دامنه ی نوسان در بورس چیست؟

کدام بورسهای دنیا دامنه نوسان دارند؟
تهران- ایرناپلاس- روشهای جلوگیری از نوسانهای شدید قیمت سهام در بورسهای جهان در دو گروه کلی دامنه نوسان و توقف معاملات قرار میگیرند. در برخی از بورسها مانند بورس نیویورک، دامنه نوسان ایستا وجود ندارد؛ در برخی مانند بورس ژاپن، دامنه نوسان وجود دارد اما بر خلاف بورس تهران، نه به صورت درصدی بلکه به صورت واحدی از پول آن کشور تعیین میشود.
به گزارش ایرناپلاس، تغییرات شدید و ناگهانی بورس، قانونگذاران در بازارهای سهام را به جستوجو برای پیدا کردن راهحلهایی برای کنترل نوسانهای شدید واداشته تا بتوانند مانع بروز بحرانهای احتمالی شوند.
بهطور کلی در بورسهای جهان از دو شیوه برای کنترل تغییرات قیمت سهام استفاده میشود. روش اول توقف معاملات است؛ یعنی معامله یک سهم خاص، بر اساس تشخیص مسئولان بازار و به دلیل نوسان قیمت شدید، متوقف میشود. توقف معاملات، روشی است که بیشتر در بورسهای اوراق بهادار توسعه یافته دیده میشود و البته بهندرت مورد استفاده قرار میگیرد.
روش دوم، دامنه نوسان یا تعیین کمترین قیمت و بیشترین قیمت برای معامله سهام است. در روش دامنه نوسان، سفارشهای خرید و فروشی که در خارج از این محدوده قرار گیرند، ثبت نمیشوند و بنابراین، قیمت تنها در محدوده خاصی تغییر میکند و نوسان روزانه آن قابل کنترل خواهد بود.
دامنه نوسان در بورس تهران
از اوایل دهه ۱۳۸۰ تا کنون، دامنه نوسان به اشکال مختلف در بورس تهران وجود داشته است. در برخی از دورههای زمانی، دامنه نوسان متقارن و در برخی دورهها، بهصورت نامتقارن تعیین شده است. بهدنبال برخی از تغییرات بازار سهام، دامنه نوسان کاهش یافته و بهدنبال برخی تغییرات تصمیم به افزایش دامنه نوسان گرفته شد.
از سال گذشته تا کنون نیز، دامنه نوسان تغییراتی را به خود دیده و درباره آن اظهارنظرهایی مطرح شده است. در بهمن سال ۱۳۹۹، شورای عالی بورس دامنه نوسان را از منفی ۵ تا مثبت ۵ درصد به منفی ۲ تا مثبت ۶ درصد تغییر داد. دامنه نوسان فرابورس از مثبت و منفی ۳ درصد به منفی ۲ و مثبت ۳ و دامنه نوسان صندوقها نیز از مثبت و منفی ۱۰ درصد به منفی چهار تا مثبت ۱۰ درصد تغییر کرد.
براساس اظهارنظرهای محمدعلی دامنه ی نوسان در بورس چیست؟ دهقان دهنوی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار بهنظر میرسد عمر دامنه نوسان در بورس تهران کوتاه باشد. دهنوی در اسفند ۱۳۹۹ درباره دامنه نوسان گفته بود: هر چه دامنه نوسان محدود شود، نقدشوندگی هم محدودتر میشود. وی «حذف دامنه نوسان» بهعنوان یکی از چشماندازهای سازمان بورس مطرح کرده بود.
در نخستین ماههای سال جاری نیز با تصمیم هیأت مدیره سازمان بورس، بار دیگر دامنه نوسان به منفی پنج تا دامنه ی نوسان در بورس چیست؟ مثبت پنج درصد تغییر کرد.
توصیه سازمان بینالمللی کمیسیونهای اوراق بهادار
بهنظر میرسد. تصمیمگیری درباره آینده دامنه نوسان، نیازمند مطالعات علمی و مشاهده تجارب سایر کشورهاست؛ از این رو، معاونت تحقیق و توسعه بورس اوراق بهادار تهران در گزارشی با عنوان «بررسی سازوکار کنترل نوسان قیمت در بورسهای اوراق بهادار» پرداخته است.
در ابتدای این گزارش توصیههای سازمان بینالمللی کمیسیونهای اوراق بهادار یا آیسکو مورد بررسی قرار گرفته؛ هدف اصلی آیسکو اطمینان از وجود کاراریی، شفافیت و عملکرد منصفانه بازار اوراق بهادار است. وقوع نوسانهای شدید میتواند با کاهش یکپارچگی بازارها و کاهش اعتماد سرمایهگذاران به این اهداف آسیب برساند.
در این راستا هیأت مدیره آیسکو به منظور حفظ نظم در بازار سرمایه و مدیریت نوسانهای شدید قیمتی، پیشنهاد میدهد بورسهای اوراق بهادار باید دارای سازوکار کنترل نوسان مناسب برای مواجهه با نوسانهای شدید قیمتی باشند.
بورسها باید سازوکار مناسب برای بازار خود را طراحی و پیادهسازی کنند و برای استفاده از سازوکار یاد شده، پارامترهای مناسبی را مورد استفاده قرار دهند. سازوکار کنترل نوسان باید به صورت منظم و مستمر مورد بازتنظیم قرار گیرد.
انواع دامنه نوسان
در بخش دیگری از این گزارش، به بررسیهای انجام شده توسط فدراسیون جهانی بورسها (WFE) اشاره شده که بر اساس آن، بورسهای اوراق بهادار برای کنترل نوسان قیمتی از دو روش اصلی شامل توقف خودکار معاملات و محدودیت دامنه نوسان استفاده میکنند.
در روش توقف خودکار معاملات چنانچه سفارشی در سامانه معاملات ثبت شود و امکان اجرا روی حدود دامنه ی نوسان در بورس چیست؟ مجاز دامنه نوسان یا بیرون آن را داشته باشد، این سفارش حذف شده و معاملات به صورت خودکار متوقف میشود.
محدودیت دامنه نوسان به دامنه ی نوسان در بورس چیست؟ محدودیتی اطلاق میشود که امکان ثبت سفارش یا انجام معامله تنها در بازه تعیین شده امکانپذیر باشد. با استفاده از دامنه نوسان سفارشهایی که خارج از دامنه نوسان ثبت شوند بهصورت خودکار لغو میشوند یا اصولاً امکان ثبت بیرون از این محدوده را ندارند.
بورسهای اوراق بهادار معمولاً دارای دو نوع دامنه نوسان با عناوین دامنه نوسان پویا و ایستا هستند. دامنه نوسان پیرامون قیمت مبنا و معمولاً به صورت درصدی بیشتر و کمتر از آن تعیین میشود. دامنه نوسان ایستا، به حداکثر نوسان مجاز نسبت به قیمت مبنای ایستای جلسه معاملاتی پیشین گفته میشود و معمولاً بر حسب درصد اعلام میشود. این در حالی است که دامنه پویا حداکثر نوسان مجاز را در اطراف قیمت مبنای پویا نشان میدهد و معمولاً بهصورت درصدی حول قیمت مبنا تعریف میشود. قیمت مبنای مورد استفاده برای تعیین این دامنه، قیمت آخرین معامله انجام شده در بازار عادی یا حراج است.
کدام بورسها دامنه نوسان دارند؟
این گزارش در ادامه هشت بورس را مورد بررسی و ابزارهای کنترلی تغییرات قیمت سهام را در آنها مورد مقایسه قرار داده است. بر این اساس، بورسهای تدوال، استانبول و هنگکنگ دامنه نوسان پویا ندارند، اما در هر کدام از آنها، بازهای برای دامنه نوسان ایستا تعیین شده است.
از طرف دیگر، در بورس نیویورک، دامنه نوسان ایستا وجود ندارد. در این بورس با توجه به قیمت سهام، دامنه تعیین میشود. برای سهام با قیمت بیش از سه دلار دامنه پنج درصد، بین ۷۵ سنت تا سه دلار دامنه ۲۰ درصد و کمتر از ۷۵ سنت دامنه برابر با حداقل ۷۵ درصد یا ۱۵ سنت در نظر گرفته شده میشود.
در بورسهای مادرید، قطر، مالزی و ژاپن، هر دو دامنه نوسان پویا و ایستا وجود دارد. به عنوان مثال در بورس مادرید برای هر سهم بر اساس نوسان تاریخی دامنه ایستا و پویای مجزایی تعیین میشود. در بورس ژاپن نیز بر اساس قیمت سهم، دامنه ایستا و پویای متفاوتی برای هر سهم بر حسب ین، واحد پول این کشور، تعیین میشود. یعنی دامنه ایستا و پویا بر اساس قیمت هر سهم بهصورت واحدی از ین است و به صورت درصدی تعریف نمیشود.
وضعیت ممنوع متوقف در بورس چیست؟ بررسی علت و معنی ممنوع متوقف
وضعیت ممنوع متوقف در بورس یکی از حالت هایی است که نماد می تواند داشته باشد. در این مقاله علت و معنی حالت ممنوع متوقف را بررسی خواهیم کرد، همراه داتیس نتورک باشید.
وضعیت ممنوع متوقف در بورس چیست؟
حالت ممنوع-متوقف مربوط به زمانی است که سهم بسته میباشد و تا اطلاع ثانوی که معمولا بیشتر از یک روز کاری است بسته خواهد ماند
تفاوت ممنوع و ممنوع-متوقف در این می باشد که در حالت ممنوع سهم موقتا بسته است و به زودی باز خواهد شد.
اما در حالت ممنوع-متوفف سهم کاملا بسته است و تا اطلاع ثانوی خرید و فروش در آن نماد امکان پذیر نخواهد بود.
زمانی که یک سهم برای زمان بیش از یک روز بسته باشد و زمان بازگشایی آن هم دقیقا مشخص نباشد سهم در حالت ممنوع متوقف قرار میگیرد و منظور از وضعیت ممنوع متوقف در بورس این است که سهم به طور کامل بسته شده و تا اطلاع ثانوی خرید و فروش در آن نماد امکان پذیر نخواهد بود.
علت ممنوع و متوقف شدن سهام در بورس چیست؟
- برگزاری مجامع عمومی صاحبان سهام یک شرکت
- عدم رعایت ضوابط اطلاع رسانی مطابق مقررات
- برگزاری جلسه هیات مدیره در خصوص افزایش سرمایه
- تغییر طبقه بندی اوراق بهادار از تابلو یا تالاری که در آن فعالیت دارد به صورت صعودی یا نزولی
- سر رسید پرداخت سود علی الحساب اوراق بهادار و اوراق مشارکت
- اظهار نظر «مردود» یا «عدم اظهار نظر» حسابرس و بازرس قانونی نسبت به صورت های مالی یا حساب های اوراق بهادار که نماد تا رفع ابهامات، متوقف می ماند
- ارائه اطلاعات با اهمیت در خصوص تغییر سود از سمت شرکت که مدت زمان آن به این صورت است که پس از ارائه اطلاعات، بازگشایی میگردد.
- گمانه زنی درباره دستکاری قیمتی یا تخلف در معاملات یک نماد که به تایید ناظر برسد
مهم ترین دلایل بسته شدن سهام در بورس و فرابورس
در ادامه به بررسی مهم ترین دلایل بسته شدن سهام در بورس و فرابورس خواهیم پرداخت.
1- توقف نماد به علت افشای اطلاعات با اهمیت
اگر شرکت اطلاعاتی منتشر کند و این اطلاعات در گروه اطلاعات با اهمیت قرار بگیرد نماد آن شرکت به محض اعلام متوقف و خرید و فروش آن ممنوع خواهد شد که بعد از افشای اطلاعات بازگشایی خواهد شد.
اگر اطلاعات افشا شده از نوع الف باشد نماد در روز کاری بعد و بدون محدودیت دامنه ی نوسان قیمت بازگشایی خواهد شد.
اگر اطلاعات افشا شده از نوع ب باشد سهم متوقف خواهد شد و در همان روز کاری نماد بازگشایی شده و مورد معامله قرار می گیرد،
اما اگر زمان کافی برای بازگشایی وجود نداشته باشد سهم روز کاری بعد بازگشایی می شود.
2- توقف نماد به علت نوسانات بیش از ۵۰درصد
اگر قیمت پایانی یک سهم در مدت ۱۵ روز کاری پشت سرهم بیشتر از ۵۰ درصد نوسان مثبت یا منفی کند معاملات سهم متوقف خواهد شد.
در این وضعیت ناشر باید کنفرانس اطلاع رسانی برگزار نماید و به سوالات پرسیده شده پاسخ دهد.
بعد از برگزاری کنفرانس اطلاع رسانی نماد شرکت حداکثر تا ۲ روز کاری پس از توقف با محدودیت دامنه ی نوسان قیمت بازگشایی خواهد شد.
باید به اطلاعتان برسانم که قانون نوسان ۵۰ درصدی برای شرکت های حاضر در بازار پایه (ب) فرابورس در صورت نوسان ۶۰ درصدی اجرا خواهد شد.
3- توقف نماد به علت عدم رعایت الزامات قانونی اطلاع رسانی ناشران
با توجه به اینکه شرکت های فعال در بورس موظف هستند اطلاعات و صورت های مالی خود را مرتب و در سریع ترین زمان انتشار دهند.
تحلیلی بر شاخص کل و هم وزن در تیرماه
دلایل کاهش شاخص کل و هم وزن بازارسرمایه در تیرماه بررسی شد.
به گزارش صدای بورس، در تیر ماه شاخص کل بورس اوراق بهادار و شاخص کل هم وزن به ترتیب ۴ و ۴ / ۴ درصد کاهش یافتند . کاهش قیمت کالا های پایه تحت تاثیر اتخاذ سیاست انقبا ضی در کشور آمریکا و کاهش تقاضا در کشور چین از دلایل اصلی افت مذکور است.
در تیر ماه شاخص کل بورس اوراق بهادار و شاخص کل هم وزن به ترتیب ۴ و ۴ / ۴ درصد کاهش یافتند . دلیل اصلی افت شاخص های ذکر شده کاهش قیمت جهانی محصولات تحت تاثیر اتخاذ سیاست انقباضی در کشور آمریکا افزایش نرخ بهره و کاهش انتظار سود آوری شرکت های تولیدی است .
به زعم کارشناسان دامنه ی نوسان در بورس چیست؟ افزایش نرخ بهره کشور آمریکا زمینه ساز کاهش قیمت جهانی کالاهای پایه شده است . با توجه به کاهش قیمت جهانی اغلب کالاهای پایه و همگرا شدن به میانگین ۱۰ ساله آن ها انتظار می رود قیمت محصولات در محدوده فعلی باثبات باشد . افزایش نرخ دلار نیما از دیگر عوامل موثر بر سود آوری شرکت ها است . کاهش صادرات غیر نفتی تحت تاثیر افت قیمت جهانی کالاهای پایه اثر بسزایی بر مبلغ صادرات در ماه های آتی دارد . شایان ذکر است صادرات غیر نفتی کشور تحت تاثیر افزایش قیمت جهانی کالاهای پایه از ۳ میلیارد دامنه ی نوسان در بورس چیست؟ دلار در هر ماه به ۵ میلیارد دلار در هر ماه افزایش یافته بود . تراز ارزی کشور در ماه های آتی به عنوان مهمترین مولفه موثر بر نرخ دلار نیما شناخته می شود.
با توجه به اتخاذ سیاست انقباضی توسط کشور آمریکا و افزایش نرخ بهره در این کشور و کاهش اختلالات زنجیره تامین، قیمت جهانی کالاهای پایه در ماه اخیر کاهش قابل ملاحظه ای یافته است . به زعم کارشناسان قیمت جهانی انرژی، برآیند سیاست اقتصادهای بزرگ علیه تورم و تولیدات صنعتی در اقتصادهای بزرگ در ماه های آتی اثر بسزایی بر پایداری قیمت دامنه ی نوسان در بورس چیست؟ های فعلی دارد . شدت د سترسی اتحادیه اروپا به گاز طبیعی در فصل زمستان نیز از دیگر عوامل موثر بر قیمت جهانی کالاهای پایه و رشد اقتصادی کشورهای صنعتی در سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ است .
از دیگر عوامل موثر بر روند بازار سرمایه سیاست بانک مرکزی علیه تورم با توجه به حذف ارز ترجیحی و تراز تجاری با توجه به تغییر قیمت جهانی کالاهای پایه در زمینه صادرات و وارد ات است . انتظار
می رود با توجه به تورم ناشی از حذف ارز ترجیحی بانک مرکزی سیاست انقباضی در پیش گیرد و به تبع آن رکود نسبی در کلیه بازارها صورت پذیرد . از سوی دیگر کسری تراز تجاری سبب تشدید کسری
بودجه و به تبع آن افزایش انتظارات تورمی و افزایش نرخ ارز شود . شایان ذکر است ریسک تغییر قوانین نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است و به عنوان یکی از عوامل افزایش نا اطمینانی در سنوات اخیر شناخته شده است . کسری بودجه دولت زمینه ساز تغییر زیاد قوانین و از بین رفتن اعتماد دامنه ی نوسان در بورس چیست؟ سرمایه گذاران شده است . با توجه به عوامل ذکر شده انتظار می رود بازار سرمایه در کوتاه مدت تحت تاثیر افزایش
نرخ بهره قرار گیرد لیکن در بلندمدت تحت تاثیر نرخ دلار و نرخ جهانی کالاهای پایه تغییر روند دهد .
بازار سرمایه تحلیل تکنیکال شاخص کل بورس
روند بلند مدت شاخص کل در الگوی کنج صعودی در حال تکمیل است و در محدوده ۱/۶ میلیون واحد مقاومت دارد . در اردیبهشت ماه سال جاری روند صعودی شاخص کل پس از برخورد به مقاومت ذکر شده متوقف شد . تکمیل این الگو نیازمند شکستن مقاومت ۱/۶ میلیون واحد است .
بازار سرمایه تحلیل تکنیکال شاخص کل بورس
با بررسی روند نزولی شاخص کل در دوره های نزولی قبل و همچنین این دوره مشاهده می شود روند اصلاحی شاخص کل در چارچوب الگوی کانال نزولی پیش می رود و نسبت به کف و سقف های این کانا ل واکنش نشان می دهد . در حال حاضر شاخص کل در محدوده ی کف کانال بوده و انتظار می رود در کوتاه مدت تا محدوده ی ۱/۴۹ و ۱/۵۱ میلیون واحد رشد کند . ادامه ی روند صعودی کوتاه مدت نیازمند شکست کانال به مقادیر بالاتر است.
بازار سرمایه تحلیل تکنیکال شاخص هم وزن
شاخص کل هموزن از سال ۱۳۹۹ تاکنون در قالب یک کانال نزولی با دامنه ی قیمتی زیاد درحال نوسان است . در اواخر اردیبهشت ماه پس از برخورد شاخص کل هموزن با سقف کانال، روند نزولی این شا خص آغاز شد . در محدوده ی ۳۹۷ تا ۴۰۵ هزار واحد حمایت دارد و انتظار می رود در کوتاه مدت این شاخص رشد کند.