این فیبوناچی با فیبوناچی دونقطه‌ای غیر از تعداد نقاط مورد استفاده در رسم، استفاده از گام‌های حرکتی هم‌جهت یا امواج هم‌جنس است. به این معنی که برای جنبش از جنبش قبل و برای اصلاح از اصلاح قبل استفاده می‌شود. در حالی که در فیبوناچی دونقطه‌ای امواج مورد استفاده نسبت موج مدنظر غیرهم‌جنس بودند. نحوه رسم این ابزار به این گونه‌ است که نقاط اول و دوم، اکسترمم موج هم‌جنس قبل را مشخص می‌کنند و نقطه سوم در ابتدای موج فعلی قرار می‌گیرد. ضرایب و سطوح مورد استفاده در این ابزار، 61.8%، 100%، 161.8، 261.8% و در پاره‌ای از مواقع 423.6% می‌باشد. سطح 0 نیز برای دقت در ترسیم فعال می‌باشد.

در مثال ارایه شده برای این ابزار از شاخص کل بورس تهران، در برهه صعود قدرتمند سال 1399، در لحظه‌ای که عامه مردم اشتیاق خرید بالایی در بازار ایجاد کرده بودند، سطح 100% فیبوناچی سه نقطه‌ای نشان از وجود یک مقاومت در مسیر شاخص کل می‌‌داد که با برخورد به آن در ابتدا حرکت صعودی شاخص ضعیف شده و هرچند یک نفوذ خیلی ضعیف به مقاومت داشت ولی در نهایت در 20 مردادماه ریزش خود را با قدرت زیاد شروع کرد.

مثال بعد، در نمودار انس طلای جهانی و در ابتدای ریزش سپتامبر 2011 عنوان شده است. که بعد از یک ریزش عمیق 20 درصدی کوتاه مدت، وارد فاز اصلاحی تا اکتبر 2012 شد و بعد از آن به ادامه ریزش تند خود به اندازه 34 درصد ادامه داد که این ریزش تا ژوئن 2013 ادامه دار بود. نکته مهم در این مثال مرتبط بودن دو ریزش شارپ از نظر گام ریزش بود که باعث شد ریزش آخر نسبت به ریزش اول، سطح 161.8 را ببیند.

به منظور بررسی ابزار سه نقطه‌ای برای امواج اصلاحی در روند صعودی، در نماد EURUSD (یورو برحسب دلار آمریکا) با استفاده از موج‌شماری الیوت، دو موج اصلاحی شناسائی شده و نسبت به هم مورد بررسی قرار گرفتند. توجه به این نکته ضروری است که همانند ابزار دونقطه‌ای جنبشی، در ابزار سه‌نقطه‌ای برای امواج اصلاحی نیز باید عمق اصلاح (فاصله پائین‌ترین تا بالاترین نقطه موج یا بالعکس) اندازه‌گیری شود. همانطور که در عکس دیده می‌شود، دو ریزموج 2 و 4 از موج 1 از موج ماژور 3 نسبت به سطح 100% فیبوناچی با هم مرتبط هستند.

مورد دیگر، در نمودار فلز گران‌بهای پلاتین (Platinum)، ریزش بزرگ سال 2008 که تا مارس سال 2020 ادامه داشت. فرم 3 تکه ABC به صورت زیگزاگ ایجاد کرد که موج C فرم 5 تکه ایجاد کرده و در ریزموج‌های 2 و 4 ارتباط گام قیمتی مورد بررسی قرار گرفت. نکته مورد توجه در ارتباط با این مثال، خنثی بودن هر دو ریزموج اصلاحی درون موج C است. که این امر نشان می‌دهد ابزار سه‌نقطه‌ای با اندازه‌گیری عمق ریزموج 2 (پائین‌ترین تا بالاترین نقطه) در سطح 61.8% انتهای ریزموج 4 را مشخص می‌کند.

نحوه بدست آمدن ضرایب ابزارهای فیبوناچی به صورت زیر می‌باشد:

1/1.618=0.618, 1.618 0.5 =1.272, 0.618 0.5 =0.786

1.618 2 =2.618, 1.618 3 =4.236, 0.618 2 =0.382, 0.618 3 =0.236

توجه به این نکته بسیار ضروری است که در رسم ابزار فیبوناچی در نمودار لگاریتمی، حتماً از فیبوناچی برمبنای محاسبات لگاریتمی استفاده شود؛ زیرا مهم میزان گام درصدی حرکت امواج است و تفاوت قیمت در اولویت بعدی مطرح می‌شود.

برای مطالعه‌ی بیشتر درمورد نمودار لگاریتمی می‌توانید به مقاله‌ی نمودار حسابی و نمودار لگاریتمی در تحلیل تکنیکال مراجعه کنید.

سطوح فیبوناچی اصلاحی روانی

اکثر فعالان موجود در بازار، به خصوص افرادی که به صورت کلاسیک به معامله می‌پردازند، کف و سقف‌های قیمتی بازار را به خاطر می‌سپارند. در زمان اصلاح‌های تند و عمیق بازار، مخصوصاً اصلاح‌های ماژور، میزان ریزش قیمت برای سهامداران خرد مورد توجه قرار می‌گیرد. به نحوی که در سطوحی مانند 50% قیمت، بسیاری توقع ریزش بیشتر از بازار را ندارند. این سطوح تحت عنوان سطوح قیمتی روانی می‌توانند یک حمایت و یا مقاومت در نظر گرفته شوند. تنها استثناء موجود برای استفاده از فیبوناچی برمبنای محاسبات حسابی در نمودار لگاریتمی، این سطوح روانی هستند. توجه به این نکته ضروری است که این بحث تنها برای فیبوناچی دونقطه‌ای اصلاحی (Retracement) قابل اعمال است و برای سایر ابزارهای فیبوناچی، این استثناء وجود ندارد.

منابع:

Murphy, John J.. Technical Analysis of the Financial Markets: A Comprehensive Guide to Trading Methods and Applications. United Kingdom: New York Institute of Finance, 1999.

Prechter, Robert Rougelot., Frost, Alfred John. ELLIOTT WAVE PRINCIPLE – KEY T. United States: PROBUS PUBLISHING Company, 2005.

Prechter, Robert R.. Beautiful Pictures: From the Gallery of Phinance. N.p.: PROBUS Publishing Company, 2018.

فیبوناچی و انواع آن

عدد فی از سری فیبوناچی بدست می آید به این صورت که از تقسیم کردن هر عدد به عدد قبلی به عدد 1.618 میرسیم که به عدد فی معروف است .

3.عجایب عدد فی

جالب این است که در طبیعت با این همه گستردگی نظم خاصی در بسیاری عناصر میتوان یافت که یک سری از آنها با عدد فی رابطه دارند به طور مثال:

• دانه های آفتابگردان طوری رشد میکنند که حاصل تقسیم قطر هر مارپیچ به مارپیچ بعدی 1.618 میشود

• نسبت طول وعرض خال های پروانه عدد پی هست
• در مارپیچ های حلزون و کهکشان های مارپیچ نسبت قطر مارپیچ 1.618 هست.

• و خیلی از موارد دیگر را در طبیعت میتوان یافت که با نسبت عدد فی وجود دارند مثل اعضای بدن انسان، مارپیچ های دی ان ای ، گیاهان و…

1. فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

جالب تر آنکه در بازار های مالی که حرکات قیمت با تجمیع نظر معامله گرها به وجود می آید شاهد آن هستیم که عدد فی و همچنین اعداد دیگری که از سری فیبوناچی بدست می آیند کاربرد فراوانی دارد که در این مقاله قصد داریم به بررسی آنها بپردازیم.

در بازار سرمایه سطوح فیبوناچی سطوحی هستند که در نقش حمایت ها و مقاومت ها در مسیر قیمت وجود دارند که قیمت در میان آنها در حال حرکت هست.

1. سطوح فیبوناچی مهم در تحلیل تکنیکال

61.8 که از تقسیم هر عدد سری فیبوناچی به عدد بعدی بدست می آید.

38.2 که از تقسیم هر عدد سری فیبوناچی به دو عدد بعدی بدست می آید.

23.6 که از تقسیم هر عدد سری فیبوناچی به سه عدد بعدی بدست می آید.

161.8 که از تقسیم هر عدد سری فیبوناچی به عدد قبلی بدست می آید.

توجه بفرمایید که هر چه از اعداد بزرگتر سری فیبوناچی برای بدست آوردن سطوح قیبوناچی استفاده کنیم به اعداد دقیق تری خواهیم رسید.( از عدد سیزدهم به بعد استفاده کنید برای تحلیل ها کفایت میکند )

1. انواع ابزار های فیبوناچی در تجلیل تکنیکال

فیبوناچی اصلاحیRET (Fibonacci Retracement)

فیبوناچی گسترشیEXT (Fibonacci Extension)

فیبوناچی انبساطیEXP (Fibonacci Expansion)

فیبوناچی پروجکشن PRO( Fibonacci Projection)

فیبوناچی باد بزن FAN(Fibonacci fan)

فیبوناچی زمانیTIME (Fibonacci time)

در یک روند صعودی، روند این طور نیست که همیشه صعودی باشد و نیاز به اصلاح در بین مسیر دارد، ما در فیبوناچی اصلاحی سطوحی را میتوانیم پیدا کنیم که در آنها این احتمال وجود دارد که اصلاح موج صعودی به پایان برسد و ادامه صعود را داشته باشیم و برعکس در موج نزولی

مهمترین سطوح اطلاحی: 23.6 درصد ، 38.2 درصد ، 61.8 درصد ،78.6 درصد

سطح 50 و100 درصد جز اعداد فیبوناچی نیست ولی تحلیلگران آن سطح هم در نظر میگیرند

اصلاحات تا 100 درصد در این نوع فیبوناچی قرار دارند ولی اصلاحات بیشتر از 100 درصد را اکستنشن یا گسترشی میگوییم.

برای رسم این ابزار یک موج صعودی پیدا کرده و کف موج را به سقف موج وصل میکنیم و در موج نزولی به عکس میشود یعنی سقف را به کف وصل میکنیم.

مثال1: در نماد فولاد که شاهد واکنش به سطح فیبو 50 درصد هستیم

مثال2: نماد وغدیر

در اصلاح های بالای 100 درصد یک روند با کمک فیبو گسترشی یا اکستنشن یا بازگشتی خارجی سطوحی را پیدا میکنیم که امکان بازگشت قیمت وجود داشته باشد

در فیبو اکستنشن سطوح 127.2 ، 141.4 ، 161.8 ، 200 ، 261.8 و 423.6 حائز اهمیت است

روش ترسیم فیبوناچی گسترشی همانند فیبوناچی اصلاحی عمل میکنیم (در روند صعودی کف موج را به سقف موج وصل میکنیم) و فقط سطوح بالای 100 درصد را در نظر میگیریم

مثال: در نماد های وب واکنش را نسبت به سطح 1.618 میتوانید مشاهده کنید

این ابزار بسیار شبیه فیبوناچی پروجکشن هست و برای بدست آوردن اهداف قیمتی بعد از شکست سقف یا کف را نشان میدهد و تفائت آن با فیبو پروجکشن در ترسیم آن است که در فیبو پروجکشن از سه نقطه استفاده میکنیم ولی در فیبو انبساطی از دو نقطه کمک مگیریم

برای رسم فیبوناچی انبساطی در روند صعودی که اصلاحی داشته و ما اهداف قیمتی را میخواهیم داشته باشیم با وصل کردن کف به سقف قیمت اهداف را بدست می آوریم.

مثال: در نماد سیمرغ واکنش ها را نسبت به سطوح 1.618 و 2.618 میتوانید مشاهده مکنید.

فیبوناچی پروجکشن برخلاف ابزار های بالا که دو نقطه ای بودند برای ترسیم آن نیاز به سه نقطه داریم و برای بدست آوردن اهداف قیمتی به کار برده میشود به این صورت که اگر یک صعود داشته باشیم و بعد از آن یک اصلاح با کمک این ابزار میتوان اهداف قیمتی را بعد از اصلاح داشته باشیم.

برای ترسیم فیبو پروجکشن در یک روند صعودی که یک اصلاح داشته به این صورت رسم میکنیم که یک کف و بعد یک سقف و درآخر انتهای اصلاح را انتخاب میکنیم تا فیبو پروجکشن رسم گردد.

مثال: در نماد فملی فیبوباچی در سطوح 1.618 و 2.618 اهداف قیمتی را مشخص کرده که نمودار نسبت به آنها واکنش نشان داده است.

در فیبوناچی فن یکسری نقاط حمایت و مقاومتی را در طی یک روند میتوان پیدا کرد و معمولا برای تشخیص برگشت روند بسیار کارا هستند

برای رسم آن در یک روند صعودی یک کف و سقف را انتخاب میکنیم.

مثال: در نماد دماوند که کف Aرا به سقف B متصل کردیم و واکنش های نمودار قیمت را به خط ½ را شاهد هستیم.

در فیبوناچی زمانی خطوط عمودی داریم که در آن زمان ها نمودار قیمت مستعد آن هست که تغییر روند دهد.

برای ترسیم آن دو پیوت(نقاطی که در آنها روند تغییر جهت داشته) را روی نمودار مشخص کرده و با کمک آن دو پیوت فیبوناچی زمانی را ترسیم میکنیم و تفاوتی نمیکند که پیوت ها دره یا قله باشند و هر چه پیوت ها اصلی تر باشند نتیجه بهتری میگیریم.

مثال: در شاخص کل بورس تهران با اتصال نقطه A به B شاهد واکنش شاخص به سطوح فیبوناچی زمانی هستیم.

فیبوناچی در بورس چیست؟ (آموزش جامع فیبوناچی)

حتماً تابه‌حال نام فیبوناچی و سری معروف آن را شنیده‌اید. ما قصد داریم در این مطلب نحوه پیدایش سری فیبوناچی و کاربردهای آن را توضیح دهیم. اعداد و نسبت‌های فیبوناچی در بازار سهام و تحلیل تکنیکال کاربرد فراوانی دارند.

در این مطلب عناوین زیر را بررسی خواهیم کرد:

فیبوناچی کیست؟

لئوناردو فیبوناچی (Leonardo de pisa de Fibonacci) ریاضی‌دان برجسته اروپایی در قرن یازدهم میلادی زندگی می‌کرد. فیبوناچی اولین فردی بود که اعداد هندی-عربی (…، ۱،۲،۳،۴،۵) را به اروپا معرفی کرد. یکی از مهم‌ترین اقدامات او معرفی سری معروف فیبوناچی است. در این سری که با صفر و یک شروع می‌شود، هر عدد از مجموع دو عدد قبلی به دست می‌آید. رابطه فیبوناچی به شکل زیر است:

در صورت پیروی از قواعد مذکور به دنباله زیر خواهیم رسید:

… ، ۲۳۳ ، ۱۴۴ ، ۸۹ ، ۵۵ ، ۳۴ ، آموزش فیبوناچی در بورس و تحلیل تکنیکال ۲۱ ، ۱۳ ، ۸ ، ۵ ، ۳ ، ۲ ، ۱ ، ۱ ، ۰

درواقع ایده پیدایش این سری در سال ۱۲۰۲ اتفاق افتاد که فیبوناچی به مسئله عجیبی علاقه‌مند شد. او می‌خواست بداند اگر یک جفت خرگوش نر و ماده داشته باشد و رفتاری برای زاد و ولد آن‌ها تعریف کند، درنهایت نتیجه چگونه خواهد شد. فرضیات این‌گونه بود:

• شما یک جفت خرگوش نر و ماده دارید که همین الآن به دنیا آمده‌اند.
• خرگوش‌ها پس از یک ماه بالغ می‌شوند.
• دوران بارداری خرگوش‌ها یک ماه است.
• هنگامی‌که خرگوش ماده به سن بلوغ می‌رسد، حتماً باردار می‌شود.
• در هر بار بارداری خرگوش ماده یک خرگوش نر و یک ماده به دنیا می‌آورد.
• خرگوش‌ها هرگز نمی‌میرند.

حساب کنید پس از n ماه چند جفت از این نوع خرگوش خواهیم داشت؟

فرض کنیم x_n تعداد جفت خرگوش پس از n ماه باشد.

می‌دانیم که x_۲=۱،x_۱=۱، تعداد جفت خرگوش‌ها در ماه n+1 ام برابر خواهد بود با حاصل جمع تعداد جفت خرگوش‌هایی که در این ماه متولد می‌شوند، به‌اضافه تعداد جفت خرگوش¬های موجود. (x_n) اما چون هر جفت خرگوش که از دو ماه قبل موجود بوده هم‌، اکنون حداقل دو ماه سن خواهند داشت و به سن زادوولد رسیده‌اند، تعداد جفت خرگوش‌های متولدشده برابر خواهد بود با x_n-۱ ، پس خواهیم داشت:

فیبوناچی با حل این مسئله از راه‌حل فوق، دنباله حاصل را به جهان ریاضیات معرفی کرد که خواص شگفت‌انگیز و کاربردهای فراوان آن تا به امروز نه‌تنها نظر ریاضی‌دانان، بلکه دانشمندان بسیاری از رشته‌های دیگر را به خود جلب کرده است.

وجود سری فیبوناچی در طبیعت

وجود نظم در اجزای مختلف طبیعت قابل‌مشاهده است. ریاضیات یکی از علوم پایه‌ای است که به کمک آن می‌توان به بسیاری از نظم‌های موجود در طبیعت پی برد. اعداد فیبوناچی یکی از این نظم‌ها است.
یکی دیگر از دلایل مشهور شدن سری فیبوناچی، این است که خارج‌قسمت هر دو جمله کنار هم به عدد تقریبی ۱.۶۱۸، نسبت طلایی یا عدد فی، می‌رسد.

در قسمت لاک حلزون از عدد فی استفاده شده است. شاخ و برگ درختان به‌صورت تصادفی در جهات مختلف رشد نمی‌کنند. اندازه‌گیری زاویه شاخه‌ها نشان می‌دهد که در الگوی رشد آن‌ها، نظمی شبیه دنباله فیبوناچی و نسبت طلایی وجود دارد. درختان با پیروی از این نوع الگوی رشد، قادر هستند درصد بیشتری از نور خورشید را جذب کنند. دانه‌های آفتابگردان نیز به شکل مارپیچ‌هایی روبروی هم رشد می‌کنند. طبق تحقیقات انجام‌شده، نسبت قطر هر مارپیچ به مارپیچ بعدی ۱.۶۱۸ است. حتی در ساختار گوش ما هم از این عدد تبعیت شده است.

بسیاری نمونه دیگر در طبیعت، آناتومی بدن انسان، سازه‌های بزرگ تاریخی و … وجود دارد که این سری در آن‌ها مشاهده می‌شود.

ارتباط عدد طلایی با دنباله فیبوناچی

هرچه جفت اعداد فیبوناچی بزرگ‌تر باشند، نسبت بین آن‌ها تقریب بهتری از نسبت طلایی را نشان می‌دهد. در ادامه برخی از این نسبت‌ها را مشاهده می‌کنید:

A	B	A/B	B/A
۲	۳	۱.۵	۰.۶۶۶…
۳	۵	۱.۶۶۶…	۰.۶
۵	۸	۱.۶	۰.۶۲۵
۸	۱۳	۱.۶۲۵	۰.۶۱۵۳۸
…	…	…	…
۱۴۴	۲۳۳	۱.۶۱۸۰۵۵۵۵۶…	۰.۶۱۸۰۲۵
۲۳۳	۳۷۷	۱.۶۱۸۰۲۵۷۵۱…	۰.۶۱۸۰۳۷

روش‌های متفاوتی برای بیان رابطه بین عدد طلایی و سری فیبوناچی وجود دارد که در اینجا به یکی از این روش‌ها اشاره می‌کنیم.
به‌عنوان مثال، با اعداد ۲۳۳, ۱۴۴, ۸۹, ۵۵ نسبت‌های زیر قابل دستیابی است:

۱.۶۱۸ = ۱۴۴ ÷ ۲۳۳	۱.۶۱۸ = ۸۹ ÷ ۱۴۴
۰.۶۱۸ = ۲۳۳ ÷ ۱۴۴	۰.۶۱۸ = ۱۴۴ ÷ ۸۹
۰.۳۸۲ = ۲۳۳ ÷ ۸۹	۰.۳۸۲ = ۱۴۴ ÷ ۵۹

با جذر ۰.۶۱۸ عدد ۰.۷۸۶ به دست می‌آید. همچنین جذر ۱.۶۱۸، ۱.۲۷ می‌شود. بدین ترتیب نسبت‌های زیر را می‌توان به دست آورد:

۰.۲۴۷ = ۲۵%	۰.۷۸۶ = ۷۹%
۰.۳۸۲ = ۳۸%	۱.۲۷ = ۱۲۷%
۰.۵ = ۵۰%	۱.۶۱۸ = ۱۶۲%
۰.۶۱۸ = ۶۲%	۲.۶۱۸ = ۲۶۲%

این نسبت‌ها در بسیاری از حوزه‌ها کاربرد دارند.

کاربرد فیبوناچی در بازار سهام

اکنون‌که با مفاهیم اعداد و سری فیبوناچی آشنا شدید، به اهمیت فیبوناچی در تحلیل تکنیکال و بازار بورس می‌پردازیم. سری فیبوناچی و نسبت‌های آن می‌توانند در بازار سهام برای پیش‌بینی روند قیمت‌ها استفاده شوند. تحلیلگران پس از بررسی نمودارهای قیمت سهام و روند آن‌ها، به وجود ارتباط بین نسبت‌های فیبوناچی و نمودارها دست یافتند. نسبت‌های فیبوناچی را می‌توان با نقاط مهم در روندها تطبیق داد و به سطوح مقاومت و حمایت رسید. از طریق این سطوح می‌توان نقاط ورود و خروج به یک سهم را به دست آورد.

در طی زمان ابزارهای فیبوناچی بسیاری برای تحلیل نمودارها و نقاط بازگشت معرفی شده است. این ابزارها نشان‌دهنده محدوده‌های حمایت و مقاومت هستند که با روش‌های گوناگون رسم می‌گردند. این سطوح بازگشتی، مانند حمایت و مقاومت‌های قبلی که فقط قیمتی خاص را نقطه حساس تلقی می‌کردند، نیستند و می‌توانند علاوه بر قیمتی خاص، یک منحنی روی نمودار، خطی مورب یا زمان خاصی را به‌عنوان نقاط حساس حمایت و مقاومت تعریف کنند.

از میان ابزارهای موجود، چند ابزار بیشترین کاربرد را دارند. فیبوناچی اصلاحی، فیبوناچی خارجی، فیبوناچی انبساطی، فیبوناچی پروژکشن، فیبوناچی اکسپنشن و … از مواردی هستند که به‌وسیله آن‌ها می‌توان روند قیمت سهام را پیش‌بینی کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ابزارهای مختلف تحلیل تکنیکال می‌توانید به مطلب «ابزارهای تحلیل تکنیکال» مراجعه کنید.

سخن آخر

در این مطلب در خصوص اعداد فیبوناچی، ارتباط آن‌ها و نشانه این اعداد در طبیعت صحبت کردیم. علاوه بر این، از اعداد فیبوناچی می‌توان در تحلیل سهام استفاده نمود. بسیاری از تحلیلگران از فیبوناچی برای بررسی روند سهم و تحلیل سهم استفاده می‌کنند. استفاده از اعداد فیبوناچی از طریق ویدیوهای آموزشی و کلاس‌های آموزش بورس قابل‌مشاهده و یادگیری است.

آموزش رایگان بورس - قسمت نهم - فیبوناچی ها (گسترشی)

شما هم میتوانید مانند این اعضای ویژه از هوش مصنوعی لذت ببرید.

کیانوش منجزی

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام جناب ممنون از سایت خوبتون. امکاناتش خیلی بهتر شده. میگم امکان داره تحلیل تکنیکال شاخص کل و هموزن هم به قسمت تکنیکال اضافه بشه؟

دیانا دهان پور

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام و درود بسیار عالی از اضافه و پیشنهاد داد واچ لیست.👏👏👏 لطفاً اگه کنار هر سهم گزینه کوتاه مدت ،میان مدت یا بلند مدت بنویسید خیلی عالی میشه🙏🙏🙏

محمد قاسم زاده

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام و خسته نباشید خدمت شما ممنون از اینکه درخواست من واقعا انجام شد و چیزی که میخواستم حتی کامل تر رو انجام دادین با فیلتر خاص خیلی میتونم تحلیل دقیق تر و بهتر انجام بدم واقعا امکانات فیلتر ها و تحلیلگر تکنیکال خیلی به ما کمک میکنه دست شما درد نکنه سایتتون عالیه

LeilaR60 LeilaR60

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام شبتون بخیر ممنون از سایت پر بار و کاربردی تون

محمد طاهرپور

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام فقط میتونم بگم دمتون گرم فوق‌العاده هستین و بهترین سایت و امکانات رو دارید آموزش ها و بروزرسانی ها هم که دیگه تعریف نمیخواد. فقط خواستم تشکر کرده باشم ممنون از تیم خوبتون.

فرهاد حقیقی فرد

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام و درود، با عرض پوزش از اینکه دیر متوجه پیغام شدم ،، و ممنون از پیگیریتون ،، ظاهرن در یک سیستم تنظیمات بهم خورده بود و بعدن درست شد. باز هم ممنونم و از طراحی سایت مفیدتون متشکرم

محمد نجفی

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

با سلام . واقعا دمتون گرم بابت این همه امکانات خوب . یه سوال داشتم این قسمت تازه ای که اضافه شده فیلتر خاص آنلاین کار میکنه یا اطلاعاتش بعد بازار آپدیت میشه ؟

احسان دبیری

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام و عرض ادب خیلی آموزش فیبوناچی در بورس و تحلیل تکنیکال خوشحالم که با سهام بین آشنا شدم داره فوق العاده میشه امکانات و ابزارهاش و تشکر که همیشه به نظرات کاربران و اعضاء برای بهبود نرم افزار احترام می ذارین

آرمین باقریان

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

باسلام و درود وخسته نباشی راجب سایت ک حرفی نیست هروز بهتر از دیروز . میخواستم پیشنهاد بدم در قسمت ربات تحلیل گر مورد هایی مثل p/e , eps ,و بنیادی بودن سهم هم اضافه کنید با سپاس

حسین سمیعی میبدی

تاریخ عضویت: 1 سال پیش

سلام وقت بخیر خواستم تشکر ویژه بخاطر سایت خوب شما داشته باشم. یک پیشنهاد هم داشتم اگر در سایت بخشی برای تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال در نظر گرفته شود عالی میشه حتی اگر به مبلغ اشتراک اضافه شود. با تشکر

نادر ابراهیمی باپیروند

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام خسته نباشید امکان جدید نبض بازار خیلی خوب هست اگر نمودار خط شکسته حجمها برای جند روز کاری قبل هم قابل مشاهده باشد عالی عالی میشود مثلا تا هفته قبل ممنون

حسن اخان

تاریخ عضویت: 1 سال پیش

با سلام و خدا قوت. بسیار لذت بردم از ربات تحلیل تکنیکال. متشکرم

علی طهماسبی

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

با عرض سلام و خسته نباشید خدمت شما بزرگواران خواستم تشکر بکنم از واحد آموزش سهام بین بخاطر آموزشهای مختصر و مفید شما هم آموزشهای تحلیل تکنیکال و هم ربات . در پناه ایزد موفق باشید🙏🙏

محمد قاسم زاده

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام خسته نباشید واقعا نبض بازار عالی هست دست شما درد نکنه فقط میشه فیلتری درست بشه که ورود پول حقیقی و حقوقی به گروه های مختلف بازار نشون داده بشه دست شما درد نکنه

آرش صداقت

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام دوست عزیز / میخواستم بابت آموزش های خیلی خوبت ازت تشکر کنم. تووی دوره ای که تهیه کرده بودم متاسفانه از آموزش ایچموکو چیزی نگفته بود اما بعد ها که تحلیل اساتید دیگه رو چک میکردم متوجه شدم خیلی کاربردی هستش . تووی اینترنت سرچ میکردم که یاد بگیرم اما هیچ پست درست و حسابی نبود که مفهومو برسونه اما با سایت خوب شما تونستم بر علمم اضافه کنم و یک قدم دیگه به جلو بردارم . دوستان خیلی زیادیو برای خرید اکانت به سایتتون معرفی کردم انشالله که خرید کرده باشند ازتون و تونسته باشم این لطف بزرگو اندکی جبران کنم. میخواستم بگم شما تووی ثواب هرکاره خیره ناچیزی که با سود کارم میکنم شریکی و مطمعنم خیر چندین برابرشو تووی زندگی و درامدت میبینی . من به داشتن راهنمایی مثل شما افتخار میکنم .

احسان حیدری جولا

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام خواستم تشکر کنم که این امکان فراهم شده تا واچ لیست های مختلف و سهام بیشتری رو به راحتی با چند کلیک ساده تحلیل کنیم. ممنونم بابت این تغییر مثبت

مجید جعفر لواسانی

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام,وقت بخیر من واقعا تشکر میکنم از شما و مجوعه سهام بین بابت این همه زحمتی که میکشید.به شخصه واقعا از سایت شما راضی هستم. یه پیشنهادی داشتم در خصوص ارتقا کیفت سایت و اونم اینکه خیلی عالی میشه اگر سیستم هشدار و یا همون آلارم قیمتی سهام به امکانات سایت اضافه بشه. باز هم از شما آدمین محترم و مجوعه سهام بین بابت زحماتتون تشکر میکنم. همیشه خوب و خوش و سلامت باشید.

علی شعاری

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام لطفا پیام تشکر و خسته نباشید منو خدمت همه کادر سهام بین برسونید ممنون که هر روز به کیفیت کارتون اهمیت میدید

آموزش کامل انواع فیبوناچی بصورت ویدئویی

همانطور که بسیاری از شما دوستان عزیز میدانید ابزار فیبوناچی یکی از مباحثی است که جزء الزامات یادگیری برای یک معامله گر میباشد تا با کمک آن بتواند در بازده زمانی های میان یا بلند مدت تحلیل صحیح تری را انجام دهید .

انواع فیبوناچی Fibonacci داریم که در این آموزش به فیبوناچی های ریتریسمنت ، پروجکشن ، اکستنشن و تایم یا زمانی پرداخته ایم .

برای دوستان تازه کار هم یک تعریف مختصر و مفید در مورد مبحث فیبوناچی خدمت شما عرض میکنیم تا به درک نسبی از این مقوله برسید .

آقای لئوناردو فیبوناچی یکی از ریاضی دانان بزرگ تاریخ است که در سال 1175 متولد شده است . او اعتقاد داشت که تمام اجزای هستی به اعداد و نسبت هایی که ارائه داده است مرتبط هستند و بنوعی این نسبت ها در همه اجزای هستی قابل مشاهده است و با محاسبات ریاضی که انجام داد به همگان این نظریه را اثبات کرد ، بطور مثال شاخ و برگ درختان تصادفی رشد و نمو پیدا نمیکنند بلکه با اندازه گیری و محاسبه زاویه رشد شاخه و برگ ها میتوان متوجه شد که در الگوی رشد آنها انظباط و نظمی مشابه دنبال فیبوناچی دارد.

چارت نموداری ما هم جزئی از این هستی محسوب میشود که میتوان با استفاده از اعداد و نسبت های فیبوناچی در آن به نفع تحلیل کردن نمودار استفاده نمود.

این تعریف بصورت کلی بود و اگر قصد دارید دقیقتر در مورد چگونگی پیداش نسبت های فیبوناچی تحقیق کنید میتوانید از گوگل کمک بگیرید .

مطالبی که در ویدئوی زیر مشاهده میکنید به شرح زیر است

• آشنایی با اعداد و درصدهای فیبوناچی
• کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
• آموزش فیبوناچی ریتریسمنت یا بازگشتی
• پروجکشن یا اکسپنشن
• اکستنشن یا معکوس
• تایم یا زمانی
• جمع بندی و پاسخ به سوالات

تمامی این مباحث به زبانی کاملا ساده و روان در چات نموداری آموزش داده میشود تا حتی افراد کاملا مبتدی هم بتوانند به درک مطلب برسند .

فیبوناچی یکی از عجایب بازارهای مالی هست و ما تاکید داریم که تمامی معامله گران در بازارها باید به همه فیبوناچی ها مسلط باشند تا با پیاده سازی آنها در چارت نموداری خود تصمیم بهتری جهت گرفتن پوزیشن داشته باشند.

اگر ویدئو در تلفن همراه شما بارگذاری نشد براحتی میتوانید از طریق لینک زیر آن را مشاهده کنید.

هر گونه سوال یا نظری در مورد این آموزش داشتید میتوانید در قسمت نظرات برای ما ارسال کنید.